Çipevyalar

Çipevyalar, Kanada’nın kuzeyinde yaşayan,
Atabask dil grubuna bağlı en kalabalık
Yerli halkı. Çipevyaların yaşadığı alan,
tabanı Churchill Irmağının 1.600 km2’lik
kıyısı boyunca uzanan, tepe noktası ise
1.120 km kuzeyde bulunan bir .üçgeni
andırır. Bu bölgede yer yer verimsiz kıraç
toprakların böldüğü kuzey ormanları
bulunur.
Çok sayıda bağımsız boya bölünmüş olan
Çipevyalar, Ren geyiklerinin mevsimlik hareketlerini
izleyen göçebe bir halktı. Başlıca
yiyeceklerini, giysi ve çadırları için kullandıkları
deriyi, ağ ve ipliklerini Ren geyiğinden
sağlarlardı. Ayrıca bizon, misk öküzü,
küçük av hayvanları, su kuşlan ve balık
avlarlardı.
Çipevya kültürü, koşullara iyi uyanların
sağ kalması ilkesine dayalı çok acımasız bir
yaşam biçimini yansıtıyordu. Her boyda
güçlü erkekler zayıfları ezer, onların mallarına
el koyar, kadınlarını ellerinden alırdı.
Kadınlar çok aşağılanır, küçük yaşta evlendirilir
ve neredeyse yük hayvanı gibi kullanılırdı.
Tobogan adı verilen kızakları onlar
çeker, ağır yük taşırlar, sayısız kısıtlama
altında yaşarlardı. Yaşama ayak uyduramayan
yaşlılar ve zayıflar ölüme terk edilirdi.
Buna karşılık cinayet iğrenç bir davranış
sayılır ve pek ender görülürdü. Çipevyalann
inançlarında hayallerin, düşlerin ve koruyucu
ruhların büyük önemi vardı. Ayrıca
hekimlerin insanları iyileştirebileceği gibi,
hasta da edebileceğine, öldükten sonra
daha mutlu bir yaşama kavuşulacağına inanırlardı.
Hudson Körfezi Kumpanyası 1717’de
Churchill Irmağının ağzında bir kürk ticareti
merkezi kurunca Çipevyalar kürk hayvanı
avlamaya yöneldiler. Ayrıca daha batıdaki
Dogribler ve Sarıbıçaklarla sürdürülen kürk
ticaretine aracılık ettiler ve sık sık büyük
kazançlar sağladılar. 1781’deki çiçek hastalığı
salgını Çipevyaların büyük bölümünü
yok etti. Salgının daha sonra da baş göstermesi,
yetersiz beslenme ve kürk ticaretinin
azalması, Çipevya nüfusunu günümüzde
yaklaşık 5 bine kadar düşürdü.