ALIŞTIRMA a 1. Alıştı rmak eylemi. —2. Bir kimsenin belli bir alandaki bilgilerini pekiştirmek, yeteneklerini geliştirmek amacıyla düzenlenen, uygulanan çalışma; ezgersiz, temrin: Dilbilgisi alıştır-maları.Aşağıdaki alıştırmaları yapınız.—3. Bedensel yetileri geliştirmek amacıyla düzenlenen, uygulanan hareketler; idman: Vücut geliştirme alıştırmaları. Nefes açma alıştırmaları.
— Bine. Alıştırma binicisi, atın üzerine konan tahta aygıt. (Üzerinde binici varmış izlenimi vererek atın binilmeye alışmasını sağlar.) || Koşum atlarını denemek ya da alıştırmak için kullanılan dört tekerlekli ka-sasız araba.
— Camc. Alıştırma tıpası, araya zımpara koyarak alıştırma yoluyla cam bir şişenin ağzına yerleştirilen cam tıpa,
— işlem. Bir parçada düz ve parlak bir yüzey elde etmek için ya da sürtünen yüzeylerde birbirine değen parçaların olabildiğince uyumlu çalışmasını sağlamak için yapılan işlem, (Bk. ansikl. böl.) || Alıştırma tezgâhı, alıştırma işleri yapmaya yarayan takım tezgâhı. (Bu makinede, genellikle parça tutucu bir tabla ve doğrusal almaşık devinim yapan bir kafa bulunur; bu kafa, ucuna takılan alıştırma taşına sürekli dairesel bir devinim verir.) || Supap alıştırması, kapanmada tam bir sız-mazlık sağlamak amacıyla bir supabın sızdırmazlık yüzeyi ve yuvasına özenle uygulanan polisaj.
— Mak. san. Bir parçaya, bir başka parçayla düzgün biçimde birleşmesi için gerekli ve kesin boyutları verme işlemi. — Bu işlemin sonucu. — Yeni bir taşıtı ya da makineyi, anma yetkinliklerinden düşük bir rejimle sınırlı bir süre çalıştırma. (Bk. ansikl. böl. Mak. san.)
— Marangl. Birleştirilecek parçaların çakışmasını önleyen kusurları gidermek amacıyla gerekli işlem ve düzeltmeleri yapma.
— Müz, Bir teknik güçlüğü yenmek için yazılmış çalışma parçası. (Bir metot ya da bir solfej kitabı oluşturan ve giderek güçleşen bir dizideki her alıştırma, örnek bir çalışma formülüdür.)
— Tıp. Göreve alıştırma, bir hasta ya da yaralının meslek yaşantısına dönmesini sağlayacak önlemlerin tümü. (Bu önlemleri, kimi kuruluşların alıştırma atölyelerinde yapılan eğitim ve çalışmaları kapsar.)
— Tic. Tüketicinin belli bir tür ürüne bağımlılığını artırmayı amaçlayan eylemlerin tümü.
—ANSİKL. İşlem. Alıştırma işlemine, taşlamayla yeterli nitelikte bir yüzey elde edilemediği ya da taşlama olanağı bulunamadığı (örneğin uzun delikler) zaman başvurulur; amaç özellikle mekanik parçaların dönel ve silindirsel iç yüzeylerinin duyarlı biçimde işlenmesidir. Alıştırmada belli kalitede ve belli tane büyüklüğünde aşındırıcı maddeler kullanılır.
“Honlama” işleminde, yapılacak işe göre çeşitli biçimler verilen ve aşındırıcı tozları topaklaştırarak elde edilen alıştırma taşlarından ya da çubuklarından yararlanılır. Bu taşlar “alıştırma başlığı” denilen bir taşıyıcıya takılır,
“Laplama” işleminde aşındırıcı, kuru toz biçiminde olduğu kadar bir yağ ya da uygun bir sıvı içinde katı asıltı halinde de kullanılabilir; ayrıca yumuşak metalden (bronz ya da dökme demir) yapılan ve alıştırılacak deliğe hafifçe zorlayarak girebilen taşıyıcı bir desteğe katılmış olabilir.
Taşlama işlemine benzeyen taşla alıştırma, büyük boyutlu yüzeylerin bitirme işlemlerine elverişli bir yoldur; aşındırıcı tozlarla yapılan alıştırmalara, çeşitli yüzeylerin yüksek duyarlıkta bitirme işlemleri için başvurulur. Örneğin supaplar ve yuvaları, dişli çarklar, kamlar vb. bu yolla alıştırılır. Bütün alıştırma işlemlerinde (honla-ma ya da laplama) aşındırıcı taneciklerin yinelenmeyen, karmaşık bir yol izlemelerini sağlamak zorunludur; çünkü bu taneciklerin parça üstünde bıraktıkları izlerin silinmesi gerekir. Üstünbitirme* işlemi özel bir alıştırma yöntemidir.
D — Mak. san. Alıştırma boyunca sürtünen parçalar çok az da olsa aşınır; böylece tam bir alışma sağlanır. Alıştırma sırasında motor maksimum rejimle çalıştırılırsa, aşırı ısınma yüzünden pistonlar gereğinden çok genleşerek sarma tehlikesi doğurur. Yeni bir otomobilde, katedilmiş belli kilometrelerde, aşılmaması gereken maksimum hız eşikleri ve bu eşiklerin zamanla artışı kesin biçimde bir yönergeyle belirtilir. Kam milleri ve hipoit dişliler gibi organların sarmasını önlemek için, özellikle alıştırmanın başlangıcı (ilk 500 kilometre) çok önemlidir.
