iskendernam e

Ahmedî’nin (XIV. yy.) makedonyalı İskender’in hayat ve savaşlarını konu edinen mesnevisi. Eser 1389’da Germiyan hükümdarı Süleyman Şah’a takdim edilmek üzere kaleme alınmış ancak onun ölümünden sonra osmanlı padişahı Yıldırım’ın oğlu Süleyman Çelebiye takdim edilmiştir. İskender’in hayatına Doğuda özellikle İran edebiyatında çok önem verilmiştir. Edebî benzetmelerde İslâm padişahları büyüklük itibariyle genel olarak İskender ile karşılaştırılır. Bu sebeple önem kazanan İskender, bir edebî konu olmuş ve önce İran’da Firdevsî ve Nizamî tarafından işlenmiştir. Ahmedî, konuyu bu iranlı şairlerden almış fakat İskender hakkındaki başka söylentilerden de yararlanmış ve ansiklopedik kültürünü göstererek birçok ekler yapmıştır. Sık sık Kur’an ve hadislere işaret etmiş, geometri, yıldız bilgisi ve tıbba ait yetkili bilgiler vererek görüşler öne sürmüştür. Ahmedî, 10 000 beyitten ibaret olan İskendername’- nın sonuna bir de manzum tarih bölümü eklemiştir. Bunun osmanlı tarihine ilişkin bölümü önemlidir, ilk osmanlı vekayinamesi sayılır. Sonra yazılan anonim Tevarih-i Âl-i Osman (Osmanlı Tarihleri) nüshalarında ve Lütfî Paşa tarihindeki birçok manzum parçalar buradan alınmıştır.