AŞÇIZÂDE HAŞAN CELEBİ

AŞÇIZÂDE HAŞAN CELEBİ; OsmanlıDevleti
âlim ve divan şâirlerinden. 16. yüzyılda yaşamıştır.
İsmi Haşan Çelebi olup, “Aşçızâde” lakabı
ile meşhûrdur. Gelibolu’da doğan Aşçızâde’nin,
doğum târihi belli değildir. Aşçızâde, devrindeki
birçok âlimlerden ders alıp çeşitli ilimleri okudu.
Karamâni Kerez Seydî’ye talebe oldu. Daha sonra
Edirne’de Sultan Bâyezîd Han Medresesindeyken,
hocasının mu’îdi (yardımcısı) oldu. Bu hizmetinden
sonra sırasıyla; Gelibolu, Tokat ve İznik
medreselerinde müderrislik yaptı. Bundan sonra da
Edirne’de Üç Şerefeli medreselerinin birinde ve
sonra Sahn-ı semân Medresesinde müderris oldu.
Çok kimseler ondan ilim ve feyz alıp, çok istifâde
etti. Daha sonra Bursa kâdılığına tâyin edildi.
Uzun müddet adâletle hükmederek, beldeyi şenlendirip
şereflendirdi. Bu vazifeden ayrılarak ikinci
defâ Sahn-ı semân Medresesinde müderris oldu.
Ağır ve şiddetli bir hastalık olan nekrise yakalanınca
emekli oldu. 1535 senesinde vefât etti. Bursa’da
Zeynîler Tekkesinde medfûndur.
Aşçızâde Haşan Çelebi, fazilet ve mârifet sâhibi,
ilim ve hikmet kâidelerini iyi bilen her ilimde
mâhir yüksek bir âlimdi. Sözleri gâyet fasîh ve
beliğdi. Yumuşak huylu, lütuf ve ihsânları bol ve
cömertti. Güler yüzlü bir kimse olduğundan, herkes
meclislerinde bulunmaktan büyük zevk alırdı.
Tabiatı, yaradılışı hoş, sözleri tatlı ve güzeldi.
Zamânınm eşsiz zâtlarından biriydi. Şiirlerinin
toplandığı bir Dîvân’ı vardır. Fârisî olarak da şiir
yazmıştır. Riyâzî, Sehî ve Latifi tezkirelerinde
şiirlerinden örnekler vardır. Şu beyti pek meşhûrdur:
Nice tahrîr ideyim vasfını derd ü elemün
Bağrı yufka kâğıdun gözleri yaşlu kalemün
Mânâsı: Derdin, üzüntünün niteliklerini yazamam
ki, kâğıdın bağrı yufka (üzüntüye tahammülsüz),
kalemin de gözü yaşlıdır (dertten bahsedilince
hemen ağlamaya başlıyor).