ZİHİNSEL SÜREÇLER.   Bu satırları yazarken bir sonraki cümlemi düşünüyorum. Çalışma odamın penceresini açıyor ve sonbahar renklerine bürünmüş tepeleri görüyorum. Dikkatlice dinlediğimde bir kara bakalı n ötü-■şünü duyuyorum. Yandaki odada birisinin telefonda konuştuğunu işitiyor, ama neler söylediğini anlamıyorum. Kapı çalmıyor; açtığımda karşımda bir kadın görüyorum. Onu tanıyorum, arria adını anımsayamıyorum. Düşünmek, görmek, dinlemek, işitmek, anlamak, birini tanımak, bir adi anııh’samak, ...

ZIRH,   kişileri, motpi-ltf afaçlan ya da gemileri korumak için kulla;nılârı kohiyucu giysi, levha ya da kaplamadır. Barut bulunmadan önce savaşlahn çoğunda askerler göğüs göğse çarpışırdı. Bu dönemde savaşçıyı düşmanının silahından korumak için zırh, miğfer, kalkan gibi Çeşitli araçlardan yararlandırdı. İlk zırh, sert hayvan derisinden yapıldı. Daha sonra, aralan kumaş ve deri ile desteklenen, kemik ya da metal gibi daha ...

Zeyrek Camii nin Minaresi Yeniden İnşa Edildi (Tarîk, numara: 3031, 12 Safer 1310 [4 Eylül 1892]) Zeyrek Camii nin minaresi bundan dört beş sene evvel yıldırım isabetiyle yıkıldığı ve minarenin yeniden inşası için padişahımızın emri çıkması üzerine bir zamandan beri inşaata devam edilmekte olduğu malumdur. Söz konusu inşaat geçen gün tamamlanarak durum Evkafı Hümayun Nezareti ne bildirilmiş ve minarenin açılış merasimi ...

ZEYTİN,   Akdeniz kıyılarının değişmez görüntülerinden birini zeytin ağaçları oluşturur. Yetiştiği yerleri gümüşsü yapraklarıyla puslu bir yeşile boğan bü ağaçların yabanilerine “delice zeytin” denir. Binlerce yıl önce yabanilerinden aşılanarak geliştirilmiş olan kültür çeşitleri bol yağlı meyveleri için yetiştirilir. Zeytin {Olea europaea) en çok 12 metreye kadar boylanabilen, herdemyeşil bir ağaçtır. Mtzrak biçimli yaprakları, küçük beyaz çiçekleri ve olgunlaştığında morumsu siyah ...

ZEUS,   Eski Yunan’da tanrı ve tannçaların koruyucusu ve yöneticisi olarak tapılan bir tanrıydı. Romahlar’ın da Jüpiter adlı benzer bir tannlan vardı ve Zeus’la ilgili olarak anlatılan öykülerin pek çoğunu alarak Jüpiter’e mal ettiler. Bu nedenle daha sonraki dönemlerde zaman zaman, Zeus ve Jüpiter’in aynı tann oldukları düşünülmüştür. Sanat yapıtlarında Zeus sakallı, yakışıklı, tannlara ve insanlara adalet dağıtan bir tann-yia ...

ZERDÜŞT,     bugün hâlâ yaşayan en eski dinlerden biri olan Zerdüşt dininin kurucusudur. Eski Farsça’ya yakın bir dil olan Avesta dilinde Zarathushtra adıyla anılır. İÖ 7. yüzyılın sonu ile 6. yüzyılın başlarında yaşayan Zerdüşt’ün yaşamına ilişkin kesin bilgi yoktur, ama Eski İran’ın Azerbaycan yakınlarındaki yaylalarında doğduğu sanılmaktadır. Büyük olasılıkla bir rahipti. Zerdüşt’e ilişkin efsanelerde, yeni dini kurması için kendisine ...

Bayramda Fakir Çocuklann Yüzleri de Gülsün! ASIRLARDIR, SAVAŞLARIN EN BÜYÜK MAĞDURU HEP KADINLAR VE ÇOCUKLAR OLDU GÖÇ ETMEK İSE SAVAŞTAN KAÇ MA NIN YOLLARIN I )٨ N BİRİYDİ. AMA GİTTİKLERİ YERDE ONLARA KİM SAHİP ÇIKARDI? ELBETTE ONLARI DÜŞÜNECEK BİRİLERİ VARDI OSMANLI HİLAFET MERKEZİNDE… Osmanlı Devleti’nin son dönemlerinde yaşanan toprak kayıplarına bağlı olarak başta İstanbul olmak üzere Osmanlı topraklarına büyük ölçüde ...

Hoş nazara lâbüdd olur hoş-nümâ Eğri bakan eğri görür daima Âzerî Çelebi (İbrahim) Güzel şeyleri görmek için güzel, hüsnü niyetle bakmak gerekir; zira eğri bakan daima eğri görür.

ÇÖPLÜĞE EMANET TARİHİ CEŞME Daha önce yine bu bölümde aynı isimle yer verilmiş, benzer bir görüntüyü hatırlayacaksınız. Yine Kumkapı’da, Şakir Efendi Çeşmesi Sokağı’nda yer alan bu çeşmenin kitabesine göre bani-i sanisi, yani ikinci yaptıranı Hatice Rana Hanım. Sene 1322 (1904). Dileriz bu tarihî yapı da önceki gibi restore edilir ve çöp konteynerlerinden kurtarılır. Tabi mesuliyet sadece yetkililerde değil, her fert ...

AMERİKAN ÖZGÜRLÜĞÜ OSMANLI’YA UYAR MI?   Lord Bikonsfild, Gladstone veya Salisbury Sultanın Yerinde Olsaydı… Tarihe ‘özgürlükler ülkesi’ olarak geçen Amerika farklı fikirlerin, örgütlerin, din ve mezheplerin rahatça neşv ü nema bulduğu bir coğrafyadır. Bu özelliği dolayısıyla zaman zaman ayrılıkçı hareketlerin basın yayın imkânı bulduğu bir konum haline geldiği de olmuştur* Osmanlı Devletindeki değişik etnik ve dinî unsurlardan bazı komiteci ve ...

İRAN-HORASAN MEDENİYETİ İran seyahatimizde, Hacı Bektaş-ı Veli hazretlerinin doğduğu, Feridüddin Attar’ın memleketi Nişabur’a gidiyoruz. Ardından, başkent Tahran’daki gönül sultanlarını ziyaret ediyoruz… Meşhed’den, İran’daki son durağımız Nişabur’a doğru yola çıkıyoruz. Meşhed-Nişabur arası 130 kilometre Şehir adım Sasani hükümdarı I. Şapur’dan alıyor. Horasan medeniyetinin atar damarlarından birisi olan bu kadim şehrin tarihî kıymeti ciltlere sığmaz. Burası bir süre Selçuklu sultanlarının ikametgâhı olmuş. ...

ANADOLU’NUN YURT EDİMLİSİNDE MALAZGİRT ZAFERİ NE KADAR ÖNEMLİYSE MİRYOKEFALON’DAKİ ZAFER DE EN AZ O KADAR MÜHİMDİR. HATTA DİYEBİLİRİZ Kİ BU İKİNCİ KARŞILAŞMA ZAFER DEĞİL DE MAĞLUBİYETLE NETİCELENSEYDİ, MALAZGİRT’TEKİ BAŞARI DA BELKİ HİÇ KAZANILMAMIŞ OLURDU… Selçuklu askeri, Miryokefalon’dan 1 asır önce Malazgirt’te de Bizans’a karşı destan yazmıştı… Sultan İkinci Kılıç Arslan, Anadolu Selçuklu tahtına 1155fte geçti.Kısa sürede kuvvet ve kudretini artırdı ...

Lisan Hastalığı Hoyratça kullanılan, her türlü yazılı ve görüntülü mecrada “kusa çevrilmiş” ve kelime hâzinesi mangırlarla dolu bir dil bugünkü. Bakın 64 yıl önce, 24 Mayıs 1951 tarihli Ulus gazetesinde Peyami Safa, hastaya benzettiği dilimiz için neler yazmış… Bir hastanın başucunda Türkçe hastadır. Meşruti- yettenberi alfabesi, grameri, kelime hâzinesi, imlâsı, şivesi, diksiyonu buhran geçiriyor. Burhan Felek gibi di] titizliği­ni çok sevdiğim ...

SEFÎNETÜ’S-SAHRA Deve, göçebe hayat denince akla İlk gelen hayvanlardandır. O aynı zamanda kiiltür ve medeniyet de nakletmiş, şehirlerin yerlerini belirlemiş, askerî birliklerde adı geçmiş, zenginlik ölçüsü, masal kahramanı bir hayvandır… Göçebeliğin Simgesi Oldular Deve, aslında bir çöl hayvanı olması bakımından Arap kültürünü çağrıştırmaktadır. İbn Haldun, Arap kavimlerini Bedevi ve Hadarî olarak ikiye ayırırken deveyi yetiştirip yetiştirmediklerini de göz önünde bulundurarak bu ...

ikinci Bayezid Türk Hamam Kültürü Müzesi Açıldı Müze aynı gün “Yıldız Sarayı’ndan İstanbul Üniversitesine” sergisine de ev sahipliği yaptı. İstanbul Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mahmut Ak, İ.Ü. eski rektörü Prof. Dr. Yunus Söylet ve Prof. Dr. Nurhan Atasoy’un katılımıyla “İkinci Bayezid Türk Hamam Kültürü Müzesi”nin açılışı 26 Mayıs 2015’te İkinci Bayezid Hamamında gerçekleştirildi. Patrona Halil Hamamı değil, Bayezid Hamamı İ.Ü. ...

Türkiye’nin En Büyük Müzesi Şanlıurfa’da Açıldı Şanlıurfa’da Balıklıgöl yakınında inşa edilen Haleplibahçe Müze Kompleksi tertip edilen merasimle ziyarete açıldı. Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi, Arkeopark ve Edessa Mozaik Müzesi’nden oluşan kompleks, 34 bin metrekare kapalı alanıyla Türkiye’nin en büyük müzesi olma unvanına sahip. Müzede; muhtelif çağlardan yaklaşık 10 bin eser teşhir ediliyor. Ayrıca Göbeklitepe’deki kazılardan çıkan tarihî eserler de burada yer alıyor. ...

Kosova’da Osmanlı Mizahı Sergisi Mizahın tarihine ışık tutan Osmanlı Mizah Gazeteleri Sergisi, Kosova’mn başşehri Priştine’de açıldı. Tarihe mizahın renkli penceresinden bakma imkânı sağlayan sergide 18704922 tarihleri arasında çıkan mizah gazetelerinden örnekler sergilendi. Osmanlı döneminde yayınlanan 200’e yakın Osmanlıca mizah dergisinin 150 yıllık serüveninin anlatıldığı sergiye ziyaretçiler büyük ilgi gösterdi.

Prof. Dr, Atilla Çetin Vefat Etti     Kocaeli’nin tarih alanında yetiştirdiği önemli simalardan birisi olan Prof. Dr. Atilla Çetin ٠ geçtiğimiz Haziran ayında vefat etti. Memuriyet hayatına öğretmenlikle başlayarak arşiv uzmanlığı ile devam eden Çetin, bir dönem Devlet Arşivleri Genel Müdür Vekilliği görevinde de buldu. Daha sonra akademik camiaya geçerek uzun yıllar Sakarya Üniversitesi’nde tarih dersleri verdi. Emekli olduktan ...

Anadolu Namazgâhı ibadete Açıldı İstanbul’u fethetmek için Anadolu’dan gelen Türklerin ilk yerleşim yerlerinden biri olan Anadoluhisarı’ndaki tarihî namazgah, 29 Mayıs fetih kutlamaları kapsamında yeniden ibadete açıldı. Namazgâh vatandaşların yaz aylarında ibadetini yerine getirmesi için her yıl çevre düzenlemesi ve temizliği yapılarak kullanılabilir hale getiriliyordu. Tarihî yapının ibadete açılmasıyla birlikte ecdat yadigârı bir eser daha topluma kazandırılmış oldu. Tarihî Anadolu Namazgâhı, ...

Son Selçuklu Sultanının Mezarı Samsun’da Bulundu BulunduTürkiye Selçuklu Devleti hükümdarlarının türbeleri Konya ve Sivas gibi belli merkezlerde toplanmıştır. Ancak Selçukluların son sultanı İkinci Gıyâseddin Mes’ud’un kabrinin nerede olduğu bilinmiyordu. Başbakanlık Vakıflar Genel Müdürlüğü arşivlerindeki resmî vakfiye kaydı ve defterlerde yer alan belgeler ile bazı arkeologlar ve tarihçilerin araştırmaları tarihî hakikati ortaya çıkardı. Yapılan son araştırmalar neticesinde “Sultan Türbesi” namıyla anılanve ...