TRABLUSŞAM (Arapça: Tarabulus eş Şam), Lübnan’ın Akdeniz kıyısında liman kenti. Beyrut’tan sonra ikinci önemli ticaret ve endüstri merkezidir. Başkent Beyrut’un 70 km. kuzeybatısında yer alır. Pamuk, şekerkamışı, zeytin, üzüm ve turunçgiller yetiştiren bir yörenin ticaret pazarı olan kentte, sünger avcılığı da yapılır. Besin, tekstil, deri ve tütüne dayalı sanayi gelişmiştir. Limanı Mina’da demir-çelik fabrikası ve petrol rafinerisi vardır. Ayrıca Irak’tan ...

TÖTONLAR, Germania’da, kökeni bilinmeyen halk. Asyalı oldukları sanılan Töionlar, İ.Ö. 2. yüzyılda Bal-tık kıyılarına yerleştiler. İ.Ö. 113 sıralarında Galya’yı işgal ederek yakıp yıktılar. Fakat 102 yılında Marius ta- Vedat Nedim Tor rafından Aqua Sextiae’de (Aix) kılıçtan geçirildiler. Adları, bugün Cermen ırkından bütün halklar için kullanılmaktadır.

TÖR, Vedat Nedim (1897 İstan-bul-1985 İstanbul), oyun yazarı. Ortaöğrenimini Galatasaray Sultanisi’nde (1916), yükseköğrenimini Berlin Üniversitesi’nde tamamladı. İktisat doktorası verdi (1921). Dönüşünde, İstanbul Arkos Ticaret Hariciye Teşkilâtı İktisadiye Şubesi Müdürlüğü, daha sonra Ticaret Bakanlığı’na bağlı Milli İktisat ve Tasarruf Cemiyeti Merkez Müdürlüğü (1929-1933), Matbuat Umum Müdürlüğü (1933-1937), Turizm Müdürlüğü, Ankara Radyosu Müdürlüğü’nde (1938-1944) bulundu. Uzun süre Yapı Kredi Bankası’nın Kültür İşleri ...

TRABZON ğu kendisini terk edince (1681), eski teklifini bu kez yeni Sadrazam Kara Mustafa Paşa’ya tekrarladı ve ona hediyeler göndererek istediğini elde etmeyi başardı. Tököli’ye “Orta Macar Kralı” unvanı verildi. OsmanlIlardan aldığı yardımcı kuvvetlerle birçok Avusturya kalesini ele geçirdi. İkinci Viyana Kuşatması bozgunundan sonra, önceden aldığı kaleleri kaybetti. Munkaes’te teslim olarak (1688) Viyana’ya götürüldü. Serbest bırakılınca kendisine sadık kalan taraftarlarıyla ...

TOZLAŞMA, erkekorganların çiçektozu torbalarında meydana gelen çiçektozlarının (polen) dişiorgana ulaşması. Tozlaşma üç yolla olur: Anemogami, hidrogamivezoidioga-mi. Anemogami polenlerin rüzgâr aracılığıyla taşınmasıdır. Bu en ilkel tozlaşma tipidir. Bu yolla taşınan polenler çok küçük, toz gibidirler. Aynı zamanda yapışkan maddeler de içermezler. Hidrogami polenlerin su aracılığıyla taşınmasıdır ve genellikle su bitkilerinde görülür. Zoidi-ogami ise polenlerin hayvanlar aracılığıyla dişiorgana ulaştırılmasıdır. Bunun da iki ...

TOYGAR -» TARLAKUŞU TOYNBEE, Arnold Joseph (1889 Londra-1975 York/Ingiltere), İngiliz tarihçisi ve düşünürü. Oxford’da Balliol College’da öğrenim gördü. 1918’de Dışişleri Bakanlığı Siyasi İstihbarat Bölümü’nde çalıştı. Londra Üniversitesi’nde tarih dersleri verdi (1919-1924). Kraliyet Enstitüsü’ne bağlı Uluslararası İlişkiler Bölümü’ nün çalışmalarını yönetti (1925- 1955). H. Bergson’un felsefi anlayışının etkisinde kalarak tarih felsefesi çalışmalarına kaydı. Uygarlıkların oluşumu, gelişmesi ve çöküşü üzerinde incelemeler yaptı, ...

TOY, bataklıkkuşları takımının toygiller familyasından, büyük ve ağır, göçücü kuşlar (Otis). Avrupa, Asya ve Kuzey Afrika’da yaşarlar. Yürüyüşleri hızlı, uçuşları yavaştır. Sürüler halinde, açık alanlarda yaşarlar. Yeşil bitkiler, taneler ve böceklerle beslenirler. Bacakları ve boyunları uzundur. Erkeklerin başında ve boynunda hemen her zaman süs tüyleri bulunur. Büyük toy (O. tarda) 1 m. boyundadır ve Avrupa’da yaşayan kuşların en büyüğüdür. Sayısı ...

TRUMAN, Harry S. (1884 Lamar-1972 Kansas City), ABD’li devlet adamı. Banka memurluğu, daha sonra-da çiftçilik yaptı. Demokrat Parti senatörü seçildi (1934). Başkan Roosevelt’in yardımcılığına getirildi. Roosevelt’in ölümü üzerine yerine geçti (1945). Hiroşima ve Naga-saki’de atom bombasının kullanılmasına karar verdi (1945). 1948’de yeniden cumhurbaşkanı seçildi. Mc-Carthycilik ile mücadele etti. Döneminde ABD’nin Amerika Kıtası’nda-ki üstünlüğü Rio de Janeiro Konferansı ile güvence altına ...

TRUDEAU TV4-GAP-INT5, Magic Box Star 1 kanallarından ve tamamen renkli yayınını sürdürmektedir (1990). TRUDEAU, Pierre Elliot (1919 Montreal), KanadalI devlet ve siyaset adamı, 1968’den sonra Liberal Parti’nin lideri ve başbakan. Yükseköğrenimini Montreal Üniversitesi’nde tamamladı. Daha sonra Har-vard’da ekonomi-politik, Paris’te hukuk, London School of Econo-mics’de siyasal bilgiler okudu. 1948-1949 yılları arasında dünyanın birçok yerini gezdi. Ülkesine geri dönünce sendika avukatı olarak ...

TRİUMVİRLİK (BİRİNCİ), İlkçağ’ da Roma’da Sezar, Pompeius ve Crasus arasında oluşturulan birlik (İ.Ö. 60). Bu birlik ile, bu üç kişi karşılıklı olarak bütün siyasi sorunlarda birlikte hareket etmeye söz vermişlerdi. Birlik, Crasus’un İ.Ö. 53’te Mezopotamya’da ölmesi, Pompeius ile Sezar’ın birbirine düşmesiyle bozuldu ve Sezar’ın kişisel diktatörlüğüyle sonuçlandı.

TRANÇA, izmaritgillerden, 75 cm. boyunda, bir Akdeniz balığı (Pag-rus ehrenbergii). Pullu, esmer renkli ve beyaz etlidir. Başka balıkları ve denizlerdeki diğer canlıları avlayarak beslenir. Eti çok beğenilir. C.IKIŞ 115 Volt ss? P30 Volt Prtmer Sarqılai Sokonc1»»r Sar-jılrir fransformator

TRAMVAY, demir raylar üzerinde işleyen bir kent içi taşıt aracı. Önceleri atla çekilirken sonraları basınçlı hava motorlu tramvaylar kullanılmış, daha sonra <da elektrikli tramvaylar yapılmıştır. Vagonları, tren vagonlarını andırır. Motoruna elektrik akımını, ya raylardan ya da havai hattan alır. Türkiye’ye ilk tramvay 3 Eylül 1869’da Konstantin Karopano Efendi’nin kumpanyası tarafından getirilmiştir. Atla çekilen bu tramvaylar ilk hat olarak Azapkapı-Galata-Tophane-Beşiktaş hattında ...

TRUMAN DOKTRİNİ

Troya harabeleri renkli çanak çömleğin yapımında henüz çömlekçi çarkının kullanılmadığı görülür. Buluntular arasında madeni eşya ve kemikten yapılmış aletler de vardır. Troya yerleşmesinin 2. katında bir kral sarayı yer alır. Bu katta bakır ve tunçtan yapılmış alet ve eşyalar, altın, gümüş gibi değerli madenlerden yapılmış süs eşyaları bulunmuştur. Ayrıca çanak çömleğin yapımında da çömlekçi çarkının kullanıldığı görülür. Troya II kenti ...

TRAMPET, kayışla boyna asılan ve iki tokmakla çalınan bir çeşit küçük davul. Bandolarda ve genellikle izci geçitlerinde tempo tutmak için çalınır. Trampet ilkçağlardan beri kullanıla gelmiş bir çalgıdır.

TROÇKİ (1879 İvanovka/Ukrayna- ‘ 1940 Coyoacan/Meksika), Rus devrimcisi ve siyaset adamı. Asıl adı Lev Davidoviç Bronştayn’dır. UkraynalI zengin bir Yahudi çiftçinin oğluydu. Ortaöğrenimini Odessa’da yaptı ve devrimci hareketle ilgilendi. 1898’de tehlikeli bir ajitatör olduğu Troçki gerekçesiyle tutuklandı, daha sonra da Sibirya’ya sürgün edildi. Sürgün sırasında Sosyal Demokrat Parti’ye girdi. 1902’de İsviçre’ye kaçan Troçki, orada diğer Sosyal Demokrat liderlerle buluştu. 1903’teki ...

TRANSİLVANYA borular biçimindedir. Ayrıca, açık ve kapalıtohumlu bitkilerin odun demetlerinde bulunan, ince zarlı, boşlukları büyük, aralarındaki zar tamamen ya da kısmen erimiş, bir dizi halinde üst üste duran hücre gruplarına da trake denir. Bunların dışında, memelilerin ve insanın soluk borusu da trake adını alır. TRAKTÖR, tarım ve endüstri işlerinde arazide çalışmak üzere geniş tekerlekleri olan motorlu araç. Traktörler genellikle taşıyıcı ...

TROMPET, pirinçten, perdeli nefesli bir çalgı. Pistonlu ve düz olmak üzere iki çeşiti vardır. Huni biçimindeki ağzı gövdede daralır. Bir çeşit borazanın gelişmişidir. Genellikle caz orkestralarında kullanılır.

ARKFONKSİ-YONLAR, BASİT SİNÜZOİDAL HAREKET, KOSİNÜS, SARMA FONKSİYONU, SİNÜS TANJANT TRİNİDAD VE TOBAGO, Atlas Okyanusu’nda, Venezuela’nın kuzeydoğu kıyıları önünde Trinidad ve To-bago adalarından oluşan devlet. Toplam yüzölçümü 5.128 km.2 (Trinidad 4.828 km.2, Tobago 300 km.2); nüfusu 1.221.000 (1987); başkenti Port of Spain’dir. Aralarında 35 km. uzaklık bulunan ve Küçük Antillerin’in en güneyinde yer alan her iki ada da dağlıktır, sıcak ve ...

TRAKE, karada yaşayan eklembacaklı hayvanların solunum organı. Trakeler genellikle derinin içeriye çökmesiyle oluşurlar. Solunum delikleriyle (stigma) dışarı açılırlar. Trake sistemi birçok eklembacaklıda çok fazla gelişip dallanarak bütün iç organların arasına yayılır. Böyle-ce kanın aracılığına gerek kalmaksızın oksijen, hücrelere aktarılır. Trakeler başlıca iki tipe ayrılır: Kitap trakesi, boru trakesi. Kitap trakeleri kese biçiminde organlardır. Kesenin içinde birbirine paralel olarak çok sayıda ...