anafilaksi
Yabancı maddelere karşı oluşan aşırı alerji tepkisi (Bk.
ALERJİ). Bedene giren bir maddeye karşı duyarlılaşan
organizmanın, o maddeyle ikinci kez karşılaşması, söz
konusu madde çok küçük miktarda bile olsa, anafilaksi
şoku diye adlandırılan şiddetli bir beden tepkisine yol
açabilir. Anafilaksi tepkisinin başlıca belirtileri aşırı ka
şıntı, kaslarda kramplar, yüzde şişme, gırtlaktaki şişme
ye bağlı solunum güçlüğü ve kan damarlarındaki yaygın
genişlemeye bağlı tansiyon düşüklüğüdür. Tansiyon
düşmesi, dolaşım şoku sonucu ölümle sonuçlanabilir.
Arı zehirine aşırı duyarlı bazı kişilerde, arının sokma
sını izleyen yarım saat içindeanafilaksidenölümgörüle-
bilir.Anafilaksi aynı zamanda botülizm (bir besin zehir
lenmesi), tetanos, kuduz serumları verilmesinden son
ra da ortaya çıkabilir. Bu tür serumlar, serumda antikor
oluşturan özgül bir antijenin, hayvanlara iğneyle veril
mesiyle hazırlanırlar. Daha sonra bu hayvanın serumu,
aynı antijenin etkisini önlemek için insana verilir. Se
rum, bedene yabancı bir madde olduğu için, hastada
buna karşı bir antikor oluşabilir. Birkaç kez aynı serum
dan verilmesi sonucunda, anafilaksinin orta dereceli bir
tipi olan “serum hastalığı” diye adlandırılan alerji tepki
mesi ortaya çıkabilir. Sürekli geliştirilen mikroplara karşı
ilaçlar nedeniyle, enfeksiyon hastalıklarının çoğunda
serum tedavisi uygulanmaktadır. Ama bu ilaçlar da bazı
kişilerde anafilaksiye yolaçabilir.
Anafilaksi kan dolaşımını düzenleyen güçlü uyarıcı
ların iğneyle verilmesiyle ve alerji tepkisini önleyen his-
tamin karşıtı ilaçlarla tedavi edilmektedir.