îshâk bin Mirâr

Hadîs ve nahiv âlimlerinden. Künyesi, Ebû Amr eş- Şeybânî’dir. Şeybân kabilesine mensub çocukların eğitimi ile ilgilendiği için, kendisine “Şeybânî” denildi Abbasî halifesi Hârun, Reşîd’in çocuklarına da muallimlik yapmıştır. 205 (m. 820) senesinde Bağdad’ da vefât etti. Aslen Küfeli olup, Bağdad’a yerleşmiştir. Rivâyet ettiği hadîs-i şerifler Sahîh-i Müslim’de yer almışdır. Ebû Amr bin Alâ’dan, Rükin-iş-Şâmî’den hadîs-i şerîf işitip, rivâyet etmiştir. Kendisinden ise oğlu Amr, Ahmed bin Hanbel, Ebû Ubeyd, Kâsım bin Selem, Ahmed bin îbrâ* him Devrekî, Seleme bin Âsim, Ahmed bin Yahyâ ve diğerleri hadîs-i şerîf rivâyet etmiştir. îshâk bin Mirâr, hadîs ilminde sika (güvenilir, sağlam) bir âlim, edebî ilimlerde zamanının dehâlarından faziletli bir zât idi. Bilhassa arapçayı çok yüksek seviyede bilmesiyle meşhûr olmuştur. Arap lügatim ve sözlerini, şâirlerin meşhûr şiirlerini çok iyi bilirdi. Pek çok şiiri dîvânlar hâlinde toplamıştır. Ahmed bin Hanbel’in oğlu Abdullah, “Babam Ebû Amr’m meclisinde bulunur, onun okuduğu şiirlerinden not alırdı.” demiştir. Oğlu Amr şöyle demiştir: “Babam seksenden fazla Arab kabilesinin şiirlerini toplayıp, seksen kadar dîvân hâlinde yazmıştır.”Onun rivâyet ettiği ve Müslim’de bulunan hadîs-i şeriflerden ba’zılan şunlardır: “Bir kimse, yatsı namazını cemâat ile kılarsa, gecenin yarısını namaz kılarak geçirmiş gibi olur. Kim de, sabah namazını cemâat ile kılarsa, bütün gece namaz kılmış gibi olur ” “Birinizin lokması düştüğü vakit, hemen onu alsın ve üzerindeki zarar veren bulaşığı gidererek onu yesin, onu şeytana bırakmasın! Parmaklarını yalamadıkça elini mendile silmesin! Çünkü o, bereketin yemeğinin hangi lokmasında olduğunu bilmez “Sol elinle yemek yeme! Daracık elbise ile örtünme!” “Köpek ve resim bulunan eve melekler girmez ” “Sözün Allaha en sevimli olanı dörttür: Bunlar; (Sübhânallah), (Elhamdülillah), (Lâ ilahe illallah) ve (Allahü ekber)dir. Hangisinden başlarsan sana zarar etmez ” “Bulunduğun yerde tâûn hastalığı meydana çıkarsa, artık oradan ayrılmaJ O hastalığın bir yerde olduğunu öğrenince de, oraya girme!” “Hediye ettiği şeyi geri isteyen kimse, kusup da sonra kusmuğuna dönerek, onu yiyen köpek gibidir