Anadolu’da yetişen tasavvuf büyüklerinden. Akhisar’ın Gülmarmara kazâsında 1435’te doğdu. İlk tahsilini Halvetî yolunun büyüklerinden olan îsâ Halîfe ‘den aldı. Zâhirî ilimleri öğrendikten sonra Halvetî şeyhi Alâeddîn Uşşâkî’den ilim öğrendi. Tahsilini tamamladıktan sonra Manisa’ya gitti ve burada talebe yetiştirmeye başladı. Bir ara İstanbul’a giderek tarîkatler arasındaki ihtilâfları bir neticeye bağladı. Bu yüzden kendisine Fete’l- Fityân, Ebü’l-fityân (Yiğitbaşı) lakabı verildi. Hocası Alâeddîn Uşşâkî’nin vefâtı üzerine yerine geçti. Manisa’nın çeşitli câmilerinde vâzlar verdi. Seyyid Hoca Mahallesindeki türbesinin yanında bulunan tekkesinde talebe yetiştirdi. 1504’te vefât eden Ahmed Şemseddîn tekkesinin yanındaki türbeye defnedildi.
Halvetiyye tarikatının Ahmediyye şubesinin kurucusu olan Ahmed Şemseddîn Efendi tasavvufa dâir birçok eser yazmıştır. Bâzı eserleri şunlardır:
•ffcf+fp* ‘***r
• >. -ı. .«t, ay i -*.*i» Jj
/J:h’
J *: W . cfc’f.v*’*–‘ V -.-i»*
…..{$
Ahmed Şemseddîn Marmaravî’nin kabrinin bulunduğu Manisa’daki Yiğitbaş Camii.
Yiğitbaş Velî olarak bilinen Ahmed Şemseddin Marmaravî’nin yazdığı Ravzat-ül-Vasilin adlı el yazması eserin 4b ve 5a sayfaları. Kitap, Süleymaniye Kütüphanesi H. Hüsnü Paşa Kısmı 587 numarada kayıtlıdır.
1. Câıni-ul-Esrâr: Mürşîd-i kâmil, muhab- betullah. âlem, nefis gibi konuların işlendiği manzum bir eserdir. Süleymâniye Kütüphânesj Hacı Mahmûd Efendi kısmı, 233 numarada ve Hüsrev Paşa kısmı 182 numarada yazma nüshaları vardır. 2. Risâle-i Tevhîd: Allahü teâlâmn peygamberler ve kitaplar göndermekteki gâyesinin ne olduğunu açıklamakla başlayan eserde, telkin, zikir, tevhîd, ilm-i hikmet konuları anlatılmaktadır. Eserin yazma nüshaları Süleymâniye Kütüphânesi, Hacı Mahmûd Efendi kısmı, numara 438 ve Lâleli kısmı, numara 1371’de kayıtlıdır. 3. Keşf-ül-Esrâr: Yazar yukanda adı geçen eserlerinde geniş olarak ele aldığı konulan, bu eserde talebelerinin anlıyabileceği şekilde yazmıştır. Yazma nüshaları Süleymâniye Kütüphâ- nesinde mevcuttur. 4. Risâlet-ül-Hüdâ: Tasavvufi nasîhatlardan meydana gelmiş bir eserdir. Bir nüshası Süleymâniye Kütüphânesi, Hacı Mahmûd Efendi kısmı, 2688/6 numarada kayıtlıdır. 5. Kenz-ül-Hakâyık: Allahü teâlâmn sıfatlarını anlatan bir eserdir. 6. Hurde-i Tarikat: Tarikat âdâbı ile ilgili bir eserdir. Tek nüshası Süleymâniye Kütüphânesi, He- kimoğlu Ali Paşa bölümü 438 numarada kayıtlıdır. 7. Mukaddimetü’s-Sâlika: Eserde, Ehl-i sünnet îtikâdı, zâhitler, batı ulemâsı gibi konularda bilgi verdikten sonra hoca ve talebelerin hallerinden bahsedilir. Nüshaları Süleymâniye Kütüphâ- nesinde mevcuttur.
8. Ravzat-ül-Vâsılîn: Allahü teâlâmn birliği ve mahlûkâtı yaratması ile alâkalı bölümün ardından tevhîd hakkında çeşitli suâllere cevaplar verilmiştir. 9. Atvâr-ı Seb’a. 10. İrfân-ül-Maarif.
Mehmed Hanın baş çuhadan Kahramanağa, Kâdı Ziyâüddîn Efendi, Rûznâmecibaşı Muhammed Kumul Efendi, Muhammed Semerkandî ve Dâ- rüsseâde Ağası Beşir Ağadır.
AHMED ŞEMSEDDÎN MARMARAVİ
11
Tem