hastane
Hastaların tedavi edilmek amacıyla alındığı devlete bağlı ya da özel sağlık kurumu. ilk hastanelerin yalnızca tedavi etme işlevlerine günümüzde büyük hastanelerde (üniversite hastaneleri, vb.) eğitim ve tıbbi araştırma da eklenmiştir. Hastanelerin oldukça eski dönemlerde (Fransa’da Paris’te VII. yy’da kurulan Hötel Dieu hastanesi; Mardin’de Artukoğullarının, Suriye’de ve Kon- ya’da Selçukluların XII. yy’da yaptırdıkları hastaneler; vb.) ortaya çıkmış olmalarına karşın, hastaneler günümüzdeki özelliklerini ancak XIX. yy’ın son çeyreğinde almaya başlamışlardır. Söz konusu dönemde, mikropların, mikroptan arındırma yöntemlerinin ve uyuşturma (anestezi) tekniklerinin ortaya çıkması, tıbbı daha güvenli duruma getirmiş, özellikle hastane cerrahisi, ilk ameliyathanelerin ortaya çıktığı ٦ 880 yıllarında uygulanabilecek duruma gelmiştir. Bununla birlikte, o dönemde bile, kurum olarak hastaneler hâlâ yoksullara öz ziryrerüntüsü taşıyor ve varlıkdurumuneolursa olsun her hasta insan, evinde tedavi görebilir.
Kentlerin hızla gelişmesinin, modern hastanelerin de gelişmesine önemli katkısı oldu. 1800 yıllarının sonlarında gerek Batı ülkelerinde, gerek Osmanlı imparator- luğu’nda, kalabalıklaşmış kentlerde insan topluluklarının artan tıbbi bakım gereksinmelerine yanıt vermek için, tıbbi olanak ve beceriler gün geçtikçe merkezleş- meye başladı. OsmanlI imparatorluğumda bu gelişme özellikle askerî hastaneler yönünde gerçekleşerek Toptaşı Askerî Hastanesi (1841), Haydarpaşa Askerî Hastanesi (1845), Gümüşsüyü Askerî Hastanesi (1946), Emirgân Hastanesi (1872), vb. hastaneler kuruldu.
1930 yıllarında tıpta gerçekleştirilen önemli ilerle- meler, hastanelerin daha da büyümesine yol açtı. 1930 yıllarının ortalarında sülfamitlerin, 1 940 yıllarının başlarında penisilin gibi antibiyotiklerin kullanıma girmesi,؛ özellikle ameliyat sonrası enfeksiyonlarını ve bu enfeksiyonlardan ölüm oranlarım azalttı. Kan depolama tek- niğinin geliştirilmesiyle, kan aktarımları sıradan bir uygulama haline gelerek, cerrahi girişimleri daha da kolaylaştırdı.Son olarak, röntgen incelemesi, daha önce teşhisi çoğunlukla olanaksız birçok hastalığın ve yaralanmaların (kırıklar, vb.) başarıyla tedavisine olanak sağladı.
XV. yy’da yapılmış bir minyatürden gerçekleştirilmiş bu gravürde, VII. yy’da Paris’te kurulan, genellikle kilise tarafından çalıştırılan ve yoksullara temel bakım sağlayan Hötel Dieu’deki bir hastane koğuşu canlandırılmıştır.
