Shelley, Percy Bysshe İngiliz şairi (Field Place, Horsham yakını, Sussex 1792- La Spezia körfezi 1822). Küçük burjuva kökenli bir aile­nin çocuğu olan Percy Bysshe Shelley, Eton Koleji’nde tuhaf bir öğrenci olarak kabul edildi; arkadaşları tarafın­dan sık sık alaya alınıp, hırpalanması, her çeşit toplum­sal disipline karşı büyük hınç duymasına yolaçtı. Ox- ford Üniversitesi’nde öğrenimini sürdürürken, The Ne- cessity ofAtheism (Tanrıtanımazlığın Gerekliliği, ...

Sheffield İngiltere’de kent. South Yorkshire bölgesinde, Lon­dra’nın 225 km kuzeybatısında yeralan Sheffield’in nü­fusu 500 500’dür. Bir sanayi (demir-çelik sanayisi; kim­yasal maddeler ve boya yapımı; vb.) ve öğretim (Sheffi­eld Üniversitesi) merkezi olan kentte, turizm (XII. yy’dan kalma şato ve kilise) de gelişmektedir. yy. başlarında kurulan Sheffield, XIV. yy’dan başlanarak bir bıçak ve sofra takımları yapımı merkezi oldu: Pennine dağlarının çok ince ...

Shaw, George Bernard İrlandalı yazar (Dublin 1856-Ayot Saint Lavvrence, Hertfordshire 1950). Çeşitli işlere girip çıktıktan sonra gazeteciliğe başlayan George Bernard Shavv, toplumcu düşünceleri benimseyerek, bir aydınlar topluluğu olan – Fabian derneğinde etkin görevler aldı ve derneğin ma­nifestosunu yazdı (1884). Toplumsal ve siyasal yapıtlar yayınladı: The İmpossibilityofAnarchisme(Anarşizmin Olanaksızlığı, 1891), Fabianism and the Empire (Fabi- ancılık ve İmparatorluk, 1904), Genç Bir Kadına ...

Shakespeare, VVilliam İngiliz tiyatro yazarı ve şairi (Stratford on Avon, YVar- wickshire 1564-ay.y. 1616). Bir tüccarın oğlu olan VVil­liam Shakespeare, on sekiz yaşındayken, Anne Hatha- vvay’le evlenip, bir süre sonra çalışmak için Londra’ya gitti: Önce tiyatro oyunculuğu yapıp, daha sonra ünlü “Globe” ve “Blackfriars” tiyatrolarına ortak oldu. Baş­kalarının yazdığı oyunları düzelterek oyun yazarlığına ilk adımını atıp, kısa süre sonra kendi ...

Shaftesbury, Anthony Ashley Cooper, Üçüncü Kontu İngiliz filozofu (Londra 1671-Napoli 1713). Önce Avam Kamarası’na (1695) sonra Lordlar Kamarası’na üye seçilen Üçüncü Shaftesbury Kontu Anthony Ashley Cooper’ın, ölümünden kısa süre önce yayınladığı Cha- racteristicks of Men, Manners, Opinions and Times (İn­sanların, Davranışların, Düşünüşlerin ve Çağların Özel­likleri, 1711) adlı derlemesi, XVIII. yy. Avrupa düşünce­   sinin en önemli bazı yönlerine kaynak oldu. ...

Shackleton, Sir Ernest Henry____________ İngiliz denizcisi ve gezgini (Kilkee, İrlanda 1874-Güney Georgia 1922). Scott’un Antarktika seferine katılan (1901-1904) Sir Ernest Henry Shackleton, Güney kut­bunu keşfetmek için düzenlediği seferde (1908-1909), 33° 23′ enlemine kadar ilerledi. Endurance adlı gemiy­le yeniden Antarktika seferine çıkıp (1914), gemisi VVeddell denizinde buzullara çarparak parçalanınca (1915), bir balina gemisiyle Güney Georgia’ya ulaşa­rak, bir adaya sığınmış olan tayfalarına ...

Sforza ailesi 1450-1535 arasında Milano ve Lombardia’yı yöneten aile. Adı, kurucusu Muzio Attendolo’nun (1369-1424) lakabı “Sforza”dan kaynaklanan Sforza ailesinin başlıca üyelerinden Francesco I Sforza (San Miniato 1401-Mi- lano 1466), evlilik dışı oğlu olduğu Muzio Attendo­lo’nun ölümünden {1424)|sonra, sadık ordusuyla ba­ğımsız bir güç olarak ortaya çıkıp, Milano halkı tarafın­dan Milano dükü seçildi (11 mart 1450). İmparatorun düklüğünü tanımamasına karşılık, Cosimo de ...

Sezer, Necdet Türk hekimi (Kıbrıs 1907-İstanbul 1971). İstanbul Tıp Fakültesi’ni bitiren Necdet Sezer, çeşitli yerlerde hükü­met doktorluğu, Ankara Numune hastanesinde asistan­lık (1934) yaptı. Göz hastalıkları dalında uzmanlaşıp (1936), Malatya Trahom hastanesi başhekimliğinde bu­lundu (1936-1942). İstanbul Tıp Fakültesi’nde|doçent- liğe yükselip (1942), Trahom hastanesi yöneticiliğine atanarak (1950), Behçet hastalığının virüsünü (dünya tıp literatürüne “Sezer virüsü” adıyla geçti) buldu. “Epi- demik keratokonjonktivit” adlı ...

Seyşel Adaları Hint okyanusunda adalar üstünde kurulu devlet. Afri­ka’nın doğu kıyılarının 1 450 km kadar açığındaki aynı adlı takımadada yeralan Seyşel Adaları (ya da Seyc- helles Adaları), 1976’ya kadar İngiltere’nin bir sömür- gesiyken, o tarihte bağımsızlığa kavuşmuştur. YÜZEYŞEKİLLERİ, TOPLUM YAPISI VE EKONOMİ 92 ada ve adacıktan oluşan bir takımada olan Seyşel adalarının en büyük adaları Mahe ve Praslin’dir. Adala­rın yaklaşık ...

AKCİĞER KANSERLERİ Erkeklerde ölüme yol açan kanserler arasında akciğer kanserleri halen başta gel­mektedir. Sadece Amerika Birleşik Devlet­lerinde günde 200 yeni vak’a teşhis edil­mekte ve yılda 100.000 kişinin üzerinde ölüme neden olmaktadır. İngiltere’de bu oran daha yüksektir. Hastalık çoğunlukla uzun süre sigara içenlerde ve en sık 55-65 yaşlarında görülmektedir. 40 yaşın altında daha az rastlanmaktadır. Evvelce esasen er­keklerde görülen bir hastalık ...

Severn ırmağı İngiltere’nin en uzun (290 km) ırmaklarından biri. Wa- les bölgesinin orta kesiminde, 610 m yükseltide doğan Severn ırmağı, Midlands bölgesinde akıp, 11 265 km2‘lik bir alanı akaçladıktan sonra Bristol kanalına dö­külür; başlıca kolu Avon ırmağıdır. Halicinde (Reach- ley’de) kurulmuş 988 m uzunluğunda bir köprü, Bristol ve Nevvport kentlerini birbirine bağlar. Grande Jatte Adasında Yaz Mevsimi’nde Bir Pazar Günü ...

Sevigne, Madame de Fransız kadın yazar (Paris 1626-Grignan şatosu 1696). Babası Bourgognelu köklü bir aileden olan Madame de Sevigne (kızlık adı Marie de Rabutin-Chantatdır), 1644’te Sevigne markisi Henri’yle evlendi. Eşinin 1651 ‘de ölmesiyle iki çocuğuyla dul kalıp, dilediği gibi yaşamaya başlayarak, çevresine birçok hayran topladı. Kızını kontGrignan’la evlendirip, kontun Provence va­liliğine atanmasıyla çok sevdiği kızından ayrı düşerek, yirmi beş yıl ...

akciğerlerin çevre HASTALIKLARI Hu bölümde inorganik ve organik toz- ı,ı.rU oluşan akciğer hastalıkları ile zararlı r.ı/.ıarın etkileri veralmaktadır. inorganik Tozlarla Oluşan Akciğer Hastalıkları inorganik tozlar uzun süre inhale edil­dikleri zaman alveollerde birikerek akciğer- M’nie fibrotik değişikliklere neden olabilir­im; Bu kronik tabloya “pnömokonyosis” ilenir. En önemlileri silika ve silikatlarda mcyaana gelen silikosis. kömür madencileri ttııoınokonyosisi ve asbestosis’air. Ayrıca ‘.¡lika a ışındaki ...

Severini, Gino İtalyan ressamı (Cortona 1883-Paris 1966). Roma’da öğrenim gören Gino Severini, Roma’da Umberto Boc- cini ve Giacomo Balla’yla tanışarak, bölmecilik tekniği­ni öğrendi. Paris’e yerleşip (1906), öncü sanatçılar çev­resine girerek, fütürizm akımına katıldı. Paris’teki ilk sergisinde (1912) sergilediği Tabarin Balosunun Dina­mik Hiyeroglifi (Modern Sanat müzesi, Nevv York) adlı tablosunda seyirciyi resmin içindeki harekete çekme ustalığını kanıtladı ve fütürizmin başlıca sanatçıları ...

Romatoid Akciğer H.iM.ıliftı Romatoid artritli hastaların ‘>'<■ ao’umlii aşağıdaki akciğer ve plevra hsuituldıUm vm dır: 1- Diffüz fibrozis: Vaskülit ve inl’iıımıii. yon şeklinde başlar, ilerledikçe dilTu/. ııı terstisyel fibrozisin diğer formlarından ayırdedüemez. 2-  Plöritis (kuru veya effüzyonlu): Her ne kadar romatoid artrit kadınlarda daha sık görülürse de plevra tutuluşu erkeklerde daha fazladır. Toplanan sıvı çoğunlukla tek taraflı olup eksüda niteliğindedir ...

Sevengil, Refik Ahmet Türk yazarı (Bingazi, Libya 1903-İstanbul 1970). Özel öğrenim gören Refik Ahmet Sevengil, gazetecilik, ede­biyat öğretmenliği, İstanbul Şehir Meclisi üyeliği (1930), Tokat milletvekilliği (1943-1946), Basın-Yayın Genel müdürlüğü, TRT Yönetim Kurulu üyeliği (1964) ve ge­nel müdür danışmanlığı yaptı. Öykü ve roman türlerin­de de ürünler vermekle birlikte, özellikle Türk edebiyat ve tiyatro tarihine ilişkin çalışmalarıyla tanındı. Başlıca yapıtları: Türk Tiyatrosu ...

Seurat, Georges____________________ Fransız ressamı (Paris 1859-ay.y. 1891). Paris’te Ulusal Yüksek Güzel Sanatlar Okulu’nda öğrenim gören Ge­orges Seurat, Lyon müzesinin süslenmesi çalışmaların­da Puvis de Chavannes’a yardım etti. Chevreul’ün renklerin eşzamanlı karşıtlığı yasalarını, optikle ilgili çe­şitli konuları ve Delacroix’nın kuramlarını incelemesi sonucunda yeni izlenimciliği yarattı: Kompozisyonu­nun (ister durağan, ister eğik ve eğri çizgilerle hareket­lendirilmiş olsun) ve resim tekniğinin sistemli bir düzen­lemeye bağlanması; ...

Wegener Granulomatozisi Wegener granulomatozisi üst ve alt so­lunum yollarında nekrotizan granulomatöz vaskiılit, glomerülonefrit ve küçük damarlar­da yaygın vaskülit üçlüsü ile karakterizedir. Her yaşta başlayabilirse de en çok 40 yaş­larında görülür. Erkeklerde iki defa daha sık­tır. Burun akıntısı, sinüzit, nasal mukoza ülserasyonu, otitis media ile başlar. Çoğun­lukla ateş vardır. Akciğer semptomları ara­sında öksürük ve hemoptizi ön plandadır, bazan müphem bir göğüs ...

Seul Kore Cumhuriyeti’nin (Güney Kore) başkenti ve en bü­yük kenti. Han ırmağı kıyısında, Güney Kore’nin kuzey­batı köşesinde, Sarı Deniz kıyısındaki limanı İnçon’dan 32 km içerde yeralan Seul, 605 km2‘ye yayılan bir yer­leşme merkezi oluşturur; çevre belediyelerle birlikte nüfusu 10 700 000’d ir (dünyanın en büyük 10 yerleşme merkezinden biri). Yönetim işlevlerinin yanı sıra ülke­nin başlıca ticaret, sanayi (dokuma sanayisi, makine ...

Sesyılmaz, Burhan: Bk. hafiz burhan. seter Uzun tüylü av köpeği ırkı. İngiltere’de yetiştirilmiş uzun tüylü, ferma köpekleri olan seterlerin üç çeşidi vardır: Çeşitli renklerde (kızıl ve siyah, beyaz, kahverengi ve beyaz, vb.) olabilen İngiliz seteri; koyu kırmızı ya da kahverengi İrlanda seteri; siyah üstüne kızıl benekli Gordon seteri. . Her |üç | ırk; günümüzde, ev köpeği olarak da yetiştirilmektedir. Seti ...