Kitap Basımı
kitap_basimi
Yalnızca düz yazı içeren kitapları basmak, resimli kitap basımından daha kolaydır. Yazarın metni önce dizgiye hazırlanır (bu yayımcının isteğine bağlı olarak yapılır; örneğin, sayıları ister rakamla, ister yazıyla yazar). Sonra da seçilen bir puntoyla yazıldığında, kaç sayfa tutacağı hesaplanır. Dizgiden gelen provalar düzeltilir ve basımcının sayfaları nasıl numaralayacağı belirtilir. Basımcı, sayfaları, basılmış bir büyük kağıt beşe katlandığında (5), sayfaların sırayla birbirini izleyeceği biçimde düzenler. Bu katlanmış sayfalar (bunlara forma adı verilir ve 16 sayfadır) bir-araya getirilip bağlanır ve ciltlenir. Ciltsiz kitapların çoğu bağlanmaz, bunun yerine kat yerlerinden kesi lip, kapağa zamkla yapıştırılır.
Başarılı bir ders kitabı (3), hem yazar hem de basımcı için çok kârlı olabilir. İngiltere’nin en iyi ders kitabı yazarı Ronald Ridout (1916- ) yirmi beş yıl içinde 50 milyon nüsha satmıştır. Bazı romancılar bu konuda daha da başarılı olmuşlardır: Belçikalı yazar Georges Simenon (1903- ) 300 milyon kitap satmıştır. Basılan tüm kitapların yüzde 8’ini oluşturan çocuk kitapları
da oldukça geniş bir pazara sahiptir. Öteki ana konular da şunlardır: roman (%25), doğal bilimler (%8), tarih (%7,9), sanat (%7,6) ve politik kitaplar (%7,4). Ancak tüm çağların en çok satan kitabı İncil’-dir: 1800 yılından beri çeşitli dillerde 1,5 milyar kopya basılmıştır.
El Basması
Kitaplar
Yayıncılık işinin bir başka aşırı ucunda da el yazması kitap (4) yayımlayanlar vardır. Bunlar kendi kağıtlarını yapıp, dizgiyi kendileri hazırlayıp ve küçük el makinala-rında kendileri basarak kitaba en az, yazarı kadar emek verirler. Bastıkları kitaplar oldukça iyi kâr getirir, ama öteki yayımcılar açısından bu yöntem ekonomik değildir.
Yayın hayatının son gelişmeleri içinde en ilginç olanı dizi yapıtlardır. Tek bir kitap olan yapıtlar, bölümler halinde, haftalık yada aylık olarak basılır. Bunlar fiyatlarının düşük olması açısından dergiye yakındırlar, ama çok özen gösterilmezse biraraya geldiklerinde bir kitabı oluşturamazlar.
ayrıca bak:
198 Kaynak kitaplar ve ansiklopediler 194 Gazete ve dergiler 213 Video kayıt 44 Kağıt yapımı 190 Modern basım
Londra’daki Foyles bir kitapçıda 750.000 küçük kitapçılar, belli gibi, birkaç katlı büyük kitap sergilenir. Daha konuda kitaplar satarlar.
ve dikilir [2],
Ağır bir mengene [3J dikilmiş kitabın havasını çıkarır; sonra kitaba son şekil verilir
(4). Kitabın sırtına ince bir kumaş yapıştırılır [5]. Kitabın arkası yuvarlaklaştırılır [6] ve istenirse sayfa
kenarları boyanır. Boş sayfalar eklenerek kitap kapağına yada kılıfına geçirilir [7]. Kitabın adı kapağa ya-
zılır f8] ve kitabı tozdan koruyan bir kılıf geçirilerek, kitaplar dağıtım için kutulara yerleştirilir.
5) Günümüzde kitap
ciltleri, hemen bütünüyle makinalarla yapılır. Kitap sayfaları büyük kağıtların her
oluşturacak biçimde katlanır. Tüm kitabın formaları düzenlenir (sayfa düzenine konur)
iki yüzüne birden, bir kerede 16 sayfa olacak biçimde basılır. Her kağıt [1J bir forma (16 sayfalık)
6) Frankfurt kitap
fuarı her yıl sonbaharda yapılır. Burası basımcıların, bastıkları ve basmayı düşün dükleri ürünleri sergiledikleri ve satmaya çalıştıkları en önemli pazardır. Yayımcılar arasında planlama aşamasında işbirliği yapılması, bir kitabın aynı anda değişik dillerde satılmasına olanak sağlar. Bir ülkede. tek bir kitap olarak basılan bir yapıt, bir başkasında, haftalık bölümler halinde bir dizi yapıt olarak ortaya çıkabilir; yada bir ülkede ciltli olan bir kitap, ötekinde kağıt kapaklı olarak çıkabilir. Bütün bu nitelikler çeşitli ülkelerin gereksemelerine göre belirlenir
kitap Avrupa’da basılmıştır. Sovyetler Birliği ve Kuzey Amerika ikincilik ve üçüncülüğü almıştır. Rusya’daki toplam sayı (325 milyon) on yıllık dönemde fazla bir artış göstermezken, Av-
■ Avrupa
ı Sovyetler Birliği
Kuzey Amerika
Okyanusya
Güney Amerika
Afrika
Dünya ortalaması
rupa ve Kuzey Amerika toplamlarının önemli ölçüde arttığı görülmüştür. Asya’da her yıl bir milyon kişi başına düşen yeni kitap sayısı 48’dir. Bu sayı 20 yılda önemli bir artış göstermemiştir.
300
200
100
0
7) Dünya kitap pazarı
her yıl basılan kitap sayısına göre saptanır. Bu şemada 1972’de belli başlı kıtalarda her milyon kişi başına düşen kitap sayısı görülmektedir. Öteki kıtalara göre en çok