wiki

ASKERİ BELGIRAT ORMANI

ASKERİ BELGIRAT ORMANI3

Kapının iki tarafındaki millerin, yalnız yer altındaki kısmıyla, zeminden bir arşın kadar yukarıdaki parçası kalabilmiş, yerlerinde duruyor. Kalan kısmından anlaşıldığı göre, kapı milleri yukarıdan aşağıya kadar, ince bir kordon tarzında işlemeliymiş. Doktor Mordtmann, bu kapıyı incelediği zaman, kapı kemerliymiş. Hatta “Anthologi”‘ye (Güldeste-i Eş’âr) bakılırsa, “Üzerinde kitabe bulunması gerekiyor. Fakat inceledik, kitabeye ait hiçbir iz bulunmadığına kanaat getirdik” diyor. Belgrat’ın Meryem Ana Kilisesi, kapının iç tarafında ve surlardan yüz elli, iki yüz adım kadar uzaklıktadır. Eski Mabetler bahsinde görüleceği üzere, Kanunî Sultan Süleyman devrinde, Belgrat’tan getirilen Sırplar, burada yerleştirilmiş, bir de ayazması olan bu kilise de o zaman yapılmıştı. Belgratkapı’dan içeri doğru, Hacı Hamza Camii’ne giden Ağaçkakan Sokağı üzerinde, H. 978 tarihinde yapılmış bir çeşme vardır ki, kitabesi şudur:
Hazret Ağa-yı kâid Mustafâ bin Şüca’ Bu mahalde eyledi kevser-i sebîl 978
Kostantin Surlarının dışında iskân edilen yardımcı Got askerlerinin ikinci karargâhı Deuteron, bu civarda, Hoca Hamza Camii ile Silivrikapı arasındaydı. Belgratkapı’dan çıkıldığında, doğruca Rum Hastanesi’ne,Veli Efendi Çayırı’na, Çekmece’ye gidilir. Kapı önünde, hendek üzerinde, şimdiye kadar intizamını muhafaza etmiş, yontma taştan bir köprü vardır. İnşa tarzından, kemerlerinden bunun Osmanlı eseri olduğu anlaşılıyor. Bu kapının önünde bile hendek çok derin olmadığından deniz sularının buralara kadar geldiğine dair, tarihlerde verilen bilgilerin doğru olduğuna delil teşkil ettiği Feth-i Celîl-i 2Kostantiniye’de anılırsa da, sur dışındaki hendeklerin bent sularıyla doldurulduğu bilinmektedir. Belgrakapı’dan Silivrikapı’ya gelirken, kapıdan itibaren üçüncü burç üzerinde, bir kısmı kalmış tuğla harflerle yazılar bulunduğu gibi, beşinci ile altıncı burç arasında ve hendekten sonra savunma hattını meydana getiren surun, alçak burcunun ön yüzünde mermer bir kitabe ve bunun da üstünde, madalyon içinde, tuğladan haç resmi vardır. Bu kitabede, surun bu kısmının yapım tarihi ve yaptıranın ismi anılmaktadır. Feth-i 1Celîl-i Kostantin iye’de belirtildiği gibi, Yedikule Kapısı’ndan Belgratkapı’ya ve oradan Silivrika- pı’ya kadar olan kale duvarları, şimdi bile harap olmaktan korunarak, aslî intizam ve sağlamlığı mümkün olduğunca muhafaza edilmiş ve surların ilk yapıldığı şekil açık bir şekilde belirtilmiştir. Kuşatma sırasında, Osmanlı askerlerinin bu taraftan hücuma kalkışmadığı, bununla beraber tahribat yoluna gitmedikleri surların bu intizamından anlaşılıyor. Bu cephe üzerinde de kale beden üç kat olup, gayet yüksek olan birinci kat sur (Esotichos), koltuk müdafaası için uzun, yüksek burçları içine alır. Nispeten daha alçak bulunan ikinci kat sur da (Exotchos) aynı şekilde yine uzun burçları ve bundan başka, diğer ikinci kat surlarda görüldüğü şekilde sıravari birçok boşaltma çukurunu içine alır. Hepsinden alçak olan üçüncü kat sur (mur interieur du fosse) hendek kenarında olup, mazgalları ve bütün boyunca koltuk müdafaasına mahsus silindir direk yarımı şeklinde küçük burçları içine alır. Belgratkapı’nın üzerinde tarih manzumesi bulunmadığını söylemiştik. Tarih kitabesi olan kapı, Mevlevihane Kapısı denilen şimdiki Yenikapı’dır. Silivrikapı, Porte de Pygie, Porte de Sylivri: Silivrikapı’nın188 eski Pigaea Kapısı (Ayazma Kapısı, Porta Pe- gana) olduğu, kapının güneyinde bulunan Anthemius Burcu’nun doğu yüzündeki kitabel89 ile sabittir. Bu kitabe şu şekilde okunmalıdır: “Cenab-ı Hak tarafından korunan, hayat bahşedici ayazmanın Balıklı Kapısı, çok zahit ve takva sahibi olan imparatorlar loannes ile Mari Paleologos devletinin sadık ve dürüst bir kölesi olan Emanuel Bryennius Leontari’nin masrafı ve himmetiyle 6946 yılı* Mayıs ayında tamir edilip, yenilendi.” Emanuel Bryennius Leontari, büyük ihtimalle İstanbul’un Osmanlılar tarafından kuşatılması sırasında, Charisius Kapısı’nı müdafaa eden kişi olmalı.1^ Gyrus Kostantin’in ikinci suru, son defa loannes Paleologos tarafından tamir edilip yenilenmişti (1425- 1448). Silivrikapı’da, Mayıs 1438 tarihi görülüyor.1^ Aynı sur üzerinde, bu kapı ile Yedikule Kapısı arasında, üç kitabeyle daha karşılaşılır ki, söz konusu onarımdan bahsedilirken şu tarihler vardır: Nisan 1439,

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir