AERONOTİK
Asma köprülerin tasarımı aerodinamik gerektirir. 1940 Temmuzu’nda trafiğe açılan ve hafif rüzgârlarda bile hissedilen hareketleri sonucunda 7 Kasım 1940’ta çöken (altta) eski Tacoma Narrows (ABD) köprüsü (üstte) buna örnek gösterilebilir: Köprünün aerodinamik ilkeleri hesaba katılmadan yapılan kiriş tasarımı, jaluzilerde görüldüğü gibi bir yaylanma hareketine neden olmuştur.
de hızla hareket eden cisimlerin bütün kinetik enerjileri ısıya dönüşür ve atmosfere dağılır. Dönen uzay gemilerini atmosfere giren göktaşları gibi yanmaktan kurtarmak için, ısı kalkanları geliştirilmiştir. Bu kalkanlar, büyük bir özenle denetlenir ve çok yüksek sıcaklıkta eriyen ya da yanan bazı özel maddelerle yalıtılır ve kaplanır. Aerodinamik deneyler. Aerodinamik deneyler, aerodinamik sorunlara açıklık getirmek amacıyla, kuramsal araştırmalar eşliğinde uygulanırlar. Denemelerin büyük çoğunluğu, dünyada yaklaşık 400 tane bulunan (aşağı yukarı yarısı ABD’dedir) hava tünellerinde yapılır. Bazı hava tünelleri son derece özelleştirilmiştir ve kısa süreli ya da geniş-şok-tüplerinde olduğu gibi periyodik biçimde hava akımı oluştururlar. Hava tünelleri, Mach sayısı kapasitelerine göre sesal- tı, sesaşırı, sesüstü, ya da sesötesi diye sınıflandırılırlar. Tam boyuttaki hava aracının hava sürtünmesini yaratmak çok önemliyse de, bu işlem çoğunlukla güçtür ve pahalıya mal olur: Çok geniş bir tünel ve buna bağlı olarak büyük modeller ya da düşük hava sürtünmesi elde etmek için basınçlı tünel gerektirir. Henüz sesüstü hızda düşük hava sürtünmesi elde edilecek bir tünel yapılamamıştır. Tasarımda, hava tüneli denemeleriyle bağlantılı olarak, bilgisayarlar da kullanılmaktadır.
AERONOTİK
28
Tem