Endoskopi

Tıpta, bir aydınlatma düzeneğiyle
ve merceklerle donatılmış ucu açık bir
boruyu vücudun doğal bir açıklığından içeri
sokarak vücut boşluklannı ve iç organları
inceleme yöntemi. Yemek borusunu incelemeye
yarayan özofagoskop ile bronşları
incelemekte kullanılan bronkoskop, ağızdan
sokularak söz konusu organlara yöneltilen
bükülmez bir boru biçimindedir; gene
ağızdan sokulan ve mideyi incelemeye yarayan
gastroskop ise bükülgen ve ışıkh bir
borudur. Bu tür endoskopiler genellikle
yerel anestezi uygulayarak hastanelerde
yapılır, ama incelemeden hemen sonra hasta
taburcu edilebilir. Proktosigmoidoskop,
düzbağırsağı ve kalınbağırsağın alt bölümlerini
incelemek için anüsten sokulan ucu açık
bir borudur; anestezi gerektirmeyen bu
inceleme ayakta tedavi kurumlannda da
yapılabilir. İşıklı bir boru olan sistoskop ise
genel ya da yerel anestezi altında siyekten
(uretra) içeri sokularak idrar kesesini inceleme
olanağı verir.
Endoskopun incelenecek organa ulaşmasını
sağlayan doğal bir açıklık bulunmadığında,
boruyu içeri sokabilmek için vücudun o
bölgesine kesi yapmak gerekir. Örneğin
torakoskopide kaburgalann arasından girilerek
göğüs boşluğu ve akciğerlerin yüzeyi,
peritoneoskopide kann duvanndaki küçük
bir keşiden girilerek karın boşluğu, karaciğerin
ve safra kesesinin alt yüzeyi, küldoskopide
ise dölyoluna kesi yapılarak leğen
bölgesindeki organlar incelenir.
Son yıllardaki teknik gelişmelerin ürünü
olan ince cam elyafından yapılmış optik lifli
bükülgen endoskoplar, daha esnek olduğu
için, dokulara daha az zarar verir. Saç teli
inceliğindeki çok sayıda cam lifinden yapılan
bu araçlann üstün bükülgenlik özelliği,
daha önce erişilemeyen bölgelerden doku
örnekleri alma olanağı verir.