Cooper, Peter (d. 12 Şubat 1791, New York kenti – ö. 4 Nisan 1883, New York kenti, ABD), “Tom Thumb” lokomotifini yapan ABD’li mucit, işadamı ve hayırsever. Bilim ve sanatı geliştirmek için New York kentinde açılan Cooper Union adlı yüksekokulun kurucusudur. Bağımsızlık Savaşı’nda çarpışan bir subayın oğlu olan Cooper, yalnızca bir yıl kadar resmî öğrenim görmesine karşın, New York’ta art ...

Cooper, L(eroy) Gordon, J r . (d. 6 Mart 1927, Shawnee, Öklahoma, ABD), ABD’li astronot. İnsanlı uzay uçuşları için oluşturulan ilk yedi kişilik astronot grubunda yer L. Gordon Cooper Cumhuriyet Ga zete si Arşivi almıştır. 15-16 Mayıs 1963’te, “Mercury” insanlı uzay uçuşları programının altıncı ve son uçuşunu gerçekleştirdi ve “Faith’ 7” aracıyla Yer çevresinde 22 kez döndü. Toplam 34 saat ...

Cooper, Dame Gladys, es d a m e g l a d y s m e r i v a l e (d. 18 Aralık 1888, Lewisham, Londra – ö. 17 Kasım 1971, Henley-on- Thames, Oxfordshire, İngiltere), İngiliz tiyatro sanatçısı. Dans gruplannda başladığı 66 yıllık meslek yaşamını tiyatro sanatının saygın bir ustası olarak tamamlamıştır. Tiyatroya 16 yaşındayken, turnede oynanan Bluebell ...

Cooper, Gary, asıl adı f r a n k j a m e s c o o p e r (d. 7 Mayıs 1901, Helena, Montana – ö. 13 Mayıs 1961, Los Angeles), ABD’li sinema oyuncusu. Canlandırdığı saf karak- » \ 191 r < £ ] ıMm iOp#** iJl Sm 1 üt. nMlBK* r ■ > a r 1 Gary ...

Cooper, Sir Astley Paston, ı. b a r o n e t (d. 23 Ağustos 1768, Brook, Norfolk – ö. 12 Şubat 1841, Londra), İngiliz cerrah. 1816’da, karın boşluğundan geçen kesiminde torba gibi şişerek duvarları incelmiş anevrizmalı bir aortu ilk kez cerrahi giri-, şimle keserek iki ucunu birbirine bağlamıştır. Cerrahide antisepsi uygulamasının başlangıcından önceki dönemde, fıtık ameliyatı ve boyundaki ana ...

Coon, Carleton (Stevens) (d. 23 Haziran 1904, Wakefield, Massachusetts – ö. 6 Haziran 1981, Gloucester, Massachusetts, ABD), fiziksel ve kültürel antropoloji ve arkeolojiye önemli katkılarda bulunan ABD’li antropolog. Tarihöncesi tarım topluluklanndan, Ortadoğu, Patagonya ve Hindistan’ın dağlık kesimindeki çağdaş kabile topluluklanna kadar birçok alanda çalışmalar yapmıştır. 1928’de doktorasını tamamladığı Harvard Üniversitesi’nde ders verdi (1927-48). II. Dünya Savaşı sırasında Afrika’da Stratejik Hizmetler ...

Coomarswamy, Ananda Kentish (d. 22 Ağustos 1877, Colombo, Seylan [bugün Sri Lanka] – ö. 9 Eylül 1947, Needham, Massachusetts, ABD), Hint sanatının Batı’ da tanınmasını sağlayan sanat tarihçisi. Bu kültürün Batı’dakı en önemli uzmanı sayılır. Geleneksel kültür içinde bir sanat yapıtının taşıdığı anlamla ve sanatta belirli bir üsluba yol açan dinsel ve felsefi inançlarla ilgilenmiştir. Aynca Hint sanatı araştırmalannı bir ...

William D(avid) (d. 23 Ekim 1873, Hudson, Massachusetts – ö. 3 Şubat 1975, Schenectady, New York, ABD), ABD’li mühendis ve fiziksel kimyacı. Tungsten flamanları geliştirerek günümüzde kullanılan akkor lambalann ve röntgen (X ışını) lambasının yapımını olanaklı kılmıştır. 1897’de Cambridge’deki Massachusetts Teknoloji Estitüsü’nde (MIT) ders vermeye başlayan Coolidge, 1899’da Leipzig Üniversitesi’ne geçti, ama 1900’<ie gene Cambridge’e döndü ve 1908’de de General ...

Coolidge, William Augustus Brevoort (d. 28 Ağustos 1850, New York kenti, ABD – ö. 8 Mayıs 1926, Grindelwald, İsviçre), ABD doğumlu İngiliz tarihçi ve dağcı. İsviçre, Fransa ve İtalya Alpleri’ne yaklaşık 1.750 kez tırmanarak’bu dağları ilk kez sistemji olarak keşfetmiştir. Oxford Üniversitesi’ni bitirdikten sonra bir süre burada ders verdi. 1883’te İngiltere Kilişesi’nde papazlığa atandı. 1885’ten sonra İsviçre’de oturmaya başladı. Önemli ...

Coolidge, Julian Lowell (d. 28 Eylül 1873, Brookline, Massachusetts – ö. 5 Mart 1954, Cambridge, Massachusetts, ABD), kuramsal matematik üzerine yapıtlarıyla tanınan ABD’li matematikçi ve eğitimci. Bostonlu köklü bir aileden gelen Coolidge’in babaannesi, Thomas Jefferson’un torunuydu. Aile geleneği uyannca önce Exeter Academy’de ardından da Harvard College’da öğrenim gören Coolidge, 1895’te en üstün başarı (summa cun laude) derecesiyle mezun oldu. Daha ...

Coolidge, (John) Calvin (d. 4 Temmuz 1872, Plymouth, Vermout – ö. 5 Ocak 1933, Northampton, Massachusetts. ABD), ABD’nin 30. başkanı (1923-28). Tutucu Cumhuriyetçi politikasıyla iç ve dış sorunlar karşısında yönetimin tepkisiz kalmasına yol açmış, bu eylemsizlik çizgisi I. Dünya Savaşı ile 1929 Büyük Bunalımı arasındaki dönemin en belirgin özelliği olmuştur. Coolidge 1897’de Northampton’da avukatlığa başladı ve iki yıl sonra kent ...

Cooley Boğası Destanı, İngilizce t h e c a t t l e r a i d o f c o o l e y . İrlanda Gaelcesinde t â i n b ö c u a i l n g e , eski İrlanda edebiyatında destansı öykü. Boz Cooley boğasını ele geçirmek için Ulster ile Connaught arasındaki çatışmayı konu ...

Cooley, Denton A(rthur) (d. 22 Ağustos 1920, Houston, Texas, ABD), özellikle kalp nakli ameliyatlarıyla tanınan ABD’li cerrah ve eğitimci. Ayrıca ilk kez bir hastanın kalbini yerinden çıkarmaksızm destekleyici yapay kalp takarak bu uygulamayı başlatan kişidir. Cooley, Nisan 1969’da, 47 yaşındaki bir hastasının kalp kasındaki hasta bölümleri çıkardıktan sonra kalbin görevini yerine getiremeyeceğini anladı ve kalbi desteklemesi için hastasına silikondan yapılmış ...

Cooley, Charles Horton (d. 17 Ağustos 1864, Ann Arbor, Michigan – ö. 8 Mayıs 145 Cooley’, Denton A(rthur) 1929, Ann Arbor, Michigan, ABD), toplumun anlaşılması için sosyo-psikolojik bir yaklaşım benimseyen ABD’li sosyolog. Tanınmış hukukçu Thomas McIntyre Cooley’nin oğlu olan Charles Cooley, 1894’te Charles Cooley Michigan Historical Collections of the University of Michigan, Ann Arbor Michigan Üniversitesi’nde sosyoloji dersleri vermeye başladı. ...

cool ja zz , w e s t c o a s t j a z z (“Batı kıyısı cazı”) olarak da bilinir, ABD’de 1940’ların sonlarına doğru ortaya çıkmış jazz üslubu. İngilizcede “serin” anlamına gelen cool terimini gazeteciler, Miles Davis, Gerry Mulligan, Lennie Tristano gibi sanatçılarla Modern Caz Dörtlüsü gibi topluluklann müziğinde sezdikleri hafif ve yumuşak duyguyu ifade etmek için ...

Cookworthy, William (d. 12 Nisan 1705, Kingsbridge, Devonshire – ö. 17 Ekim. 1780, Plymouth, Devonshire, İngiltere), İngiliz porselen üreticisi. İngiltere’de ilk kez Çin ve Alman porselenlerine benzeyen, gerçek sert hamurlu porseleni üretmiştir. On dört yaşında bir eczanede çırak olarak çalışmaya başlayan Cookworthy daha sonra ustasının da yardımıyla Plymouth’tâ bir atölye kurdu. 1745’te, ABD’li porselen üreticisi Andrew Duchd’nin etkisiyle porselen üretimine ...

Cooke, Sir William Fothergill (d. 4 Mayıs 1806, Ealing, Middlesex – ö. 25 Haziran 1879, Surrey, İngiltere), elektrikli telgrafın geliştirilmesinde Charles Wheatstone ile birlikte çalışan mucit. Mesajlann tel aracılığıyla iletilmesine ilişkin bir gösteriye katılan Cooke, bu tasandan esinlenerek 1836’da telgraf üzerine deneyler yapmaya girişti. Kısa bir süre sonra da, aynı konuda çalışmakta olan Wheatstone ile ortaklık kurdu. 1837’de Cooke ve ...

Cooke, Jay (d. 10 Ağustos 1821, Sandusky, Ohio – ö. 18 Şubat 1905, 0gontz, Pennsylvania, ABD), Amerikan İç Savaşı sırasında federal hükümetin mali kaynak sağlamasına aracılık eden banker. On sekiz yaşında Philadelphia’daki E. W. Clark and Co. bankacılık şirketinde çalışmaya başladı. Üç yıl sonra aynı şirketin ortağı oldu. 1861’de Philadelphia’da kendi bankasını kurdu ve Pennsylvania eyaletine savaşta kullanılmak üzere 3 ...

Cook, Thomas (d. 22 Kasım 1808, Melbourne, Derbyshire – ö. 18 Temmuz 1892, Leicester, İngiltere), Thomas Cook and Son adlı dünya çapındaki seyahat acentasının kurucusu, rehberli tur uygulamasının öncüsü. On yaşında okulu bıraktıktan sonra, çeşitli işlerde çalıştı. 1828’de Baptist misyoneri oldu. 1841’de 5 Temmuz’daki içki aleyhtarı toplantılar için Midland Counties Demiryolu Şirketi’nin Leicester ve Loughborough arasında özel bir tren çalıştırmasını ...

Cook, George Cram (d. 7 Ekim 1873, Davenport, Iowa, ABD – ö. 14 Ocak 1924, Delphoi, Yunanistan), romancı, şair ve oyun yazarı. Karısı Susan Glaspell’le birlikte 1915’te Amerikan tiyatrosuna atılım getiren Provincetown Oyunculan’nı kurmuştur. 1893’te Harvard Üniversitesi’ni bitirdikten sonra Avrupa’ya giderek 1894’te Heidelberg, ertesi yıl da Cenevre Üniversitesi’nde öğrenimini sürdürdü. ABD’ye dönünce Iowa Üniversitesi’nde (1895-99) ve California’daki Stanford Üniversitesi’nde (1902) ...