altın şartı,

sözleşmeye konan, bir borcun
altınla ya da altın değeri üzerinaen. ödeneceğine
ilişkin kdşül. -Sözleşmeye böyle bit
koşulun konması, para değerinin düşmesine
karşı alacaklının çıkarlarını koruma amacına
yöneliktir. Bu gibi koşullara, özellikle
para değerinin dalgalanmalar gösterdiği ülkelerde
yapılan uzun vadeli para borçlarına
ilişkin (öriı. kira, hasılat kirası, yaşam
sigortası, uluslararası botçlanma sözleşmeleri
gibi) sözleşmelerde rastlanır. ABD’dç
altın ş>artı 1933’te hükümsüz sayılarak, bundan
sohra böyle birs şartın kabulü yasaklanmıştır’.
Almanya’da sözleşmelere ait,in şartı
koymak kural olarak yasaktır. Ama kambiyo
makamının böyle bir şeyi.Jkabul etmesi
olanağı bit istisna olarak öngörülmüştür.
Türkiye’de,/Zürk Parasını Koruma Kanunu
ve buna dayanılarak çıkanlnuş olâri
kararnameler, uyarınca, altının yalnızca yurt
dışına çıkarılması yasaklanmış olduğundan,
ülke içinde altın alınıp satılması tümüyle
serbesttir. Bu durum sözleşmelere altın
şartı konmasına olanak vermektedir Öte
yandan Borçlar Kanunu’nun 83. maddesine
göre sözleşme, ödeme yerinde rayici olmayan
bir para üzerine yapılmışsa, borcun
r aynen ödeneceği’şart ¿İlilmiş olmadıkça;
borç; yade günündeki rayici üzerinden jilke
parasıyla ödenebiliri Türkiye’de yerleşik
maİikeme kararlarına göre de kcmuâu altın
olan börçlarda ödemenin yapılacağı gündef
ki rayicin temeValınması gerekir’. Yalnız,bu
• ilkeler, ancak yurt içinde yerine getirilecek
sözleşmeler için söz koıüısu. olabilir. Türk
parasını koruma mevzuatının koyduğu ya*
saklar* nedeniyle, değerli mâdenlerin ülker
den iliraç ve ülkeye ithal edilmesi olanağj
bulunmadığından, bu konulari pngören -bir
sözleşme hükmü, hukuken, geçerli olmaz.