ÖNEMSEMEK

ÖNEMSEMEK geçi. f. (önem’den önemsemek). Yeni, önem vermek, önemli görmek. Eşanl. MÜHÎMSEMEK. (M)
ÖNEMSİZ sıf. (önem’den önem-siz). Yeni. önemi olmayan, önem taşımayan: Sanki dünyanın en önemsiz işlerini anlatır, sanki «kahve içtim, uyudum, kalktım, yüzümü yıkadım» der gibi… (Y.K. Karaosmanoğlu). II Değeri az olan, alelâde: önemsiz bazı eşyalarını çalmışlar. Eşanl. EHEMMİYETSİZ. + önemsizlik i. önemsiz olma hali: ihtiyar, Erzurum’u görmedikten sonra, İstanbul’dan olmanın önemsizliğini Erzurumlu olmayanlara orayı tarif etmenin imkânsızlığını bu çaresizlik ifadeleri ile anlatmağa çalışıyordu (Ş. S. Aydemir). [M]
ÖNERGE i. (önermek’ten öner-ge). Yeni. Meclis, kurultay v.b. toplantılarda, belli
Foto. T. Biroili (MEYDAN) ; LİBOVSSE
bir konu hakında üyelerden biri veya birkaçı tarafından başkanlığa verilen ve oya konularak bir karara bağlanması istenen teklif. Esk. Takrir. (M)
ÖNERİ i. (önermek’ten öner-i). Yeni. Kabul ettirmek amacıyle öne sürülen görüş, düşünce v.b.: Bir öneride bulunmak. Eşanl. TEKLİF. (M)
ÖNERME i. (önermek’ten öner-me). Yeni. Kabul edilmesi için öne sürülen fikir. Eşanl. TEKLİF.
— Mant. Yeni. Herhangi bir yargıyı anla tan söz. Esk. Kaziye. || Büyük önerme büyük terimi taşıyan öncül. Esk. Kubra. || Küçük önerme, küçük terimi taşıyan öncül. Esk. Sugrâ.
— Mant. ve Mat. İleri sürülen, tenkit edilen veya inkâr edilen gizil, olabilir veya olmuş, kesin veya belirsiz, ispatlanmış veya ispatlanacak v.b. bir gerçekliğin ifadesi: Bir önerme, yargı kiplerinin herhangi birinin şeklinde olabilir. Daha dar anla mıyle, bir mantık önermesi ya dogruduı ya da yanlıştır. || önermeler hesabı, doğru veya yanlış önermelerden kalkarak birtakım kurallar ileri süren ve bu kurallardan doğru veya yanlış daha başka önermeler çıkaran hesaplama. Bk. ansikl.
— ANSİKL. Mant. ve Mat. önermeler hesabı, klasik mantıkta, üçüncü şıkkın imkânsızlığı halinde, doğru ile yanlış dışında herhangi bir mantıkî değeri olmayan önermelere uygulanır. Bu hesaplama birtakım mantıkî önermelerin çıkarılmasını mümkün kılan önermeleri yazmak için gerekli kuralları ortaya koyar. Aynı zamanda her önermenin doğruluğunu veya yanlışlığını, çıkarıldığı önerilerin doğruluk veya yanlışlığından hareket ederek değerlendirmeğe imkân verir. En kesin şekliyle önermeler hesabı, biçimselleştirilmiş birtakım önermeler üstünde işlemler yapar, daha önce ifade edilmiş önermelerden hareket ederek meydana getirilebilecek yeni önermelerin ifadesi için gerekli biçimsel kuralları ortaya koyar.
Temel önermelerin ve oluşum kurallarının tümü ile bu şekilde oluşturulabilecek önermelerin tümüne, «biçimsel sistem» veya «biçimselleştirilmiş sistem» denir.
Sezgisel mantıkta, bir önerme, doğru ve saçma gibi temel değerlerin yanı sıra, sonsuz sayıda «aracı» mantıksal değerler alabilir. Demek ki, burada üçüncü şıkkın imkânsızlığı ilkesi göz önünde tutulmamaktadır.