Avrupa Toplulukları

,Almanca e u r o p â ISCHE GEMEINSCHAFTEN, FranSIZCa COMMU- n a u t Es e u r o p Ee n n e s , İngilizce e u r o p e a n c o m m u n it ie s , İtalyanca c o m u n it â e u r o p e e , 1 Temmuz 1967’de, Avrupa Ekonomik Topluluğu, Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu (ECSC) ve Avrupa Atom Enerjisi Toplulu- ğu’nun yönetim organlarının birleşmesiyle kurulan örgütsel birlik. Birleşmeden önce bu üç topluluğun her birinin kendi komisyonu (ECSC’nin komisyonuna Yükek Yetki Organı adı verilirdi) ve konseyi vardı. Daha sonra birleşik bir Avrupa Toplulukları Komisyonu ve tek bir Avrupa Toplulukları Bakanlar Konseyi oluştu. Sonraki yıllar içinde başka yürütme, yasama, ve yargı organları da Avrupa Topluluklarinın çatısı altında toplandı. Toplulukların ilk üyeleri Belçika, Fransa, AFC, İtalya, Lüksemburg ye Hollanda idi. Danimarka, İrlanda ve İngiltere 1973’te, Yunanistan 1981’de, Portekiz ve İspanya ise 1986’da katıldılar. Komisyon, üye devletlerin hükümetlerince dört yıl için seçilen 14 üye ve bunların arasından iki yıl için seçilen bir başkan ve beş başkan yardımcısından oluşur. Temel olarak toplulukların yaptığı çeşitli Bakanlar Konseyi’nce alman genel kararların pratik uygulamalarıyla görevlendirilmiştir. Avrupa Parlamentosu’na ve Bakanlar Konseyi’nin oyuna sunulan önerilerin hazırlanmasına da yardımcı olur. Bir yürütme organı olarak komisyon, hem karar verici, hem de uygulayıcıdır. Üye ülkelerin hükümetlerinin birer temsilcisi tarafından oluşturulan Bakanlar Konseyi, topluluklar içinde karar gücünü elinde bulunduran ana organdır. Anlaşmaların amaçlarına yönelik olarak nasıl uygulanacaklarına ve üye devletlerin, birbirlerinden ayrı olan ekonomik politikalarını bu amaç doğrultusunda nasıl koordine edeceklerine Bakanlar Konseyi karar verir. Üye ulusların devlet ya da hükümet baş- kanlan tarafından oluşturulan Avrupa Konseyi, en üst düzeyde politika oluşturmak amacıyla 1974’ten beri düzenli olarak yılda üç kez toplanmaktadır. 1958’de Avrupa Parlamentosu Asamblesi olarak kurulan Avrupa Parlamentosu, önceleri her ulusun kendi parlamentosunun seçtiği üyeler tarafından oluşturuldu. 1979’dan sonra üyeliklerin, üye devletler arasında orantılı olarak dağıtıldığı ve doğrudan seçimlerle işbaşına gelen 434 üyeli bir yasama organı haline getirildi. Anlaşmalara göre Bakanlar Konseyi, yasamayla ilgili çeşitli konularda Avrupa Parlamentosu’na danışmak zorundadır. Parlamento, kendi iç tüzüğüyle, genel anlaşmalarla ilgili olsun olmasın her türlü konuda görüşmeler yapmaya yetkili kılınmıştır. Parlamento’nun bir başkanı ve birçok konuda sürekli çalışan komiteleri vardır. Bu komiteler, siyasal konular, topluluk bütçesinin kabulü ve uygulanmasının denetimi, tarım, ekonomik ve mali konular, enerji ve araştırma, dış ekonomik ilişkiler, yasal konular, sosyal konular ve istihdam, bölgesel politika ve planlama, ulaştırma, çevre, toplum sağlığı ve tüketicinin korunması, gençlik, kültür, eğitim, iletişim ve spor, gelişme ve işbirliği, kişisel başvuru ve işlem kuralları ile ilgili çalışmalar yaparlar. 1958’de kurulan Avrupa Adalet Divanı, Komisyon’un ve Bakanlar Konseyi’nin kararlarının yasallığını denetler ve anlaşmaya dahil olan üye devletler arasındaki sorunlar, topluluklarda çalışanların ileri sürdüğü istekler, zararlar için ödenmesi gereken tazminatlar gibi çeşitli davalara bakar. Mahkeme heyeti, üye hükümetlerin atadığı 11 yargıç ve dört savcıdan oluşur.