PANGOLİN (Manis sp)

PANGOLİN (Manis sp); Aim. Schuppentier
(n), Fr. Phatoginus (m), İng. Pangolin. Familyası:
Pullumemeligiller (Manidae). Yaşadığı yerler:
Asya, Afrika ve bâzı Pasifik adalarında. Özellikleri:
Vücutları pullu, dişsiz memeliler. Toprak
veya ağaçlar üzerinde yaşar. Karınca ve termitlerle
beslenir. Tehlike ânında yuvarlak olurlar. Ömrü:
3-5 yıl kadar. Çeşitleri: Yaşayan yedi türü vardır.
Pullumemeligiller familyasından, Asya ve Afrika’nın
tropik bölgelerinde yaşayan dişsiz memeli
türlerin genel adı. Pullu karınca yiyenler de
denir. Vücutları uzaktan kertenkeleye benzer. Yerde
veya ağaçlar üzerinde yaşar. İplik şeklinde ince
uzun yapışkan dilleriyle termit ve karınca yiyerek
beslenirler. Gövdelerinin üstü birbiri üstüne
kiremit gibi sıralanmış keskin ve sert pullarla örtülüdür.
Yüzün yanları, karınaltı ve bacakların iç
kısmı pulsuzdur. Asya’da yaşayanların pulları arasında
kıllar bulunur.
Bir tehlike ânında yuvarlanarak topaç hâline
gelir ve keskin, hareketli pullarını kabartır. Bukorkunç görünüşleri ve tıslama sesiyle düşmanını
ürkütmeye çalışır. Sağa sola salladığı keskin pullu
kuyruklarıyla öldürücü yaralar açarlar. Malay dilinde
“pangolin”, toparlanan hayvan demektir.
Gündüzleri toprak inlerinde veya ağaçlar üzerindeki
yuvalarında tortop olarak uyur, gece avlanmaya
çıkarlar. Göz ve dış kulakları küçüktür. Hassas
koku alma duyularıyla termit ve karınca yuvalarını
bularak, güçlü ön pençeleriyle dağıtır,
yapışkan dilleriyle böcekleri toplayarak yutarlar.
Bir gecede yarım kilogramdan fazla böcek yiyenleri
vardır. Çiğneme işini boynuzsu dişlerle bezenmiş
mîde yapar. Ağaçta yaşayanlann uzun kuyruklarının
ucu çıplak olduğundan, dallara sarılarak
asılabilirler. Toprakta yaşayanların bâzı türleri de
ağaçlara tırmanabilir. Çoğunun boyları 50-60 cm,
kuyrukları ise 30-40 cm kadardır.
Afrika’nın dev pangolini 180 cm’yi bulur. Pulları
siyah kahverengimsidir. Bâzılan kokarcalar gibi
pis bir koku fışkırtır. Demiri bile çizebilecek
sertlikte olan pullarını, yerliler mızraklarının ucuna
takarlar.
Afrika’da yaşayanlar tek, Asya’dakiler ise 2-3
yavru doğurur. Yavruların pulları yumuşak ve
elastikî olup, zamanla sertleşir. Küçükken evcilleştirilebilirler.
Yavru, annesinin kuyruğuna veya
göğsüne tırmanarak yol alır. Tehlike ânında topaç
hâline gelen anne, kamının altında yavrusunu
da gizler. Üreme dönemlerinin dışında genellikle
yalnız yaşarlar. Ömürlerinin 3-5 yıl olduğu sanılır.
Ürkek ve tedbirli hayvanlardır. Mecbur olmadıkça
dövüşmezler.