Schliemann, Heinrich Alman arkeologu (Neubukow, Mecklenburg 1822-Na- poli 1890). Hollanda ve Rusya’da tahıl ticareti yapan Heinrich Schliemann, önemli bir servet kazandıktan sonra, kendini arkeolojiye adadı. Yunanistan’a yerleşip ✓ İRAP.’ |-|nmpmc rİActanlarınrla 3/-J!:arı nöron unrlori bulmaya çalışarak, Truva’nın yeri olduğunu düşündüğü Hisarlık’ta kazılar yaptı (1870) ve birbiri üstünde kurul­muş dört kentin kalıntılarını buldu. Mykenai, Orkhome- . -rr .. . . . ...

Schleswig-Holstein Almanya’da eyalet. Jutland yarımadasının güney yarı­sında yeralan, kuzeyde Danimarka’yla, doğuda Baltık deniziyle, batıda Kuzey deniziyle, güneyde Elbe ırma­ğı, Hamburg, Aşağı Saksonya ve Mecklenburg-Vor- pommern’le sınırlı olan Schlesvvig-Holstein’ın yüzölçü­mü 15 729 km2, nüfusu 2 595 000, merkezi Kiel kenti­dir. Batı kesimi denizden kazanılmış, bentlerle korunan topraklarla, doğu kesimi fiyordlarla yarılı kayalık kıyı bölgesiyle, orta kesimi tarım alanlarıyla kaplı olan eya­lette, ...

Schlegel, Friedrich von Alman yazarı ve bilgini (Hannover 1772-Dresden 1829). August Wilhelm von Schlegel’in kardeşi olan Fri­edrich von Schlegel, önce ticaretle uğraşıp, sonra yen­gesi Caroline’in etkisiyle, eski dilleri öğrenmeye yönel­di. Goethe’nin Wilhelm Meister Wanderjahre (Wil­helm Meister’in Yolculuk Yılları, 1821) adlı yapıtının zenginliğini gençlere anlatmaya çalışıp, ağabeyi gibi Schiller ile Goethe’nin dergisi Hören de yazmaya baş­layarak, çok geçmeden “şairlerin şairi ve ...

Schlegel, August Wilhelm von Alman yazarı (Hannover 1767-Bonn 1845). Kardeşi Friedrich’ten dört yaş büyük ve çok daha çalışkan ol­masına karşın, kardeşine oranla romantizm tarihinde çok daha az önemli yer tutan, yaratıcı olmaktan çok halka inmeyi bilen bir yazar olarak dikkati çeken August Wilhelm von Schlegel, Goethe ile Schiller’in çıkardıkla­rı Horen (Saatler) dergisine başarısız manzumeler, bu­na karşılık ustaca yazılmış makaleler gönderdi ...

Schinkel, Karl Friedrich Alman mimarı ve ressamı (Neuruppin 1781-Berlin 1841). Mimarlık ve resim öğrenimi gören (D. ve F. Giüy’nin öğrsnclslydi) Kâr! Frlsdrich Schlnk6İ/ Prusya başmimarlığına atanarak/ Berlin’e yen? görünü- münü kazandırdı: Askerî Mahkeme binası (1816), Kral­lık tiyatrosu (1818), Altes Museum (Eski Müze, 1819- 1821; 1951-1966 arasında onarılmıştır), vb. Yaptığı ba­zı kiliselerde yeni gotik üslubu kullandıysa da, şatoların­da ve kır evlerinde ...

Schiller, Friedrich von (191i Alman yazarı (Marbach 1759-Weimar 1805). Emekli bir askerî cerrahın oğlu olan Friedrich von Schiller (tam adı Johann Christoph Friedrich von Schiller’d\r), küçük yaşta dinbilim ve tarih öğrenimine yöneltilmesine kar­şın, bir yandan da tiyatroya tutkuyla bağlandı. 1773-Kızı (Die Jungfrau von Or­léans, 1801), Messinalı Gelin (Die Braut von Messina, Wilhelm 7W/Î1804),

Schiele, Egon AvusturyalI ressam (Tülin, Viyana yakını 1890-Viyana 1918)   . Başlangıçta Klimt’in büyük ölçüde etkisinde ka- Avusturyalı dışavurumcu ressam Egon Schiele1nin, Frederike Beer’in Portresi (1914) adlı yapıtı, duygu ve gerginlik yüklü, rengârenk, keskin çizgili ve çoğunlukla erotik anlamlar çağrıştıran yapıtlarının en güzel örneklerinden biridir. Schiele, daha yumuşak havalı yapıtlar vermeye ve ününü yaygınlaştırmaya başladığı sırada, bir grip salgınında ölmüştür. (Özel ...

Schiaparelli, Giovanni İtalyan astronomu (Savigliano 1835-Milano 1910). Sa- vigliano ve Torino’da öğrenim gören Giovanni Schia­parelli, Milano gözlemevinde çalışırken, küçük Hespe- ri gezegenini bulup (1861), gözlemevinin yöneticiliği­ne getirildi. Özellikle gezegenlerin yapısı konusunda birçok buluş ortaya koyup, bazı göktaşı kümelerinin kuyrukluyıldızlarla aynı yörüngeyi izlediklerini kanıtla­dı. Eskiçağ astronomi tarihi üstüne önemli çalışmalar yapıp, Mars’ta “kanallar” bulunduğunu savundu.

[1]            İsveçli kimyacı ve eczacı (Stralsund 1742-Köping 1786). Eczacılık öğrenimi gören Karl Wilhelm Scheele, bir süre Uppsala’da dönemin en ünlü kimya profesör­lerinden Bergmann’ın yanında çalıştı. Parasal sıkıntılar yüzünden, Köping’de eczacılık yapmaya başlayıp, bir yandan da kimya araştırmalarına girişerek, 1768’de hidrojeni ayırdı. 1774’te manganez oksitin metal oksit özelliğini bulup, üç yıl süreyle havanın bileşimini ve ok­sijenin özelliklerini inceledi. 1776’da Bergmann’la aynı ...

Scheel, Walter Alman siyasetçisi (Solingen, Rheinland 1919). Bankacı­lık yaparken siyasete atılan Walter Scheel, Liberal Par- ti’den milletvekilliğine (1953) seçildi. “Üçüncü Dünya Ülkeleri” konusunda uzmanlaşıp, İktisadi İşbirliği ba­kanlığına getirilerek (1961 ) az gelişmiş ülkelere yapılan teknik ve para yardımı konusunda etkili oldu. 1967’de Meclis ikinci başkanlığına getirilip Konrad Adenau- er’in yalnızca Batı’ya dönük dış siyasetine karşı çıkarak, Liberal Parti’nin sola açık ...

Schally, Andrew Victor Polonya asıllı ABD’li biyokimyacı (Vilna, Litvanya 1926). İngiltere’de öğrenim gören Andrew Victor Schally, ABD’ye yerleşip, 1969’da Roger Guille- min’den bağımsız olarak ilk hipotalamus hormonunu (+RH) bulup, 1977’de Nobel Tıp ve Fizyoloji Ödülü’nü Guillemin’le paylaştı. Başka hipotalamus hormonları da bulup, hipofiz bezinin işlevini nasıl etkilediklerini or­taya koydu.

sazan Sazangiller ailesinden balık türü (Bil. a.Cyprinus car­pió). Tuna ırmağı ile Karadeniz havzası arasındaki ır­maklarda yaşayan sazanın, yüzünün iki yanında2’şer olup, 1633’te Mans piskoposunun kâtipliğine getirilen Paul Scarron, piskoposla birlikte Roma’ya gitti (1635). Felç geçirince Paris’e dönüp (1640), 1644’te Fransız edebiyatındaki ilk bürlesk şiiri yazdı: Le Typhon (Tay­fun). Kısa sürede moda olan bu gülünç şiirleri, Virgile Travesti(Kılık Değiştirmiş Vergilius, 1648-1652) ...

Sayın, Niyazi Türk ney virtüözü ve ebrucusu (İstanbul 1927). Halil Dikmen’den ney çalmayı öğrenip, İstanbul Belediye Konservatuvarı’nda öğrenim gören Niyazi Sayın, İstan­bul Radyosu’nda, Belediye Konservatuvarı İcra Heye- ti’nde çalıştı. Necdet Yaşarla birlikte hazırladığı radyo programlarında, çalgı yapıtlarının yorumuna büyük ye­nilik getirdi (bu ikili, sonradan İhsan Özgen’in katılma­sıyla, yurt dışında da tanınan bir üçlü oldu). Bir yandan da geleneksel ebru sanatının ...

Türk devlet adamı (İstanbul 1881-ay.y. 1942). Askeri r’.-! m*’            /ınnc\      Ç^\/rlam Rprlin Askerî sayma düzenine çok yakındı. Eski Yunanlılar, Mısırlıların sayma düzenine çok ya­kın bir düzen kullanıyorlar, işaret olarak da, Yunan abe­cesinin harflerini kullanıyorlardı. Romalılarınsa, ilke olarak Yunanlıların sayılamasına oldukça yakın bir say­ma düzenleri vardı: Bu sayılamayla, sözgelimi 1 538 = MDXXXVIII, 1 974= MCMLXXIV biçiminde yazılıyordu. Mayaların sayılama düzenleri, ...

Saygun, Ahmet Adnan Türk bestecisi (İzmir 1907-İstanbul 1991). İlk müzik derslerini İsmail Zühtü Bey, Rossati (1920) ve Macar Tevfik Bey’den (1922) alan Ahmet Adnan Saygun, İs- tanbul’dada HüseyinSadettin Arel’den armoni dersleri aldı. İzmir’de ilkokullarda (1925) ve liselerde (1926- 1928) müzik öğretmenliği yapıp, devlet bursuyla Fran­sa’ya gönderilerek (1928), Paris’te Schuola Canto- rum’da Vincent d’İndy ve Eugène Borrel’in öğrencisi 1941’de yeni kurulan ...

saydam tabaka Gözyuvarının saydam ön bölümü. Bol sinir iplikleri içe­ren, ama damar bulunmayan kalın bir zar olan saydam tabakada (kornea da denir), çeşitli hastalıklar ortaya çı­kabilir. Bunların başlıcaları olan saydam tabaka iltihap­ları (keratitler) ikiye ayrılır: Yüzeysel iltihaplar, derin ilti­haplar. Yüzeysel saydam tabaka iltihapları, mikrop ya da virüs (çoğunlukla sık sık tekrarlanan uçuk) kökenli­dirler; ağrılı bir yaraya yol açarlar. Derin saydam ...

Sayar, Abbas romancısı (Yozgat 1923). İlk ve ortaöğrenimini ızgafîa tamamlayan Abbas Sayar, parasal sıkıntıların- ötürü, öğrenimini sürdüremedi. Askerliğini bitirdik- •=” sonra, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk ZT ;.e Edebiyatı bölümüne girdiyse de, gene aynı ne­ti– eie öğrenimini yarım bırakıp, Yozgat’a dönerek zazsle satıcılığı, kitapçılık, matbaacılık, çiftçilik yaptı. Edebiyata şiirle giren Abbas Sayar, daha sonra yayın- ızi anlatımının özgünlüğü ve yalınlığıyla, ...

 En cok kullanılan sayaçlar, su, gaz ya da eiek- s -.„r^tıminı kaydeden saatlerdir. Bu aygıtlar, kuiianı- tüketiminin belirlenmesinde, özellikle dağıtıcı ku­rulsun ücretleri faturalamasında büyük kolaylık sağlar. Sütun sayaçlarda, tüketimi okumak için büyük öiçü- ■                   • ” î;e.,vuytjn uuzt?”îrk!cr kullnnihr. Su, gsz y? tîâ ^ıtrKtiik 5Kiminin gc^îŞiyi€r   sayaç Bir niceliği ölçmeye ve kaydetmeye yarayan aygıtların ıs. dişli bir çark bulunur; ...

Yetenek Budur Dansta Budur denecek Bir Görteri Tek kelime İle adan Harika Seyredin çinliminli demeyeinj seyredin nutklaka Yetenek Budur Dansta Budur denecek Bir Görteri Tek kelime İle adan Harika Seyredin

Savimbi, Jonas   Angolah siyasetçi (Muhango 1934). Angola’daki ba­ğımsızlık savaşına katılan lonas Savimbi, 1961’de An­gola Ulusal Kurtuluş Tenhes! (FNLA) önderi Hel-den Roberto’nun yardımcılığına getirildi. 1966’da örgütten ayrılıp, Angola’nın Tam Bağımsızlığı İçin Ulusal Birlik’i (UNİTA) kurarak, önce Çin’in, daha sonra da Güney Af­rika Cumhuriyeti ve ABD’nin desteğini sağladı. Porte­kiz’in Angola’nın bağımsızlığını tanıması üstüne, FNLA leri dos Santos’un kazanması (Eylül 1992) üstüne, ...