Genel

YARIMKANATLILAR,

YARIMKANATLILAR,

 

 

Antarktika ‘ dışında tüm kıtalara yayılmış, bazı türleriyle tarım ürünlerine büyük zarar yeren bir■,böcek grubudur. Yalnız bu gruptan bazı böcekler kıyıya çıkmadan kuşaklar boyunca açık denizlerde yaşâmınl sürdürebilir. Ayrıca birçok Jtürü de su yaşamına büyük bir uyum göstermiştir.
Yanmkanatlılâr 1 milimetrenin altmdân;^aş-layarak 10 santimetreyi aşan uzunluklara erişebilir. Kanatlarının dinlenme konumunda “X” biçimini oluşturması en ayırt edici özeK likleridif. Çeneleri bitki ve hayvan dokularını delip sıvıları emmeye uyarlanmış keskin bir gaga biçimindedir. Yanmkanathlarm 30 bin dolayında türü vardır. ■ li:-
Kelebekler ve kınkanathlardan farklı olarak yarımkanatlılar erişkin biçimlerini almadan önce pupa evresinden geçmez. Nemf denen yavrular yumurtadan çıktıktan sonra deri değiştirdikçe biraz daha erişkinlere benzer. Ama erişkin biçimlerine kavuştukları son deri değiştirmeye kadar kanatları yoktur. Yanmkanathlarm erişkinlerinde iki çift kanat vardır. Bunlardan öndeki çiftin dip bölümü derimsi, uç bölümü zarsı yapıdadır.. Tümüyle zarsı yapıda olan arka kanatlar-kullanılmadığı zaman katlanarak ön kanatlann altına’ yerleştirilir.
Tahtakuruları deride kaşıntı ve kabartılara yol açan, ayrıca tehlikeli hastalıkları da bulaş-tırabilen kan. emici yanmkanathlardır  Kımıl (Aelia cinsi) ile süne (Eurygaster cinsi), Türkiye’nin buğday üretimine en büyük zararı veren böcek aürleri arasında yer alır.
Su Varımkanathları
Su yarımkanatlılan böceklerin yeni ve ahşma-dıkları ortamlara uyarlanarak yaşayabilme becerilerinin ilginç bir örneğini sergiler. Böceklerin çoğu karada yaşar ve havada uçar. Suda yaşamayr seçtiklerinde solunum yapma ve yüzme sorunlarını çözmeleri gerekir. Çünkü böcekler hava solurlar ve genellikle yüzmeye elverişli olmayan ince bacakları vardır.
Yarımkanatlıların, birkaçr denizde olmak

Dünyanın tropik ve astropik bölgelerinde yaygın olarak yetişen yaseminler genellikle beyaz ya da sarı, bazıları ise kırmızı çiçekler açan, herdemyeşil ya da kışın yapraklarını döken bitkilerdir. Bunların içinde en iyi tanınan tür olan adi yasemin {Jasminum officinale) bazı yörelerde kışın yapraklarını tümüyle dökerken, bazen yarı yapraklı kalır. Yaz başından güz sonuna kadar çiçek açan bu türün minik, koyu yeşil yaprakları, hoş kokulu beyaz çiçekleri vardır. Bu zarif ve alımlı çiçekler beş taçyapraktan oluşur. Kış yasemîSuyun yüzeyine alttan tutunmuş bir kürekçiböcek.
Bu böcekler suyun içinde gövdelerini saran ve kanatlanriın altında taşıdıkları inçe hava katmanıyla solurlar.
üzere suda yaşayan pek çok türü vardır. Bazılarını kaplayan ince tüyler gövdelerinin çevresinde ince bir hava katmanım tutmaya yarar. Uzun ve kıllı bacakları su yüzeyinde hızla dolaşmalanna elverişlidir.. Kahverengi suakrepleri (Ranatra cinsi) kuyruklannın ya-kmmdaki bir soluk borusunu periskop gibi suyun yüzeyine çıkararak solunum yapar, înce uzun gövdeleri suda sürüklenen dal parçasını andınr.
Kürekçiböcek {Corixidae familyası) bacak çiftlerinden birini kürek olarak kullanır. Bu bacak çifti öbürlerinden daha uzun ve kıihdır. Suyun yüzeyinden aynbrken soluyacağı havayı kanatlan altında taşır. Bazı türleri yanmka-nathlann en iri üyeleri arasında yer alır.
Su yanmkanatlılan delici ve emici ağız parçalan sayesinde genellikle öbür böceklerin gövde sıvılanm emerek beslenir. Bazen solucanlara da saldınrlar. En irileri küçük balıkla-n ve amfibyum larvalarım avlayabilir.
Ayrıca bak.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir