İSMAİL SAFA (1867-1901), şair. Ço­cukluğu Mekke’de geçti. İstanbul’a gelince sınavla Darüşşafaka’nın ikinci sınıfına girerek orta öğreni­mini tamamladı. Çeşitli kurumlar- da, memur olarak çalıştı. Mülkiye İdadisi ve Vefa İdadisi’nde edebi­yat öğretmenliği yaptı. 1891’de bir süre Mirsad dergisinin başyazarı ol­du. İttihat ve Terakki Derneği’ne girdi! 1900’da Gedikpaşa’daki evin­de arkadaşlarıyla gizli toplantılar yaptıkları gerekçesiyle sürüldüğü Sivas’ta öldü. İsmail Safa, dil ve bi­çimce eskiye, ...

İSMAİL RÜSUHİ (ö. 1631), tasavvuf- çu. Ankara medreselerinde tarikat öğrenimi gördükten sonra İstanbul’ da Galata mevlevihanesine getiril­di. Abdî Dede’nin yerine şeyh oldu. Muhyiddin Arabi’nin felsefesini te­mel alarak, Mevlânâ Celâleddin Rû­mi’nin Mesnevi’sini yorumlamasıy­la tanındı. Yorumu Mevleviler ara­sında benimsendiğinden Ankaravî adıyla da ünlendi. Tasavvuf içerikli başka eserler de yazdı

İSMAİL PAŞA (ö. 1738), sadraza Gürcü asıllıdır. Yeniçeri ocağınd yetişti. 1731’de yeniçeri ağalığı atandı. 1734’de Bağdat valisi olt 1735 Temmuzu’nda sadrazamlı getirildi. Aynı yılın aralık ayında ç revinden alınarak Rodos’a sürült 1737’de ibşir Hüseyin Paşa’nın \ rine Hanya muhafızlığına gönderilİSMAİL PAŞA (1830-1895), ilk Mı hidivi. Mısır valisi İbrahim Paşa’r oğlu. Fransa’da eğitim gördü amcası Mısır valisi Mehmet S Paşa’nın Avrupa’daki diplomatik ...

İSMAİL MA’ŞUKİ (1508-1529), ta- savvufçu. Melami şeyhi Pir Ali’nin oğludur. Bayezid ve Ayasofya ca­milerinde Vahdet-i vücud (varlık birliği) felsefesini öğretti. Edirne ve İstanbul’da birçok müridi oldu. Var­lık birliği felsefesini yaymaya çalı­şan İsmail Ma’şuki, yalın bir Türk- çeyle gazeller ve bir mesnevi yaz­dı. Padişah buyruğuna karşı geldi­ği için Şeyhülislâm İbni Kemal’in verdiği fetva üzerine on iki müri­diyle birlikte idam edildi.

İSMAİL MAHİR EFENDİ (1869-1916), eğitimci. Medrese öğrenimi gördü. Kastamonu öğretmen Okulu’nda ve Sanayi Okulu’nda öğretmenlik ve yöneticilik yaptı, ittihat ve Te­rakki Cemiyeti’ne girdi. 1908’de II. Meşrutiyet’in ilanından sonra İstan­bul Öğretmen Okulu müdürü oldu. Kastamonu milletvekili seçildi. Sa­vaşlar dolayısıyla öksüz kalanları korumak amacıyla kurulan Dârül- eytam’ın ilk müdürü oldu ve ölümü­ne dek bu görevini sürdürdü.

İSMAİL MAHİR EFENDİ (1869-1916), eğitimci. Medrese öğrenimi gördü. Kastamonu öğretmen Okulu’nda ve Sanayi Okulu’nda öğretmenlik ve yöneticilik yaptı, ittihat ve Te­rakki Cemiyeti’ne girdi. 1908’de II. Meşrutiyet’in ilanından sonra İstan­bul Öğretmen Okulu müdürü oldu. Kastamonu milletvekili seçildi. Sa­vaşlar dolayısıyla öksüz kalanları korumak amacıyla kurulan Dârül- eytam’ın ilk müdürü oldu ve ölümü­ne dek bu görevini sürdürdü.

İSMAİL HAKKI BEY (Muallim) (1865 -1927), besteci, ilk öğreniminden sonra onüç yaşında Mızıkai Hüma- yun’a alındı. Hem Batı, hem de Türk müziğini öğrendi. Padişah müezzin­liğine ve saray fasıl heyetinin yöne­ticiliğine getirildi. 1908’de Şehzade- başı’nda Musiki-i Osmani adında bir okul oçtı. Pekçok öğrenci yetiştirdi. Musiki-i Osmani’de yetiştirdiği bir toplulukla halka açık konserler ver­di. Darülelhan kurulunca (1923) Türk Musikisi Bölümü yöneticisi ol­du. ...

(Bursalı) (1653 – 1725), Celveti şeyhi, şair ve yazar. 1664’den baştayarak yedi yıl devrin ünlü bilginlerinden Abdülbaki Efen- di’den islâmi bilimler dersleri aldı. 1672’de İstanbul’a gelerek Atpaza- rı’ndaki Celvetiye hankâhına yer­leşti. 1675’de tarikatını yaymak ü- zere Üsküp’e gitti. Buradaki vaaz­ları şikâyet konusu olunca yargıla­narak aklandı. 1685’de Bursa Cel­veti şeyhliğine getirildi. Burada Kur’an’ın yorumu olan dört ciltlik Ruhii’l beyan adlı eserini ...

İSMAİL HAKKI (Bahriyeli) (1863 – 1926), ressam. 1884’te Mekteb-i Bahriye’yi (Deniz Harb Okulu) bitir­di. Almanya’da Bahriye Nazırlığı ra­portörü olarak çalıştı. Hamburg ge­mi tezgâhlarında mühendislik yap­tı. II. Meşrutiyet’ten sonra yurda döndü ve yarbaylıktan emekli oldu (1913). 1919’dan sohra Ağustos ay­larında düzenlenen Galatasaray sergilerine düzeci olarak katıldı. Deniz manzaralarıyla tanındı. İstan­bul Resim ve Heykel Müzesi ile çe­şitli koleksiyonlarda eserleri vardır.

İSMAİL (MÖ XX. yy), İbrani peygamber. İbrahim Peygamber’İn ca-riyesi Hacer’den olan oğlu. Zebiha-tuliah (Allah’ın Kurbanı) diye de adlandırılır. Kur’an’a göre, İbrahim, oğlu İsmail’i Tanrı’ya kurban etmek üzereyken Cebrail, kurban etmesi için yeryüzüne bir koç indirdi. Kurban Bayramı bu inanıştan doğdu. Hıristiyan ve Musevi kaynakları bu olayı İshak’ın kurban edilmek İstenmesi biçiminde anlatır. Annesi Ha-cer ile Mekke’ye giderken, çölde topuğunu vurduğu ...

İSLÂM KONFERANSI ÖRGÜTÜ (İS­LÂM ÜLKELERİ KONFERANSI – ICO), İslâm ülkeleri arasında daya­nışmayı artırmayı amaçlayan ulus­lararası örgüt (Ing. islamic Confe- rence Orgonisotion). özellikle Orta­ İSLAM KONFERANSI ÖRGÜTÛ’NE (İ ÜLKELER Afganistan: Rjtâ raini. : Libya Bangladeş PmiHiLrhkrl : (VllaMMalezya Mfilrtiu Cezayir muıuıvMali Cikuti Moritanya Cad Fas Demokratik Yemen Nljer İran Umman ’ •rak ; Pakistan Ürdün Kotar Kamerurf Sulıtfi Arüb« Komor Senegal ...

İSLÂM KALKINMA BANKASI (IDB), (ing. Islamic Development Bank). İslâm ülkeleri arasında, ekonomik gelişme, toplumsal ilerleme için ma­li, iktisadi ve ticari işbirliğini ger­çekleştirmeyi amaçlayan kuruluş. Kurulduğu 20 Ekim 1975 tarihinden bu yana üye ülkelerdeki birçok ya­tırıma finanse etti ve kredilerle İs­lâm devletlerini destekledi. İslâm Konferansı örgütü’ne tfCO) bağlı olan Banka, İslâm ülkelerinin ortak­laşa olduğu kadar tek başlarına e- konomik kalkınmalarını amaçlamak­ta ...

İSLÂM İHTİLAL CEMİYETLERİ İT­TİHADI, Eylül 1920’de toplanan Ba­kû Doğu Halklan Kurultayı öncesi başta Enver Paşa olmak üzere eski ittihat ve Terakki #yelerinin yurtdı- şında kurduğu örgüt, örgüt başlan­gıçta Moskova’da bulunan başkan Enver Paşa, Berlin’de bulunan ge­nel sekreter M. Ziya Bey ve say­man üye Kâmil Bey (Enver Paşa’ ntn kardeşi) tarafından yönetildi. Enver Paşa’nın kendi yazdığı bir mektuba göre örgütün genel ...

İSLÂM İHTİLAL CEMİYETLERİ İT­TİHADI, Eylül 1920’de toplanan öo- kö Doğu Halklan Kurultayı öncesi başta Enver Paşa olmak üzere eski İttihat ve Terakki pelerinin yurtdı- şında kurduğu örgüt, örgüt başlan* gıçta Moskova’da bulunan başkan Enver Paşa, Berlin’de bulunan ge­nel sekreter M. Ziya Bey ve say­man üye Kâmil Bey (Enver Paşa’ nın kardeşi) tarafından yönetildi. Enver Paşa’nın kendi yazdığı bir mektuba göre ...

İSLÂM ANSİKLOPEDİSİ, İslâm dün­yasıyla ilgili her tür konuyu kapsa­yan ansiklopedi. Milli Eğitim Bakan- ^rğı’nca 1941’den boşlayarak fasi- küller halinde yayımlandı. Önce Hol- Üonda’nın Leider kentinde bazı ba- tslı. Rus, Türk ve Arap bilim adam- Carının ortak çalışmalarıyla 1908- 1938 arasında Almanca, Fransızca ve İngilizce olarak yayımlandı. İÜ Edebiyat Fakültesi’nde kurulan bir komisyon Hand Wörterbuch des Is­lam (İslâm El Sözlifğü) adlı ...

İSLİMYELİ Balkan Naci (d. 1947), ressam. 1972’de Devlet Tatbiki Güzel Sanatlar Yüksek Okulu’nu bitirdi. 1973’te aynı okulda öğretim görevlisi olarak çalışmaya başladı. 1977’de Avusturya’da Salzburg’da taşbaskı çalışmaları yaptı. 1979’da Atıf Yılmaz’ın Adak filminde sanat yönetmenliği yaptı. 1980’de gittiği İtalya’da iki yıl kalarak, Floransa Güzel Sanatlar Akademisi’nde resim ve sahne sanatları üzerinde çalışmalar yaptı. Resimlerinde figüratif ve dışavurumcu bir anlayışı benimseyen ...

İSLAVLAR, Bk.İSLİ KÜF, toprakta ve gübreliklerde çürükçül yaşamakla birlikte, kulak, burun, karaciğerlerde asalak olarak da gelişebilen asklı mantar.

İSLAHİYE, Gaziantep iline bağlı il­çe ve aynı adı taşıyan ilçe mer­kezi. Yüzölçümü 1 513 km-; nüfu­su 96 504, merkez nüfusu 29 031 1985), köy sayısı 71. İlçe toprak- îorı içinde MÖ IX. yy’a uzanan ka­lıntılar vardır. Hitit, Asur, Roma ve Bizans egemenliklerinden sonra H516’da OsmanlI topraklarına ka­tıldı.  

Senden Nefret Etmiyorum Ama .. Birgün elimde bir bardak su varken ; sen yanarsan … o suyu içerim ben senden yandım içimin ateşi sönmeden sana yardımcı olamam .. Kal diyen yanım; katilim olursun… Şimdi gitmek zamanı buralardan, Bir bardak serin sudan yarenlik dileyip, Ve serinleyip.. 000 Varsın açmasın bahçemde çiçek, Bir fesleğene anlatırım rüyamı, Şimdi gitmek zamanı… 000 Farzet ki ...

Meşhur İvan P. Pavlov’urı torununun torununun Müslüman olarak karşımıza çıkacağı hiç aklımıza gelmezdi ilindiği üzere İvan Petroviç Pav- lov, meşhur bir Rus fizyoloji bil­ginidir. 1849’da doğan ve 1936’da ölen Pavlov, 1904’te Nobel Tıp ve Fizyoloji Ödülü almıştı. Köpek­ler üzerine yaptığı deneyle şartlı reflek­sin işleyişini ortaya koymuştu. Çan ça­lışla birlikte yiyeceklerin gelmesi, kö­pekleri öyle şartlamıştır ki, yiyecekler olmasa da artık çan ...