RESMİ ADI; Zaire Cumhuriyeti.
YÖIMETİIVI BİÇİIVIİ: Tel< meclisli cumhuriyet. > YÜZÖLÇÜMÜ: 2.345.095 km^.
NÜFUS (1992): 41.151.000.
BAŞKENT: Kinşasa.
BAŞLICA KENTLER (1991): Kinşasa (3.804.000), Lu-bumbashi (739.082), Mbuji-Mayi (613.027), Kisanga-ni (373.397), Kananga (371.862). ,,
Uzun yıllar baskıcı bir yönetim sürdüren Mobu-tu Sese Seko ülkenin ağırlaşan ekonomik sorunlarını çözemediği gibi,’ muhalefetin demokratikleşme yönündeki çağrılarına da direnmişti. Ama Nisan 1990’da beklenmeyen bir açıklama yaparak 1991’de çok partili demokrasiye geçileceğini bildirdi. Ardından Lunda Bululu’yu başbakanlığa atadı ve demokrasiye geçiş programını yürütmekle görevlendirdi. Mayısta Lubumbashi’de çok sayıda öğrencinin güvenlik güçlerince öldürülmesi, Mo-butu rejimine yönelik uluslararası baskının artmasına yol açtı. Muhalefet de Mobutu’nun devlet başkanlığından çekilmesini ve seçimlerin demokratik bir temelde yapılmasını sağlayacak bir geçici hükümet kurulmasını istemeye başladı.
İktidarını çeşitli manevralarla sürdürmeye çalışan Mobutu, Şubat 1991’de Zaireli sürgünler için af ilan etti ve kapalı olan Lubumbashi Üniversitesi’ni açtı. Ama bu ödünlerle yatışmayan muhalefet daha da güçlendi. Mobutu’nun öngördüğü anayasa konferansı Ağustos 1992’de toplandıysa da bir sonuca varamadan çalışmalarına ara verdi. Bunun üzerine Mobutu geniş bir halk desteğine dayanan muhahflerden Etienne Tshisekedi’yi başbakanlığa getirmek zorunda kaldı. Ülkenin ağır sorunlarını çözmeye yönelik girişimlerinde Mobutu’yla sürekli anlaşmazlığa düşen Tshisekedi’nin iki ay sonra başbakanhk-tan alınması ülke çapında şiddetli protestolara yol açtı.
Mobutu muhalefeti bölmek amacıyla Karl-I-Bond’u başbakanlığa atadı. Güvenlik güçlerinin baskıcı tutumuna karşm, muhalefetin dayatmasıyla anayasa konferansı Nisan 1992’de yeniden toplandı. Kendisini en yüksek organ ilan eden konferansın anayasa taslağı ve seçim takvimiyle ilgili çalışmaları yılın sonlarında tamamlandı. Bu arada yeniden başbakanlığa getirilen Tshi-sekedi’yle uyum içinde çalışacağına söz vererek konumunu koruyan Mobutu, bir süre sonra orduyu arkasına alarak yeni iktidar organıyla; çatışmaya girdi. ‘ ‘ :
Kinsaşa’daki askeri birliklerin^ 1993 ilkbaharında başlattığı isyan sırasında aralarında Fransız büyükelçisinin de bulunduğu yüzlerce kişi öldürüldü. ABD, Fransa ye’ Belçika hemen Mobutu’dari yetkilerini Tshisekedi hükümetine devretmesini istediler. Ama Mobutu buna karşı çıkarak uzlaşmaz tutumunu sürdürdü.
