Hidrolik yardımıyla 1 tonun üstünde ağırlığı olan kapak, 1 günde açılıp kapanabilir. Benzer büyüklükteki sistemlerde, bu işlem haftalarca sürebilir.
90 cm. büyüklüğünde ve 100 bar basınca dayanıklı lombozdan içeriyi görmek mümkün olabilmektedir.
Islak deney kamarası adı v^ilen bu bölümde 100 m3 su bulunmakla ve 120 ton ağırlığındaki parça veya aletlerin kontrolü yapılabilmektedir. Dal-gıçlı deneylerde 600 m. deki, dalgıç-sız deneylerde ise 2,200 m. derinlikteki koşullar sağlanabilmektedir. 2200 m. için bu kamaranın içine daha yüksek basınca dayanıklı ikinci bir kamara yerleştirilmektedir.
Dalma kamarası veya çanı; açık deniz dalışlarında çok yaygın olarak kullanılan standart kemara. Petrol sondaj plâtformlarından veya gemilerden dalgıçların denizin altına indirilmelerini sağlamaktadır. Bu sistemde, söz konusu kamaranın ana sistemden ayrılması ve sonradan yeniden birlesmesi mümkün, dür.
Hidrolik yardımıyla 1 tonun üstünde ağırlığı olan kapak, 1 günde açılıp kapanabilir. Benzer büyüklükteki sistemlerde, bu işlem haftalarca sürebilir.
90 cm. büyüklüğünde ve 100 bar basınca dayanıklı lombozdan içeriyi görmek mümkün olabilmektedir.
Islak deney kamarası adı v^ilen bu bölümde 100 m3 su bulunmakla ve 120 ton ağırlığındaki parça veya aletlerin kontrolü yapılabilmektedir. Dal-gıçlı deneylerde 600 m. deki, dalgıç-sız deneylerde ise 2,200 m. derinlikteki koşullar sağlanabilmektedir. 2200 m. için bu kamaranın içine daha yüksek basınca dayanıklı ikinci bir kamara yerleştirilmektedir.
Dalma kamarası veya çanı; açık deniz dalışlarında çok yaygın olarak kullanılan standart kemara. Petrol sondaj plâtformlarından veya gemilerden dalgıçların denizin altına indirilmelerini sağlamaktadır. Bu sistemde, söz konusu kamaranın ana sistemden ayrılması ve sonradan yeniden birlesmesi mümkün, dür.
Almanların gerçeKieşııruiMerı dünyanın en modern sualtı simülatörü
Hareket edebilen kurtarma kamarası dinlenme ve yatma kamarası olarak kullanılmaktadır. Tehlike halinde ana merkezden ayrılabilmektedir.
^ Bu küçük ön kamarada lav; ve tuvalet v.s. bulunmaktadı
Merkez kamaranın yüksekliği 3 katlı bir evinki kadardır.
Tıbbi yardım bölmesi : İlk yare ve zorunlu ameliyatları yapacak bi< de donatılmış. (Bir dalgıcın nor basınca yeniden uyum sağlayabiln haftaları alabilir.)
Plânlanma aşamasında : I lenme ve yatma kamarası.
Plânlama asamasında : t deney kamarası. Malzeme oereçlerin kontrolü ve yeni nizaltı tekniklerinin geljştiri si için su altında korozyon leme çalışmaları.
Korozyon önleme çalışmal dan bir görüntü
ölçme düzeneği ile basınç sistemi tümüyle kontrol ediliyor. Çelik silindir ise imalâtçı firma tarafından, 130 bar (yaklaşık 1.200 m. derinlik) basınca dayanabilecek biçimde oluşturulmuş. Tüm bağlantılar ve sızdırmazhk elemanlarında özel malzemelerin kullanıldığı GUSI’nin, çeşitli bölmelerinin 4 yılda bir kontrolü öngörülmüş.
GUSI’nin şefi Prof. Heinrich Schafstall, “35 milyon D’M’ı bulan maliyet ilk ana göıe çok görünürse de, denizin altında yatan maden ve petrole kıyasla, pek önemsenecek bir para değil” şeklinde düşünüyor.
Açık denizlerdeki ve özellikle Kuzey De-nizi’ndeki sondajların 375 m. yi bulduğu ve daha büyük rezervlerin 500 m. derinlikte olduğu da ayrı bir gerçek. Uzmanlar, 1990 yılından sonra 900 m.ye varan sondajları ve denizin 1.200 m. altında gerçekleştirilmesi beklenen boru hatlarını hesaplamaktalar. Dünya petrol rezervlerinin % 30 unun ve doğal gazın yaklaşık % 25 inin bulunduğu denizlerdeki 5000 in üzerindeki sordaj platformu ve 30.000 civarındaki büyük boru hattının bakımını, dalgıçlar üstlenmekte. Sadece Kuzey Denizinde çalışan dalgıç sayısı, 1.000-1.200 arasında veriliyor. Her yıl, 40-50 dalgıcın yaşamını yitirdiği bir gerçek; ancak bu çalışmalardan, daha fazla derinlikler söz konusu olsa bile, vazgeçilemiyeceği de kesin olarak vurgulanıyor.
500 m. ye kadar olan derinlikler için, nefes alma aygıtları geliştirilmiş durumda. Açık denizlerde dalma rekoru, kısa süre de olsa, 500 m. de çalışmış olan Fransız’larda, Amerika’nın Kuzey Carolina Eyaletindeki Duke Üniversite-
derinlikteki deniz koşullarının gerçekleştirildiği bir ortamda çalışan 3 dalgıç, rekoru daha İleriye götürdüler.
Derinlik arttıkça, yeni teknolojilerin geliştirilmesi bir zorunluluk olarak ortaya çıkıyor. Bu nedenle GUSI’yl etkin, yoğun ve sistemli çalışma günleri bekliyor. Konuyla çok yakından ilgilenenlerin sayısı şimdiden bir hayli fazla. Uzmanların 80’li yılların ortasından sonra açık denizlerde yapılacak yatırım tutarını, 50 milyon DM. olarak tahmin ettikleri söylendiğinde, bu yakın ilginin nedeni de kolayca ortaya çıkıyor.
GUSI’nin önümüzdeki yıllarda ele almaya başlıyacağı konular şöyle sıralanabilir :
— insan vücudunun çeşitli derinliklerde gösterebileceği tepkiler, 250 m. den İtibaren dalgıçların kullandıkları hava, büyük oranda helyum ve çok düşük oranlarda oksijen ve azottan oluşur. Aslında bu derinliklerde nefes alabilmek bile, en ağır işçiliktir. Nefes almanın vücuttan uzaklaştırdığı ısı nedeniyle, vücudun içeriden donma tehlikesi ortaya çıkmaktadır. Bu noktada yeni tekniklerin yardımına gerek duyulmaktadır. Dalınan derinlik oranında riziko payı da artmaktadır. 686 m. lik rekor derinliğe ulaşan Amerikalı ların alıştırılma süresi, 40 günü bulmuştur. Çok uzun olan bu sürede, dar bir yerde uyum sağlamaya çalışmanın, sinirleri nasıl yıprattığını kestirmek hiç de zor olmasa gerek. Bu nedenle, alışma süresinin kısaltıldığı her gün büyük bir yarar sağlıyacaktır.
— Denizin altındaki çeşitli yapılar ve boru hatları için, ekonomik ve güvenli kaynak teknikleri geliştirilmesi.
— Suyun altındaki çelik ve betonun korunması amacıyla yeni yöntem ve gereç geliştirme çalışmaları yapılması.
—■ Kullanılan helyumun geri kazanılabildiğl, nefes alma gereçlerinin geliştirilmesi. (300 m. derinlikte bir dalgıç tarafından kullanılan helyum miktarı saatte 71.000 litre olarak verilmektedir.)
— Deniz altındaki yapı ve borular için, yani test gereçlerinin oluşturulması.
— Deniz altındaki kazalarda ilk yardımı yapabilecek bir tıbbi müdahale istasyonunun 600 m. derinlikte çalışabilecek şekilde hazırlanması.
Aslında tüm bu çalışmaların ana amacı, insanların tam otomasyon ve uzaktan kumandalı sistemlerle, bu tür tehlikeli ve rizikosu büyük işlerden kurtarılmasında düğümleniyor
Yöneticiler, etkin bir çalışmayla 15 yıllık bir sürede amaçlanan hedeflere ulaşılmasını mümkün görmekteler. Hobby’den çeviren : Kimya Y. Müh. Osman OKTAR