Cook, Frederick Albert (d. 10 Haziran 1865, Hortonville, New York – ö. 5 Ağustos 1940, New Rochelle, New York, ABD), ABD’li hekim ve kâşif. 1908’de Kuzey Kutbu’nu bulduğunu ileri sürerek tartışmalara yol açmışsa da, genellikle 1909’da bu işi başardığına inanılan ABD’li kâşif Robert E. Peary bu savı yalanlamıştır. 1890’da New York Üniversitesi’nden mezun olduktan sonra hekimlik yapmaya başladı. Kısa bir ...

Cook, Arthur James (d. 22 Kasım 1883, Wookey, Somerset – ö. 2 Kasım 1931, Londra, İngiltere), İngiliz işçi önderi. 1920’lerde kömür madeni sahiplerinin ücretleri düşük tutma ve işgününü uzatma çabalanna karşı işçilerin yürüttüğü kararlı ama başarısız mücadelenin simgesi olmuştur. On altı yaşında kömür madenlerinde işçi olarak çalışmaya başlayan Cook, 1911’de Arthur Cook, 1926 BBC Hulton Picture Library Londra’daki Merkez İşçi ...

Coogan, Jackie, asıl adı j o h n l e s l i e c o o g a n (d. 26 Ekim 1914, Los Angeles – ö. 1 Mart 1984, Santa Monica, California, ABD), Hollywood’un sessiz sinema döneminde ün kazanmış ilk çocuk yıldızı. Charlie Chaplin’in The Kid (1921; Yumurcak) filmindeki mahzun bakışlı kimsesiz çocuk rolüyle anımsanır. Annesiyle babası da ...

Conybeare, William Daniel (d. 7 Haziran 1787, St. Botolph, West Sussex – ö. 12 Ağustos 1857, Itchen Stoke,. İngiltere), İngiliz jeolog ve paleontolog. İngiltere ve Galler’deki Karbonifer Dönem (y. 345-280 milyon yıl önce) katmanlarını incelediği klasik yapıtıyla tanınır. 1836-44 arasında Axminster’da papazlık yaptı. Ardından Galler’deki Llandaff’ta başrahip oldu. 1822’de William Phillips ile birlikte Outlines o f the Geology o f ...

Conwy, c o n w a y olarak da yazılır, Galler’ de, Gwynedd ilinin (county) Aberconwy ilçesinde (district) kent. Kuzey Galler kıyısında, Conwy Irmağı halici üzerinde yer alır. Conwy’de kale ve Thomas Teltord’un Conwy Irmağı üzerine yaptığı asma köprü, Gwynedd J. Allan Cash-EB Inc. İngiliz kralı I. Edward’m, o dönemde yeni istila edilen Kuzey Galler’de kurduğu müstahkem kentlerden biri de ...

Conway William Martin, 1. Baron Conway (Allington) (d. 12 Nisan 1856, Rochester, Kent – ö. 19 Nisan 1937, Londra, İngiltere), İngiliz dağcı, kâşif ve sanat tarihçisi. Avrupa, Güney Amerika ve Asya’da çok sayıda araştırma gezisi düzenlemiştir. Conway dağcılığa 1872’de Alpler’in Breithorn Doruğuna çıkarak başladı. 1892’de Himalayalar’daki Karakurum Dağlarının 5.180 km2’lik bölümünün haritasını çıkardı. Bu başarısından dolayı üç yıl sonra Conway’e ...

Conway, Moncure Daniel (d. 17 Mart 1832, Stafford ili, Virginia, ABD – ö. 15 Kasım 1907, Paris, Fransa), ABD’li kölelik karşıtı din adamı ve yazar. Köle sahibi Metodist bir aileden geliyordu. Carlisle’deki (Pennsylvania) Dickinson College’dan 1849’da mezun oldu. Metodist bir kilisede görevliyken Üniteryenizmi benimsedi. Ama, 1856’da Washington, D.C.’de köleliğe karşı görüşlerini açıkça dile getirdiği için rahiplik görevine son verildi. Ohio’ ...

Convolvulaceae (kahkahaçiçeğigiller), Polemoniales takımından, 50 kadar cinsi ve en az 1.400 türü içeren bitki familyası. Tropik ve ılıman bölgelerde çok yaygın olan bu familyanın üyeleri, birkaç ağaç ve çalı dışında, genellikle sarılıcı otsu bitkilerdir. Pek çok tür, huni biçimindeki güzel renkli çiçekleri nedeniyle süs bitkisi olarak yetiştirilir. Örneğin Ipomoea(*) Cinsinin kafıkahaçiçeği(*) olarak bilinen bazı türleri sarılıcı süs bitkileridir, ama aynı ...

converso (İspanyolcada “dönme”), 14. yüzyıl sonları ile 15. yüzyıl, başlarında girişilen şiddetli baskılardan ve 1490’larda Musevi din adamlarının İspanya’dan kqvulmasından sonra’ Hıristiyanlık dinini benimseyen İspanyol Musevilerine verilen ad. Kentlerde Musevi topluluklar içinde kaldıklanndan ve İspanyol Musevilerinin tekelinde olan ticaret, doktorluk ve terzilik gibi mesleklerle uğraştıklanndan, Katolik din görevlilerinin gözünde genellikle Musevilerle özdeş tutuluyorlardı. Bu durum çoğu Hıristiyanlann converso’lan kilise içinde ...

Converse, Frederick Shepherd (d. 5 Ocak 1871, Newton, Massachusetts – ö. 8 Haziran 1940, Westwood, Massachusetts, ABD), 20. yüzyılın ilk yarısında ünlenen besteci. Özünde romantik olan müziği, izlenimci öğelerle renklenmiştir. Converse, Alman etkisindeki tutucu ABD’li besteciler grubunun iki ünlü üyesi olan John Knowles Paine ve George Chadwick’le çalıştı. Daha sonra eğitimini Münih’te sürdürdü. 1901-07 arasında Harvard Üniversitesi’nde ve 1899-1901 ile ...

Contreras Çarpışması, ABD’nin, Mexico’nun güneybatısındaki küçük bir köyde kazandığı zafer (19-20 Ağustos 1847). Tüntgeneral Winfield Scott’un komutasındaki ordu, bu çarpışmayla Meksika Savaşı’nm (1846-48) son harekâtını başlatmıştır. Acapulco’dan Mexico’ya giden yolun, General Antonio Löpez de Santa Anna’nm ordusuna bağlı birliklerce kesildiğini gören Scott, Chalco Gölünün güneyindeki lav yataklarından geçen çetin yolu seçti. Bu yol, Contreras’ın kuzeyindeki Padierna Tepesini işgal eden General ...

contredanse, birkaç çiftin birlikte yaptığı bir dans türü. İngiliz country danslannın(*) Fransa’da geliştirilmiş biçimidir. 19. yüzyılda Fransız, Ingiliz, Alman soylulan ve burjuvaları arasında yaygınlaştı. Contredanse’larda da önceleri, country danslanndaki longways düzeni uygulanıyordu. Bu düzende erkekler bir yanda, kadınlar karşı yanda olmak üzere her çift dans ederek sıra başına doğru ilerliyor, başa ulaşan çift, yerini bir sonrakine bırakmadan önce bir düet ...

Continental Oil Company (Conoco), ABD’de petrol şirketi. 1875’te Continental Oil and Transportation Company adıyla kurulmuş, 1981’de E. I. Du Pont de Nemours Company tarafından satın alınarak Continental Group adıyla yeniden örgütlenmiştir. Ogden’da (Utah) kurulan ilk şirket iki yıl sonra California’da yeniden tüzel kimlik kazandı. 1885’te Continental Oil Company adıyla Standart Oil tröstünün parçası oldu. Başlangıç yıllarında temel etkinliği, özellikle California’da ...

Conti, Niccolö dei (d. y. 1395, Chiogşia?, Venedik yakınları -_ö. 1469, Venedik?), Güney Asya’ya yaptığı 25 yıl süren yolculuğunu gerçekçi ve canlı bir üslupla öyküleştiren Venedikli tüccar. Şam’daki gençlik yıllarında Arapça öğrendi. 1414’te Bağdat’a gitmek üzere Şam’dan ayrıldı. Dicle Irmağını izleyerek Basra Körfezinin güney ucu yakınlarındaki Hürmüz’e ulaştı. Basra kıyısındaki bir ticaret merkezi olan Calacatia’ya geçerek Farsça öğrendi ve sonraki ...

Conti (Prensi), Louis-François-Joseph de Bourbon (d. 1 Eylül 1734, Paris, Fransa – ö. 10 Mart 1814, Barselona, İspanya), Conti hanedanının son prensi. Önceli Prens Louis-François de Bourbon’un tek yasal oğludur. Conti, yetenekli bir asker olduğunu Yedi Yıl Savaşı’nda (1756-63) gösterdi. Maupeou ile Parlamento arasındaki çekişmede Maupeou’yu destekledi ve 1789’da anayasanın bütünlüğünün korunması gerektiğini savundu. 1789 Devrimi başladığında, XVI. Louis’nin devrimciler ...

Conti (Prensi), Louis-François de Bourbon (d. 13 Ağustos 1717, Paris – ö. 2 Ağustos 1776, Paris, Fransa), Conti prensi II. Louis-Armand’ın ikinci oğlu. Askerlik öğrenimi gören Louis-François 1740’ta Avusturya Veraset Savaşı patlak verince Belle-Isle dükü Charles Louis’nin Bohemya’ya düzenlediği sefere katıldı. Buradaki hizmetlerinden dolayı İtalya’daki ordunun komutanlığına atandı. İtalya’da Villafranca’yı geçerek ve 1744’te Coni Çarpışmasını kazanarak kendini gösterdi. 1745’te imparatorluk ...

Conti (Prensi), François-Louis de Bourbon, r o c h e – s u r – y o n p r e n s I (1685’e değin) olarak da bilinir, lakabı b ü y ü k c o n t i , Fransızca l e g r a n d c o n t i (d. 30 Nisan 1664, Paris – ...

Conti (Prensi), François de Bourbon (d. 1558 – ö. 13 Ağustos 1614, Paris, Fransa), Conde 1. prensi Louis I de Bourbon’un üçüncü oğlu. Önceleri Conti markisi unvanını taşırken, 1581-97 arasında prensliğe yükseltildi. Katolik olduğu halde, büyük olasılıkla 1587’ye değin Din Savaşlan’na katılmadı. Bu tarihte, Guise 3. dükü Henri’ye duyduğu güvensizlik nedeniyle, Katolik Birliği’ne karşı olduğunu ilan etti ve Navarre’lı Henri’yi ...

conte kalemi, Fransızca c r a y o n c o n t £ , 18. yüzyıl sonlarında Fransız bilim adamı Nicolas-Jacques Conte tarafından geliştiri- “Kadın Palyaço”, Toulouse-Lautrec’in contâ kalemiyle yaptığı bir çizim, y. 1899; özel koleksiyon len çizim kalemi. Oldukça sert olan conte kalemi, elde edilmek istenen sertlik derecesine bağlı olarak değişen oranlardaki grafit ve kil kanşımından elde edilir. ...

Conte, Nicolas-Jacques (d. 4 Ağustos 1755, Aunou-sur-Orne, Sees yakınları – ö. 6 Aralık 1805, Paris, Fransa), Fransız mucit. Bugün kullanılmakta olan kurşunkalemlerin yapımını olanaklı kılan yöntemi geliştirmiştir. On dört yaşında portre ressamlığına başlayan Conte, bu çalışmalarından önemlice bir gelir elde etti. Ama asıl ilgisi mekanik ve fen bilimleri alanlanndaydı ve bu konulardaki yaratıcılığını Fransız Devrimi sırasında göstermeye başladı. Kalem yapımında ...