DEYRA,DEYR-İ ABDURRAHMAN,DEYR.ÜL- MEDİNE
DEYRA i. Eskiden Cezayir’in karma komünlerinde, yöneticilerin buyruklarını bir yerden bir yere götürmekle görevli olan, yerli halktan atlı postacı. (L)
DEYR-İ ABDURRAHMAN, Irak ta, Küfe yakınında yer. Haccac, Havaric ile yaptığı savaşta burada ordugâh kurdu. (M)
Deyr-i Kâb, Irak’ta, Küfe ile Tisfun arasında anayol üzerinde kurulan manastır, İslâm ordusu Kadisiye’yi ele geçirdikten sonra Tisfun’a doğru ilerlerken Nuhayrecan kumandasındaki sasanî ordusunu bu bölgede yendi. (M)
Deyr-i Kunna, Bağdat’ın 90 km güneyinde ve Dicle’nin sol kıyısında çok eski ve büyük bir manastır. Abb asîler devrinde önem kazandı. Selçukluların Irak seferi sırasında yıkıldığı rivayet edilir. XIII. yy. da yalnız kalıntıları vardı. İslâm tarihindeki yeri önemlidir. (M)
Deyr-i Kıırra, Kûfe’ye 42 km uzaklıkta
279
DEYR.ÜL- MEDİNE
Ptolemaios çağına ait tapınak
manastır. Sasanî ordusu Kadisiye’de Arap-lara yenildikten sonra buraya çekildi. (M) Deyr-i Mürran, Suriye’de, Şam yakınlarında büyük ve eski manastır. Emevîler çağında önem kazanan bu manastır yakınlarında bir köy kurulmuştu. Velid bin Ab-dülmelik burada öldü. Velid bin Yezid burayı kendisine oturma yeri olarak seçmişti. Suriye’nin kuzeyinde Ma’ret-ün-Numan yakınında aynı adla başka bir manastır daha vardır. Ömer ibni Abdülaziz’in türbesi buradadır. (M)
Deyr-i Seman, Suriye’de birkaç hıristiyan manastırının adı. En önemlisi Halep’in 40 km kuzeybatısındadır; adını Seman-ı Amu-dî’den alır. X.yy.da Bizanshlar ile Araplar arasında geçen savaşlarda büyük hasar gördü. Eyyubîler çağında terk edildi (M) DEYR-ÜL-ÂKUL. Esk. coğ. Bağdat’ın güneydoğusunda ve 83 km uzağında, Dicle nehrinin sol yakasında şehir. Yakub Leys Saffarî ile Abbasî Mutemid arasında geçen savaşta halifenin kardeşinin kumanda ettiği ordu, Yakub’u burada yendi. XIV. yy. a kadar önemini koruyan şehir sonradan terk edildi. (M)
DEYR-ÜL-AVER, lrak’ta, Kerbelâ ve Ne-cef arasında yer. Sasanîlerin müslümanlarla yaptığı savaşta ordugâhtı. Sasanî başkumandanı Rüstem, Kadisiye’den geçtikten sonra burada ordugâh kurdu. Arap kumandanı Süleyman bin Sard da Kerbelâ’yı geçtikten sonra burada mevzilendi ve Sasa-nîlerle savaştı. (M)
DEYR-ÜL-BAHRİ, Mısır’da önemli yerleşme merkezi. Nil nehrinin batı kıyısında, Hive yakınında (Kamak’ın karşısında). 1903-1906 Arkeolojik kazıları sırasında burada XI. sülâleden kral Mentuhotep IlI’ün mezarı ve bir tapınak bulundu. Bu tapmağın XVIII. sülâlenin kraliçesi Hatçepsut çağında (M.ö. 1500) yapılmış olduğu tespit edildi. Tapınaktaki yazıtlarda mısır ordularının Punta’ya (bugünkü Somali olduğu sanılır) seferleri anlatılmaktadır. (L)
Deyr-ül-Caslîk, Irak’ta, Bağdat’ın 55 km kuzeyinde, Mesken kasabası yakınında manastır. 697’de Emevî halifesi Abdülmelik ile Müs’ab ibni Zübeyr arasındaki son savaş bu bölgede yapıldı. Mes’eb yenilerek öldürüldü. (M)
Deyr-ül-Cemâcim, lrak’ta, Kûfe’ye 42 km uzaklıkta, Fırat’ın batısında manastır. Adını arapça kafatası anlamına gelen cimcime’den alır. Bu bölgede Sasanîler ile Araplar arasında yapılan savaşlarda ölenlerin kafatasları bulundu. Bölgenin İslâm