Herbart, Johann Friedrich
Alman eğitimcisi ve filozofu (Oldenburg 1766-Göttingen 1841). İsviçre’de Pestalozzi’nin pedagoji yöntemlerini inceleyen Johann Friedrich Herbart, 1802-09 ve 1833-41 yılları arasında Göttingen, 1809-33 yılları arasında Königsberg üniversitelerinde ders verdi. Avrupa’da ve ABD öğretim kuramı ve uygulamasını önemli ölçüde etkileyen çok sayıda pedagoji, ruhbilim ve felsefe yapıtı ortaya koydu.
Herbart, ruhbilim üstüne kurulu, sistemli bir öğrenme ve öğretme kuramının gelişmesine öncülük etmiş bir filozoftur. Geliştirdiği tam algı kuramına göre, öğrenciye uygun biçimde sunulan yeni düşünceler, varolan düşüncelerle birleşir ve “tam algılanan kütle” adı verilen birleşik bir düşünceler sistemi oluşturur. Öğretmenin temel görevi, öğrencinin varolan ilgilerini belirlemek, bu ilgileri insan deneyimi ve kültür birikimiyle uzlaştırarak, öğrenciyi uygar yaşamın bir parçası haline getirmektir. Herbart ayrıca, eğitimin temel hedefinin bilgi vermekten çok, ahlâk ve kişiliğin oluşturulması olduğunu vurgulamıştır.
Johanrı Friedrich Herbart, gençliğinde Johann Gottlieb Fichte’nin yanında felsefe öğrenimi görmüş ve eğitime önemli yenilikler getiren İsviçreli Johann Pestalozzi’yle yakın ilişkiler kurmuş, 1809’da Königsberg Üniversitesi’ride felsefe profesörlüğüne getirilmiştir.