Yağmur NeZaman Yağar?
yağışla gelen
Atmosferde vukû bulan meteorolojik hâdiseler, öteden beri insanların dikkatini çekmiştir. Bu sebeple de insanoğlu, yüzyıllardan beri ısı değişikliklerini, yağmur, şimşek ve rüzgâr gibi meteorolojik hâdiseleri araştırmaktadır.
Atmosferin incelenmesi sonucunda, “alçak basınç” ve “yüksek basınç” alanları ile bunların hareket yolları, rüzgârların yön ve hızları meteoroloji haritalarında gösterilmekte, bunlara göre hava tahminleri yapılmaktadır.
Kullanılış gâyeleri farklı olan sun’î peykler 1957 yılından beri atmosfere atılıyor. Bunların bir çeşiti de hava değişimlerini çabuk sezme kabiliyetine sahiptir. Bu peykler, atmosferdeki ısı değişikliklerini tesbit ederek, hava kütlelerinin ve bulutların resimlerini çekerler. Aynı zamanda hava kütlelerinin hareketlerini de bildirir-
ler. Böylece biz; merkezler arasındaki ısı farklarını, rüzgârların yönlerini, hızlarını, havadaki nem miktarını ve basınç farklarını öğrenebiliriz.
Hava tahminleri, yukanda saydığımız bilgiler elde edildikten sonra yapılabilmektedir. Bu işlem, uçaklar için 12 saat evvelden yapılmakta ve % 95 doğru çıkmaktadır. 24 saat önce yapılan hava tahmin raporlarında, % 10-20 nisbetinde yanılma payı vardır. Tahmin zamanı uzadıkça, yanılma payı da artmaktadır. Eldeki haritalara göre basit hesaplar yapılarak, hangi bölgeye ne zaman yağmur yağacağı tahmin edilebilir.
Kur’ân-ı Kerim’de, “Yağmuru, (mukadder olan vakit ve mahalde) O indirir…” (Lokman, 34) buyrulmaktadır. Halbuki biz, atmosferde cereyan edecek hâdiseleri -yukarıda da belirttiğimiz gibi- bilebili yoruz. Şu halde bu, yukarıdaki âyetin mânâsına ters düşmüyor mu?
Bu sorunun cevaplandı rılması aslında hiç de zor de ğildir. Çünkü bizim bilebildi ğimiz, ortaya çıkıp atmosfer de kendini göstermiş olan hâdiselerdir. Yani, atmos ferde kendisini belli eden olayları, çeşitli cihazlarla ve hattâ vücudumuzdaki bazı değişmelerle tesbit edebili yoruz. Yoksa henüz ortaya çıkmamış, kendisini belli et
memiş hâdiseleri değil!
Meselâ, Balkanlar üzerinden soğuk bir hava kütlesi (jünde ortalama 400 km. hı/la geliyor olsun. Bu ha-v<ı kütlesinin gidiş yönünü, Anadolu olarak tesbit etmiş olalım. Eğer rüzgârı estiren kudret onun yönünü değiştirmez veya hızını arttırıp eksiltmezse, buna göre; Kay-MMTİ’de havanın muhtemelen iki gün sonra soğuyacağım, rüzgârın o yönde ese-( eğini, yağmur veya kar yakabileceğini söyleyebiliriz. Hu, gaybı (bilinmeyeni) söylemek değildir. Hattâ bazı romatizmalı hastalar, yağmuru 24 saat evvelden hissedebiliyorlar. Bu tesbit-ler; Edirne’den kalkan Doğu Ekspresi’nin, yak-
laşık 27 saat sonra Kay-seri’ye varacağını söylemek gibi bir şeydir. Dört yıl önceden Ay’ın ne zaman tutulacağını biliyoruz. Ama dört sene değil, belki 4 gün sonra bile nereye ve ne miktar yağmur yağacağını kimse bilemez ve söyleyemez. Çünkü hâdise, görüp bildiğimiz bu âleme henüz çıkmamıştır. Bu sebeple bilemiyoruz.
ÇIKARAN DA O İNDİREN DE Yağmurun veya karın ne zaman yağacağını tahmin etmemiz, çok fazla birşeyi değiştirmiyor.
Suyu buharlaştırıp atmosfere çıkaran ve yağmur olarak indiren yine Allah değil midir?
Suyu, yüksek bir yerden aşağıya doğru dökün. Toplu halde ve artan bir hızla düştüğünü göreceksiniz. Ama yağmur tanecikleri böyle mi? Onlar, tane tane ve sabit bir hızla yere düşerler…
Evet, evet… Atmosferdeki 13 x 1012 ton suyu (13’ün yanına 12 sıfır koymakla ortaya çıkan sayı kadar ton suyu); her an, kim, hangi kuvvet ve kudretle buharlaştırıyor? Atmosferdeki sıcaklık farklarını kim meydana getiriyor? Atmosferi bu kadar intizamlı ve ölçülü halde yaratan kimdir? Şu anda cereyan eden milyonlarca meteorolojik hâdise, kimin kudretiyle yapılmaktadır?!.. Bu soruların cevabı bilindikten sonra, meteorolojik hâdiselere bambaşka bir gözle bakılacak, buluta veya rüzgâra yönelen gözler, onları sevke-den kudrete çevrilecektir.