BATIL SÖZ SÖYLEMEYE SEVKEDEN ZARÛRET

D i n d e n Ç ı k a r a n S ö z S ö y l e m e k :80 — Küfrü gerektiren yani kişiyi dinden çıkaran söz, bâtılsözlerin en kötüsü ve en çirkinidir; bununla müslüman dindençıkmış (mürted) olur. Bununla fukahâ cumhûrunun reyinegöre zimmet akdi bozulmuş olur ve zimminin kanı helâl olur.(162) Ancak zarûret halinde, meselâ tazyik ve tehdid edildiğizaman müslümamn, küfrü gerektiren bir sözü söylemesi caizdir.Bu cevazın temel delili şu meâldeki âyettir: «Gönlü imanladolu olduğu halde, zor altında olanın dışmda, inandıktan sonraAllah’ı inkâr eden, gönlünü kâfirliğe açanlara Allah katında b i r g a z a p v a r d ı r , b ü y ü k a z a p d a o n l a r i ç i n d i r .» (163) Tefsir bilginlerininaçıklamalarına göre bu âyet, Ammâr b. Yâsir hakkındanâzil olmuştur. Müşrikler Ammâr’ı, babasını, anasını vediğer bazı müslümanlan yakalamış, işkence ederek küfre zorlamışlardı.Ammâr işkence altında bazı isteklerini yerine getirmişsonra da durumu Rasûlullâh’a arzederek kendini şikâyetetmiştir. Rasûlullâh (s.a.) sordular:— Kalbini nasıl buluyorsun?— İman ile dopdolu!— Yine işkence ederlerse aynı şeyleri söyle.» (164)K ü f r ü G e r e k t i r e n S ö z ü S ö y l e m e k A z i m e t D e ğ i l R u h s a t t ı r ;81 — Zarûret halinde küfrü gerektiren sözü söylemek azîmet değil, ruhsattır; azimet, bizzat kötü olan ve hiç bir durumdamübâh hale gelmeyen küfür sözünü söylememektir. Ruhsatınsebebine gelince: İslâm Dini, dayanılmaz zorlama ile küfrezorlanmış kimsede olduğu gibi darda kalana, kalbi iman iledolu olmak şartıyla küfür sözünü söylemeye izin ve ruhsat vermiştir.Hiç bir yaratılmışın kalbe hâkim olamayacağı ve zorlamanınkalbi tesir altına alamayacağı için oradan imamn çıkmamasışarttır. İmdi darda kalan, bu ruhsat ve izinden faydalanır,diliyle kâfir olduğunu söylerse, âyetin açık ifadesi vehadisin de teyidi gereğince günah işlemiş olmaz; bu hükümdeittifak vardır. Fukahâ bu hükümde ittifak ettikleri gibi, şundada söz birliği eylemişlerdir: Bu ruhsattan istifade etmeyen, işkenceyerağmen küfrü gerektiren bir söz söylemeyip ölmeyitercih eden ve öldürülen kimse şehiddir ve Allah nezdinde bununecri, ruhsatı kullananm ecrinden büyüktür. Burada kurtulmayolu «ruhsatı» tercih eden kimsenin değil de asıl isteneni,«azimeti» tercih edenin, ecir bakımından daha üstün olduğunabirçok hadisler delâlet etmektedir. Bu sahih hadislerdenbirisi şöyledir: Yalancı Peygamber Müseylime’nin casusları ikimüslümanı ele geçirerek Müseylime’ye götürdüler. Bunlardanbirisi işkence altında kendisinden istenen sözü söyledi ve serbestbırakıldı. İkinci söylemedi ve Müseylime onu öldürdü.Kurtulan Rasûlullâh’a gelerek durumu anlattı ve şu cevabı aldı:«Arkadaşın imanında sebat ederek gitti! Sana gelince ruhsatıtercih etmiş oldun.» (165) Şunu da ilâve etmek gerekir ki