21 Batı Avrupa devletinin temsilcilerinden oluşan ve Avrupa birliğini geliştirmeyi, insan haklarını korumayı, sosyal ve ekonomik kalkınmaya yardımcı olmayı amaçlayan örgüt. 5 Mayıs 1949’da 10 kurucu devlet (Belçika, İngiltere, Danimarka, Fransa, Hollanda, İrlanda, İsveç, İtalya, Lüksemburg ve Norveç) tarafından oluşturuldu. Sonradan Avusturya, AFC, İspanya, İsviçre, İzlanda, Kıbrıs Rum Kesimi, Liechtenstein, Malta, Portekiz, Türkiye ve Yunanistan’dan oluşan 11 ülke daha katıldı. Konsey’in merkezi Fransa’nın Stras- bourg kentindedir. Farklı etkinliklerini yürütmek ve denetlemek için Konsey, zaman içinde çeşitli özel kurullar ve uzmanlık komiteleri oluşturdu. Bunlar arasında Avrupa Suç Sorunları Komitesi, Avrupa İnsan Haklan Komisyonu, Avrupa İnsan Hakları Divanı, Avrupa Yerel Yönetimler Konferansı, Kültürel İşbirliği Konseyi, Avrupa Hukuki İşbirliği Komitesi, Avrupa Kodeks Komisyonu ve Avrupa İskân Fonu sayılabilirKonsey’in ana organları Bakanlar Komitesi, Danışma Meclisi ve Genel Sekreterlik’ tir. Danışma Meclisi’nce gönderilen tavsiye kararlarını inceleyerek bunların gereğini yerine getirmek, hükümetlerce yapılan önerileri, yönetsel ve bütçeye ilişkin sorunları görüşüp karara bağlamak gibi görevleri üstlenmiş olan Bakanlar Komitesi, üye ülkelerin dışişleri bakanlarından oluşur. Komite ilkbaharda ve aralık ayında olmak üzere yılda iki kez toplanır. Komite’nin başkanı her toplantı döneminde değişir. Danışma Meclisi, üye ülkelerin parlamentolarınca seçilen 170 temsilci üyeden oluşur. Her üye ülkenin temsilci sayısı nüfusuna bağlı olarak farklıdır. Temel kuruluş antlaşmasına (statü) göre yılda dört hafta süreyle toplanması gereken Danışma Meclisi, genellikle ilkbahar, sonbahar ve kış mevsimlerinde birer hafta süren toplantılar yapmaktadır. Her toplantı döneminin başlangıcında meclis üyeleri bir başkan ve sekiz başkan yardımcısından oluşan başkanlık divanını seçer. Meclis oturumları halka açıktır. Üyeler, geldikleri ülkenin hükümet temsilcisi sayılmazlar, kendi adlarına konuşurlar. Danışma Meclisi, Konsey’in görüşme organıdır. Tavsiye niteliğinde olan kararlarını Bakanlar Komitesi’ne bildirir. Meclis, kurulduğu günden bu yana, Batı Avrupa ülkelerinin dünyanın öteki ülkeleri karşısındaki durumunu ve sorumluluklarını belirlemek için çaba harcamaktadır. Genel Sekreterlik, Konsey’in iç yönetimine ilişkin sorunlarla uğraşan 800’ün üzerinde memurun çalıştığı bir yönetim organıdır. Bu organın başında Bakanlar Komitesi’nin saptadığı adaylar arasından Danışma Meclisi’nce seçilen bir genel sekreter, bir de genel sekreter yardımcısı bulunur. Avrupa Konseyi üyesi devletlerce 4 Kasım 1950’de Roma’da imzalanan Avrupa İnsan Haklan Sözleşmesi’nde öngörülen hak veözgürlüklerin güvencesi olmak üzere kurulan Avrupa İnsan Hakları Komisyonu ve Avrupa İnsan Haklan Divanı, Konsey’in bağımsız görev yapan yan örgütleridir. Avrupa Konseyi kuruluşundan bu yana Avrupa birliğinin sağlanması doğrultusunda önemli çalışmalar yapmıştır.
Avrupa Konseyi
19
Ara