NANSEN, Fridtjof;
Fridtjof Nansen
Norveçli bilim adamı, diplomat, hürriyet taraftarı bir siyâsetçi ve Kuzey Kutbu kâşiflerinden. 10 Ekim 1861’de Norveç’in Fröen şehrinde doğdu. Bugünkü adıyla Oslo Üniversitesinde, zooloji tahsili yaptı. Mezuniyetten sonra 1882’de araştırma yapmak üzere, gemiyle Grönland’e gitti. Dönüşte Besgen’de tabiat târihi müzesini (Muscumof Natural History) kurdu. Nansen, 1888’de, Grönland Adasını baştan başa geçmek üzere yola çıktı. Kışı adada geçirdi. Başından geçen olayları Eskimo Hayâtı adlı kitabında anlattı. Daha sonra 1893-1896 yıllarında Kuzey Buz Denizini güney kuzey istikâmetinde geçmeye çalıştı. Fram adında özel bir gemi yaptırdı. Geminin okyanus akıntılarıyla kuzey kutbuna taşınacağını ümid ederek Yeni Sibirya Adaları açıklarında denizde donmaya bıraktı. Bu yolla netice alamayacağını anlayınca, kızaklarla kuzey kutbuna ulaşmayı denedi. Fakat fena hava şartlarından dolayı geri dönmek zorunda kaldı. Ama o güne kadar ulaşılmış olandan daha da öteye, 86° lik kuzeye varmayı başardı. Bu hatıralarını En Uzak Kuzey adlı kitabında yayınladı. Nansen, bundan sonra okyanus coğrafyasıyla ilgilenmeye başladı. 1900’de Kuzey Atlantik Denizinde yapılan çalışmalara iştirâk etti. 1901’de Milletlerarası Deniz Araştırması Komisyonu başkanı oldu. 1910-1914 yılları arasında birçok okyanus coğrafyası araştırmalarına katıldı. 1905’te Norveç’in, İsveç’le olan bağlantısının ortadan kaldırılmasında önemli bir rol oynadı.
1906-1908 döneminde Norveç’in İngiltere elçisi oldu. Birinci Dünyâ Savaşından sonra, Norveç’i milletler cemiyetinde temsil ederek, harp esirlerinin iâdesi anlaşmasına varılması için çalıştı. 1921’den 1923’e kadar Rusya’daki açlıkla mücâdeleye yardım çalışmalarını yönetti. 1922’de şahsî çabalarıyla mültecilere kimlik belgesi verilmesini sağladı. Bu çalışmaları neticesinde 1922’de Nobel barış ödülünü aldı. 13 Mayıs 1930’da Oslo yakınlarında öldü. 1931’de Nan- sen’in çalışmalarını devam ettirmek üzere Milletlerarası Nansen Mülteci Bürosu kuruldu.