ciupeiformes, hamsi, sardalye ve ringa gibi ticari değeri çok yüksek türleri içeren kemiklibalıklar takımı. Clupeiformes takımı, büyük bölümü tropik sularda dağılmış, yarıdan çoğu tuzlu sularda, geri kalanlann yarısı tatlı sularda, yarısı hem tuzlu, hem tatlı sularda yaşayan 400’ü aşkın türü içerir; bu türlerden 20 kadarı, toplam balık nüfusunun büyük bölümünü ve bütün dünyada avlanan balıkların üçte birinden fazlasını oluşturur. Ekonomik ...

Cluny Müzesi, Paris’te, ortaçağ sanat ve el sanatları ürünlerini bandıran müze. Cluny başkeşişlerinin kent konutu olarak yaklaşık 1490’da inşa edilen Gotik üsluptaki Hötel de Cluny’de yer alır. 1833’te malikâneyi satın alan Alexandre du Sommerard’ın derlediği koleksiyon müzenin temelini oluşturmuştur. Sommerard’ın 1842’de ölmesinden sonra yapının mülkiyeti Fransız hükümetine geçti. Koleksiyon 1950’lerin başlarında yeniden düzenlenerek ortaçağ uygarlığını kapsamlı bir biçimde sergileyen bir ...

Cluny danteli, 19. yüzyılın ortalarında Fransa’da üretilen mekik danteli. Ayrıca bak. mekik danteli.

Cluny, Fransa’nın ortadoğusunda, Mâcon’ un kuzeybatısındaki Burgonya planlama bölgesinin (region de programme) Saöneet- Loire ilinde (dipartement) kasaba. Akitanya dükü Guillaume’un (Dindar) 910’da ünlü Benedikten manastırını kurması kasabanın önem kazanmasına yol açmıştır. Manastır yaşamının oldukça gevşek olduğu bir dönemde kurulan Cluny tarikatı, Benedikten kurallannm sıkı bir biçimde uygulanmasına yönelik bir reformu başlattı. Yalnızca papanın yetkesini tanıyan manastır, Benedikten tarikatında daha önce ...

(1984 tah.) 299.786. Clunies-Ross a î l e s î , Hint Okyanusunun doğusundaki Cocos (Keeling) Adalanna ilk yerleşen aile. İskoçyalı John Clunies-Ross 1827’de ailesiyle birlikte Cocos’a yerleşerek adanın doğal hindistancevizi korularını geliştirmeye koyuldu. Adalar 1857’de İngiliz egemenliğine girdiyse de, Clunies-Ross ailesi adalardaki denetimini sürdürdü ve 1886’daki bir krallık belgesiyle bu durum yasallaştı. Ailenin bütün adanın sahibi ve buradaki tek ...

Cluj-Napoca, Romanya’nın kuzeybatı kesiminde, Cluj ilinin (jude() merkezi kent. Transilvanya’nın tarihsel merkezidir. Bükreş’in yaklaşık 320 km kuzeybatısında, Cluj – Napoca’da St. Mihai Kilisesi, Romanya Art Resourc e – EB Inc. Someşul Mic Irmağı vadisinde yer alır. Romalıların municipium yaptıklan Napoca adlı eski bir Daçya yerleşmesi üzerine kurulmuştur. 1173’teki belgelere göre ortaçağda Culus olan kentin adı, 15. yüzyıl başlarında bir olasılıkla ...

Cluj, Romanya’nın kuzeybatısında il (jude[). Yüzölçümü 6.650 km2’dir. Vadilerdeki yerleşim yerlerinin üzerinde Batı Karpatlar yükselir. İl topraklan, Somes Irmağının kolları olan Borsa, Someşul Mic, Someşu Rece, Somesu ve’Cald tara’fından akaçlanır. İl merkezi ’Cluj-Napoca(*) ile Huedin’de makine parçalan, metal ürünleri, kimyasal maddeler; Turda’da ise yapı malzemeleri ve cam üretilir. Çeşitli kentlerde kereste, tekstil ve ayakkabı sanayileri vardır. Capuşu Mıc’te demir, Ticu, ...

Club des Feuillants, Fransız Devrimi döneminde tutucu siyasal örgüt. Toplantılannı Paris’te Tuileries yakınlarında, daha önceleri Feuillant’ların (Reform’dan sonraki bir Cistercium tarikatı) kullandığı bir manastırda yaptıkları için bu adla anılmışlardır. XVI. Louis’nin 20 Haziran 1791’de Varennes’e kaçmasından sonra, kralın değiştirilmesi yönündeki bir dilekçeye karşı çıktıktan için Jakobenlerden ayrılan, Antoine Barnave, Adrien Duport ve Alexandre de Lameth önderliğindeki bazı milletvekilleri tarafından kuruldu. ...

Clovis kültürü, Texas’in batısı, New Mexico ve Arizona’yı kapsayan düzlüklerde ortaya çıkarılan eski kültür. Adını 1932’de New Mexico’daki Clovis yakınında ortaya çıkarılan ilk önemli yerleşimden almıştır. IÖ 10 binden önce başladığı sanılan kültür, genellikle, daha sonraki Folsom kültürünün^*) atası sayılır. Folsom gibi, Clovis kültürü de, eski büyük avcılık geleneğinin parçasıdır. Arizona’da, mamut kemiklerinden yapıldığı kesin olarak anlaşılan sivri uçlar bulunmuştur. ...

Clovis III, Almanca c h l o d w i g (d. 682- 695), Merovenj hanedanından Frank kralı. III. Theoderich’in oğludur. 691’de tahta çıktı. Hükümdarlığı sırasında gerçek iktidar, Austrasia sarayının yöneticisi olan, f Karolenj hanedanından Herstallı II. Pepin’ in elindeydi.

Clovis II, Almanca c h l o d w i g (d. y. 634 – ö. Ekim/Kasım 657), Neustria ve Burgonya’yı yöneten, Merovenj hanedanından Frank kralı. I. Dagobert’in oğludur. 639’da tahta çıktı. Krallığı, saray yöneticisi (mayor) Aega ve onun ardılı Erchinoald’ın egemenliği altında geçti.

Clovis I, Almanca c h l o d w i g (d. y. 466 – ö. 27 Kasım 511, Paris), ortaçağ başlarında Batı Avrupa’nın büyük bölümüne egemen olan Frank Krallığı’nın Merovenj kökenli kurucusu. Hıristiyanlığı kabul eden ilk Germen kralıdır. Tournai’de hüküm süren Sal Franklannın kralı I. ChildĞric’in oğlu olan Clovis, 481’de babasının yerine geçtikten sonra, Kuzey Galya’yı ele geçirmek üzere ...

Clouzot, Henri Georges (d. 20 Kasım 1907, Niort – ö. 12 Ocak 1977, Paris, Fransa), Fransız sinema yönetmeni. Başarılı gerilim filmleriyle tanınır. Siyasetbilimi öğrenimi gördü ve bir süre gazete muhabiri olarak çalıştı. 1931’den başlayarak senaryolar ve zaman zaman oyunlar yazdı. E. A. Dupont ve Anatole Litvak gibi yönetmenlere asistanlık yaptı. Sağlığının bozulması yüzünden bir süre aynldığı sinemaya 1938’de döndü ve ...

Clough, Arthur Hugh (d. 1 Ocak 1819, Liverpool – ö. 13.Kasım 1861, Floransa), 19. yüzyıl ortasında İngiltere’yi kaplayan dinsel kuşku ve karmaşayı yansıtan şair. Arkadaşı Matthew Arnold, “Thyrsis” adlı elejisini onun anısına yazmıştır. Oxford’da öğrenim görürken din adamı olmayı tasarlayan Clough Hıristiyanlığa inancı sarsılınca üniversiteden ayrıldı. 1852’de Ralph Waldo Emerson’ın çağrısı üzerine ABD’ye gitti. Birkaç ay kaldığı Massachusetts’te konferanslar verdi ...

Clouet, Jean, lakabı j a n e t va da j e h a n n e t (d. y. 1485 – ö. y. 1540, Paris), canlandırdığı kişilerin ifade özelliklerini, derin ve duyarlı bir biçimde işleyen Fransız portre ressamı. Ressam François Clouet’nin babasıdır. Yaşamının büyük bir bölümünü Fransa’da geçirmesine karşın, belgeler Fransız asıllı olmadığını, hiçbir zaman da Fransız yurttaşlığına geçmediğini ...

deMille, Agnes (George) (d. 1909, New York kenti), ABD’li dansçı ve koreograf. Dansın anlatımcı yönünü geliştirmiş, koreografilerinde Amerikan temalarını ve folk danslarını yepyeni bir biçimde kullanmıştır. Babası oyun yazarı William deMille, amcası ise film yönetmeni Cecil B. deMille’di. 1929’dan 1940’a değin ABD ve Avrupa’da turnelere çıkarak kendi hazırladığı esprili skeçleri mim ve dans karışımı gösteriler halinde sundu. Baledeki ilk önemli ...

Demidov a î l e s î , 18. yüzyılda, özellikle demir üretimi ve madencilikle büyük bir servet edinen Rus ailesi. Sanat ve bilimin koruyucusu ve destekleyicisi olarak tanınmıştır. Aile servetinin temeli, 1702’de Demidov soyadını alan Tulalı demirci Nikita Demidoviç Antufyev’e (1656-1725) dayanır. Önceleri silah üreten Nikita Demidov’a, 1682- 1725 arasında hüküm süren I. Petro (Büyük) toprak bağışladı ve soyluluk ...

Demezin, ed-, Sudan’ın ortadoğu kesiminde, el-Vusta bölgesine bağlı en-Nilü’l-Ezrak ilinin (müdiriye) merkezi kasaba. Mavi Nil’in batı kıyısında kuruludur. Doğusundaki Ruseyris Barajı’nın sağladığı sulama olanakları Sudan’ın tarımsal potansiyelini artırmıştır. Un imalatı, şeker arıtma ve yağlı tohum işleme başlıca sanayilerdir. Kasaba, kara ve demir yoluyla el-Garef, Bagavi, Since ve Sennar’a bağlanır. Ayrıca iç hatlara sefer yapan bir havaalanı vardır. Nüfus (son tah.) ...

Demetrios P h a l e r o n l u , Latince d e m e t r i – us p h a l e r e u s (d. İÖ y. 350, Phaleron, Atina yakınları), Atinalı hatip, devlet adamı ve düşünür. MakedonyalI komutan Kassandros tarafından İÖ 317’de Atina valiliğine getirildi. Varlıklı sınıflardan yana olan Demetrios, Aristoteles gibi ...

Demetrios K h a l k o n d y l e s (d. 1424, Atina – ö. 1511, Milano), Rönesans Döneminin Eski Yunanca ve Platonca felsefe uzmanı. 1447’de İtalya’ya, Kardinal Bessarion’un yanına gitti. 1463’te Padova’da profesör oldu. 1479’da Lorenzo de Medici’nin çağrısıyla Floransa’ya gitti, 1492’de Milano’ya geçti. Marsilio Ficino, Angelo Poliziano ve Teodoro Gaza ile birlikte, Batı dünyasında edebiyatın ...