S inantekler

S inantekler, Meksika’nın güneyindeki
axaca kentinin kuzeydoğusunda yaşayan
Orta Amerika Yerlileri. Dağlık ve ulaşılması
güç bir yörede yaşayan Çinanteklerin
nüfusu (1970) 54 bin dolayındadır. Halkın
473 Çine
yarak çeşitli adlar altında yerel yönetim
merkezi olan Çincu, 1895-1925 arasında il
merkezi oldu. Günümüzde çevre illeri birbirine
bağlayan ulaşım kavşağı ve Kyangsangnamdo’nun
batı ilçelerinin ekonomik ve
kültürel merkezidir. Çincu Tarım Yüksekokulu’nu
da banndıran kent, çeşitli işlerde
yararlanılan Nan-çan Barajı’nın 1968’de
tamamlanmasıyla hızla gelişmiştir. Çiri-san
Dağını (1.915 m) ve çevre alanları içine alan
bir ulusal park, kentin kuzeybatısında yer
alır. Eski bir kent olması nedeniyle Çincu’
da birçok tarihsel kalıntı bulunmaktadır.
Nüfus (1982 tah.) 215.589.
çinçilla, Rodentia (kemiriciler) takımının
Chinchillidae familyasından, Güney Amerika’da
.yaşan küçük kemirici memeli. Son
derece ince tüyleri nedeniyle kürkü çok
değerli olan çinçilla, uzun kuyruklu ve kısa
Geleneksel biçimde saçlarını örmüş
iki Çinantek kızı
Donald Cordry
yalnızca yüzde 26’sı Çinantek dilini konuşur.
Orta Amerika Yerlilerinin çoğu gibi
Çinantekler de tarımla uğraşır. Başlıca
ürünleri mısır ve fasulyenin yanı sıra yam
(tatlı patates) ve yukkadır. Çinantekler elle
ve çapayla tanm yapar. Protein gereksinimini
tavuk, domuz ve balık etiyle karşılarlar.
Yabani meyve toplamanın yanı sıra az
da olsa meyve yetiştirirler. Dikdörtgen
biçimindeki geniş ve penceresiz evleri, dikey
yerleştirilen tomruklar üzerine sazlardan
yapılmış bir çatıyla örtülür. El sanatlarının
gerilemesine karşın yörede çanta ve
sepet yapımı sürmektedir. Kadınların bugün
de giydikleri huipU’\enn (uzun pamuklu
bir üstlük) kumaşları yörede dokunur. Bazı
yerlerde kadınlar, parlak, renkli desenlerle
dokunmuş astarlı ya da astarsız değişik bir
huipil giyerler. Erkeklerin geleneksel giysileri
artık kullanılmamaktadır.
Compadrazgo (vaftiz ana-babası) töreni,
çeşitli ayin ve yükümlülükler yoluyla, çocuğun
ana ve babasını seçilmiş vaftiz anababasına
bağlar. Çinantekler Katolikliği
benimsemiş, ama buna yerli öğeler eklemişlerdir.
Yağmur ve bereket törenleri artık
bırakılmıştır.