ölümden sonra diriliş, çeşitli dinlerde,
insanın ,ya da tanrısal bir varlığın, ölümden
sonra bedensel bir değişime uğrasa bile
kişiliğini ya da bireyselliğini yitirmeksizin
dirilmesi. Ölümden sonra diriliş (ba’sü ba’
de’l-mevt) inancı İslam amentüsünün bir
parçasıdır.
Eski Yakındoğu dinsel düşüncesinde kutsal
bir varlığın (örn. Babil’in Bereket Tanrısı
Tammuz) ölümden sonra dirilişi daha
sonraki benzer inançlar için bir temel oluşturdu.
Ama tek tek insanların dirilebileceği
inancı daha sonra gelişti. Eski Yunan-Roma
dinsel düşüncesinde ruhun ölümsüzlüğü
inancının yaygın olmasına karşın, bedenin
ölümden sonra dirileceğine inanılmazdı.
Simgesel bir diriliş ya da ruhun yeniden
doğuşu gibi inançlara Helenistik Dönemin
gizem dinlerinde de rastlanırdı, ama ölümden
sonra bedenin dirilişi inancı yaygın
değildi.
Bazı Eski Ahit metinlerinde ölümden sonra
diriliş beklentisi yer alır. Hz. İsa’nın
ölümden sonra dirilişi Hıristiyanlığın temel inançlanndan biridir ve onun ölümü yenmesiyle,
iman sahibi olanların onun günah,
ölüm ve şeytan karşısındaki zaferini
paylaşacağı inancından kaynaklanır. Bu
olay Paskalya yortusu adıyla kilisenin en
büyük yortu günü olarak kutlanır. İsa’nın
ölümden sonra dirilişine ilişkin anlatı ve
inançlara Matta, Markos, Luka ve Yuhanna
İncilleri ile özellikle de Paulus’un mektuplan
(örn. Korinthoslulara Birinci Mektup)
gibi Yeni Ahit metinlerinde rastlanır.
Zerdüşt dininde de insanlann bedenleriyle
birlikte dirileceği yönünde inançlar yer
alır.
İslamda ba’sü ba’de’l-mevt inancı, kıyamet
gününde insanların ölümden önceki bedenleriyle,
ruhları da o bedene iade edilerek
diriltileceğim vurgular. Kuran’ın pek çok
âyeti bu inancı temellendirir. Kıyamet gününde
sura ikinci kez üflenince bütün
insanlar kabirlerinden çıkarak Tanrı’ya koşacaklardır
(Yasin 49-51, Zümer 68). Kuran,
bütün canlıları yaratan ve yok eden
Tann’mn onları diriltmeye de gücünün
yeteceğini kanıtlamak için, kuraklıktan sonra
gelen yağmurla toprağın dirilişi örneğine
sık sık başvurur (A’raf 57, Hacc 5, Fatır 9).
Dirilişin ölümden önceki bedenle ya da
onun özsel parçalanyla gerçekleşeceğinin
vurgulanması, İslam öğretisinin ruhgöçümü
inancından farklılığını belirtmek bakımından
önem taşır.
ölümden sonra diriliş
24
Şub