Huzeyfetülyeman, en karışık, dolaşık meseleleri, dâvâları hal edecek derecede yetişen Eshâbdandı.
Peygamberimiz, ona, Müslüm anlar arasındaki münâfıklarm isimleriyle Kıyâmete kadar zuhûr edecek fitne ve fesadlan haber vermiş ve bunları gizli tutmasını tavsiye etmişti (105).
Hz. Ömer, ölen bir kimsenin cenâzesinde Huzeyfe’nin bulunmadığım görürse, kendisi de, bulunmazdı (106).
Bir cemâat, kamıştan yapılmış bir ev üzerinde anlaşmazlığa düşerek Peygamberimize baş vurmuşlardı.
Peygamberimiz, aralarındaki anlaşmazlığı hal ve fasl etmesi için, onları, Huzeyfe’ye havâle etti.
Huzeyfe, onlar hakkında kararım verip Peygamber Aleyhisselâm’ın yanma döndü. Verdiği karan anlatınca, Peygamberimiz : «İsabet etmiş, güzel yapmışsın!» buyurdu. (107)
Ukbe b. Âmir-ül-Ciihenî’nin Kadıhğı:
Ukbe b. Âmir-til-Cüheni der ki : «ResûluUâh Aleyhisselâma gitmiştim.
Resûlullâh’m yanmda birbirleriyle çekişen iki dâvâlı bulunuyordu. ResûluUâh, bana : (Bunların aralarında hükmünü ver!) buyurdu. (Neye göre hüküm vereyim?) diye sordum.
(Ictihâdına göre hüküm ver!
Eğer, içtihadında isabet edersen, sana on ecir var. îsâbet edemezsen, sana bir ecir var!) buyurdu.» (108).
Peygamberimizin Yetiştirip Tavsiye Ettiği Devlet Adandan :
Peygamberimiz, bir gün : «Ben, sizin aranızda ne kadar ‘kalacağımı bilmiyorum!» buyurduktan sonra, Hz. Ebû Bekir’e ve Hz. Ömer’e işâret ederek : «Siz, benden sonra, bunlara tâbi olunuz!» buyurmuştur. (109).
(104) ‘İbn-i Sa’d – Tabakat, c. 2, a. 347-348, c. 3, s. 584, Tirmizî – Sünen, c. 3, s. 616, Ebû DSvûd – Sünen, c. 2, s. 272, Ahmed b. ‘Hanbel • Müsned, c. 5, s. 230.
(105) Zehebî – S. Âlâm., c. 2, a. 262-263, Mûalim – Sahih, c. 8, s. 172-173.
(106) ibn-4 Abdul Ber – Istiâb, c. 1. a. 335.
(108) Taberânî – MOcem-üa-Sagîr, c. 1, a. 51.
(109) ibn-i Sa’d – Tabakat, c. 2, s. 334, Tirmizî – Sünen, c. 5, s. 272, 333.