YUNUS BALIĞI (Delphinüs delphis)

Alm.
Delphin, Fr. Dauphin proprement dits, İng. Common
dolphin. Familyası: Yunusbalığıgiller (Delphinidae).
Yaşadığı Yer: Bütün denizlerde, sürüler halinde
yaşarlar.
Özellikleri: Burunları gagalı, sırtlan tek yüzgeçli bir
memeli. Yüzerken havaya sıçrama özellikleri vardır.
Ömrii: 25-35 yıl.
Çeşitleri: Şişe burunlu yunus, umumî yunus en
meşhurlarıdır.
Her türlü denizlerde, hatta tatlı sularda yaşayan
memeliler. 60’dan fazla türü vardır. En çok tanınanı
umumî yunus (D. delphis) ve şişe burunlu yunus (T.
turuncatus)’tur. Genelilkel boylan iki metre, ağırlıkları250 kg. kadardır. Sırtlan yeşilimsi esmer, kamı beyazdır.
Diğer balıklarla.beslenir. Sırtında geriye kıvrık tek
bir yüzgeci vardır. Göğüs yüzgeçleri, başının yanında
tarak gibidir. Kuyruğu bütün balinalar takımında
olduğu gibi yataydır. Keskin, konik dişleri vardır.
Vücudu torpile benzer. Bütün memeliler gibi akciğer
solunumu yapar. Başının üstünde bir hava deliği vardır.
Kulaklan gözlerinin önünde ufak birer delik şeklindedir.
Yavrulannı doğurur ve sütle besler. Amazon ordurumunda
olan ve yüzerken havaya sıçramaları ile tanınan insanların
dostu Yunus balıkları.
manında yaşayan 4 tür yunus vardır. Yunus balıkları
bazen tek tek, bazen çift halinde dolaşmalanna rağmen
genellikle sürü halde dolaşırlar. Sardalya ve ringa balıklanna
düşkündürler. Böyle bir sürüye rastladıkları
zaman her bir yunus, ortalama 5 bin tane balık yiyebilir.
Normalde günlük besini 40 kg. balıktır. Gemilerin
köpüklü sulannda oynaşmayı ve deniz taşıtlanna eşlik
etmeyi severler. İnsanoğluna ençok yakınlık gösteren
deniz hayvanıdır. Birçok hareketler öğreterek sirklerdegösteriler yaptırılır. Akrobotik hareketler, sıçrayarak
çemberlerden geçme gibi’numaralar onun işidir. Şişe
burunlu yunus ençok bu işte kullanılanıdır.
Gözleri kapatılan bir yunus, dipteki balıkları eliyle
koymuş gibi şaşırmadan bulur. Balıklar yunusla karşı­
laştıklarında oldukları yerde donakalırlar. Bunun
sebebi araştırılmış, yunus balığının bir çeşit sinyaller
yaydığı anlaşılmıştır.
Sinyaller sayesinde deniz dibindeki balıkların yerini
keşfetmektedir. Yunusun yüksek frekanslı sesler çıkarıp
balıklan tesirsiz hale getirdiği sanılmaktadır. Yunusların,
bilgi ve zekâları, su altında acaip seslerle haberleş­
meleri hakkında çok geniş çalışma ve araştırmalar
yapılmaktadır. Yunus, tabii bir sualtı radarı sistemine
sahiptir. Bazı ülkeler yunus balıklannı programlayarak
su altındaki yabancı gemileri veya batık gemileri bulma
araştırmaları yapmaktadırlar.
Yunusbalığı, halk arasında sevilen bir memelidir. Pusulasını
şaşıran gemilere yol gösteren, boğulmakta olan
insanları sırtına alarak sahile çıkaran, birçok yunusa
rastlanmıştır. Yeni Zelanda hükümeti, bu hizmetlerini
gözönüne alarak yunusların avlanmasını yas2k etmiş­
tir. Birçok ülkede açgözlü avcılar tarafından bol avlandığından
nesilleri tükenme tehlikesi göstermektedir.
Yağı çıkarılır, etinden özel muameleler sonucu balık
unu elde edilir. Gübre veya yem sanayinde kullanılır,
yaralandığında veya yavrusu yakalandığında insan gibi inleme sesleri çıkarmaktadır.