ERBEZİÜSTÜ blş, i. Anat. Erbezinin arka üst kenarında bulunan küçük organ. — Patol. Erbeziiistii iltihabı. —  Anat. Erbeziüstü önden arkaya doğru uzanır; uzunluğu 5 sm’dir. üç kısma ayrılır: 1 — öndeki şişkin kısma erbeziüstü bası denir; burası erbezinin ön tarafında bulunur ve götürücü kanallarla ona birleşir; 2 — orta kısma erbeziüstü gövdesi denir; 3 — arka kısma kuyruk adı verilir; ...

ERBEZİ blş. i. (er ve bez*den). Anat. Spermatozoitleri ve erkeklik hormonunu meydana getiren erkek cinsiyet bezi. || Er bezi zarı, erbezi torbası derisinin hemen altında bulunan zar. —  Anat. Erbezlerİ iki tanedir: erbezi torbasının içinde bulunur, önden arkaya doğru söbe biçimde olan bu bezlerin üst kenarında bulunan virgül şeklindeki organlara erbeziüstü* adı verilir. Erbezine giden damarlar da Üst taraftan girer. ...

ERBEN (Mehmet Talât), türk fiziko-kimya bilgini (.Girit 1917-îstanbul 19RÜ. ilk, orta ve yüksek “ öğrenimini İstanbul’da yaptı. ‘ Yüksek öğretmen Okulu Fİzik-Kimya bölümünü bitirdi (1943). 1952-1954’te Kanada, Ulusal Araştırma laboratuvarlarında yüksek polimer kimyası, 1955-1957’de Argonne Millî laboratuvarında (A.B.D.) nükleer kimya alanlarında araştırmalar yaptı. 1957’de doçent oldu. 1959-1961’de Eurochemic’te (Nükleer Yakıtlar Kimyasal Arıtma Avrupa şirketi) analitik ve proses kimyası bölümleri şefi ...

ERBEN (Karel Jaromir), çek filolog, etnograf ve şairi (Miletin 1811-Prag 1870). Bazı bilimsel eserler, bir Eski Çek Edebiyatı Antolojisi (1845-1865), birçok eski metin ve özellikle de Jan Hus’un eserlerini yayımladı (1865-1868). Çek etnografyasında önemli bir yeri vardır. Sto Prostonarodnich Pohadek a Povesti Slovanskych (Yüz Slav Hikâye ve Masalı) [1865], Prostonarodni Çeske Pisne (Çek Halk Türküleri) [1862- 1864] adlarındaki derlemeleri özellikle ...

ERBAŞ blş. i. Ask. Rütbesi onbaşı veya çavuş olan er. — . Erbaşlar*m, ihtiyaçları devlet tarafından karşılanır. Askerlik kanununa göre yapmakla yükümlü bulundukları görevleri yerine getirdikten sonra, özel kanunlara uyularak, belirli bir hizmet taahhüdü suretiyle Silâhlı kuvvetlerde görev alan uzman veya uzatmalı çavuş ve onbaşılar da erbaş adiyle anılırlar

ERASMUS Aziz, Formia (İtalya) piskoposu (IV, yy.). Diocletianus’un zulmüne uğradı, Efsaneye göre, bağırsakları çıkarılarak bir çıkrığa sarılmıştır. Gebe kadınların koruyucusu sayılır. —  Aziz Erasmus’un ölümü birçok ressama konu oldu: Hans Burgkmair (Münih), Dieric. Bouts (Louvain), Farinati (Verona), Poussin (1630’da papa Urbanus VIII. tarafından sipariş edilen tablo; Vatikan), Magnasco (Milano), Konuyu, ayrıca, gravürcü Ci anach ve Çalİot da işlediler

ERARD, fransız ailesi. Piyano ve arp yapımcıları— sebastİen (Strasbourg 1752-Passy 1831), ailenin en ünlü kişisidir, önce klavsen yapıyordu, sonra piyano yapmağa başladı. Piyano yapımında önce basit sonra çift hava maşası kullandı (1822); ayrıca birçok yenilik getirerek piyano endüstrisinde gerçek bir devrim yaptı. Bugünkü piyanonun atası sayılan iki ilintisiz klavyeli ilk piyanoyu da o yaptı. Çatal denilen mekanizma’- yı ve ikili ...

ERANOS (yun. k.). Esk. Yun. Homeros devrinden beri, masrafları ortaklaşa karşılanan dostlar arası yemek. || Eğlenmek üzere zaman zaman toplanan kimselerin meydana getirdiği birlik. Bunun masrafları aylık katkılarla beslenen bir sandık vasıtasıyle karşılanırdı. (Helenistik devirde ve Roma devrinde sayıları pek çok olan bu dernekler, çoğu zaman hayır dernekleriyle ilişki kurarak daha çok karşılıklı yardım dernekleri halini aldılar.) |1 Aralarında para ...

ERALP (Orhan), türk diplomatı (İzmir 1915), İstanbul’da Robert koleji bitirdikten sonra Londra’da hukuk doktorası yaptı. Washington’daki Türkiye büyükelçiliğine üçüncü kâtip tayin edildi (1942). ikinci kâtip oldu (1942), San Francisco konferansına türk heyetinin kâtip üyesi olarak katıldı (1945); Washington’daki elçilikte ortaelçi kâtipliğine (1946) yükseldi ve Türkiye’ye i dönerek bakanlıkta şube müdürü (1949) oldu ve buradan Cenevre’deki Avrupa ofisi nezdinde daimî delegeliğe ...

ERALP (Halil Vehbi), türk felsefecisi (Selanik 1907). İstanbul Erkek lisesini (1927), Paris Edebiyat fakültesini bitirdi (1932). İstanbul üniversitesi felsefe doçenti, 1949’da profesörü oldu. Eserleri: Felsefe Tarihi (Weber’den) [1938]; Descartes Fiziğinin Metafizik. Temelleri (1939); Lojistik (Reichenbach ile) [1939]; Euthydemos (Efîatun’dan) [1945]; Matematikte, Fizik ve Kimyada Metod (1947); Platon (1953); Yahya Kemal için (1959).

ER i. (esk. türk. /r’den). Erkek. || — Mec. Kahraman, yiğit adam: Kadınlar, Halid gibi bir er doğurmaktan âcizdir (Cevdet Paşa). Er meydanı. || Bir işte yetenekli, ehil kimse: Hatırlayan insan sanki bir sanat eri oluvermiştir (N. Ataç). || Bir şeyin sahibi kimse: Sözünün eri. || Halk dili. Kocar Ayı idi uyu idi erim idi ya, çalı idi çırpı idi ...

14 Aralık 1972’de Paris’te imzalanan ve 1 Mart 1977’de yürürlüğe giren sözleşme. Avrupa Konseyi’ne üye devletlerin sosyal gelişmelerini kolaylaştırmanın, bunlar arasında daha sıkı bir birliğin kurulmasından geçtiği ve sosyal güvenlik mevzuatındaki çok yanlı uyuşumun da bunu gerçekleştirmede bir araç olduğu göz önünde bulundurularak hazırlanmıştır. Bu sözleşmenin hazırlanmasında özellikle, yurttaşlara, göçmenlere ve vatansız kişilere eşit işlem yapılması ilkesi benimsenmiştir. Korunacak kişilerin ...

16 Nisan 1964 tarihinde Strasbourg’da imzalanmış ve Uluslararası Çalışma Orgütü’nün (ILO) işbirliğiyle hazırlanmış sözleşme. Avrupa Konseyi’ne üye devletlerin sosyal güvenliği daha yüksek bir düzeye ulaştırmalarını özendirmek amacıyla yapılan Avrupa Sosyal Güvenlik Kodu 17 Mart 1968’de yürürlüğe girmiştir. Başlangıçta Avusturya, Belçika, Danimarka, AFC, Fransa, Hollanda, İngiltere, İrlanda, İsveç, İsviçre, İtalya, Kıbrıs, Norveç ve Türkiye tarafından imzalanmıştır. Genel kapsamı bakımından hastalık, analık, ...

Avrupa Konseyi üyesi hükümetlerce, Avrupa’nın ortak kültür varlığındaki ulusal payların korunması ve geliştirilmesi amacıyla 19 Aralık 1954’te Paris’te imzalanan antlaşma. Sözleşmeye taraf olan her devlet, yurttaş- lannı öteki üye ülkelerin uygarlık, tarih ve dillerini öğrenmeye özendirmeyi, kendi ülkesinde öteki üye ülkelerin yurttaşlarına bu alanlarda araştırma yapma olanağını sağlamayı ve Avrupa kültürü bakımından değer taşıyan ve kendi denetimi altında bulunan eşyanın ...

(European Coal and Steel Community- ECSC), Fransa, AFC, İtalya, Belçika, Hollanda ve Lüksemburg’un kömür ve çelik sanayilerini bütünleştirmek amacıyla 1952 tarihli bir anlaşmayla oluşturulan yönetsel örgüt. Danimarka, İrlanda ve Ingiltere 1973’te, Yunanistan 1981 ’de, Portekiz ve İspanya da 1986’da örgüte katıldı. Merkezi Brüksel’dedir. ECSC’nin oluşturulması yönündeki ilk adım, Fransız dışişleri bakanı Robert Schu- man’ın Mayıs 1950’de ortaya attığı öneri oldu. ...

21 Batı Avrupa devletinin temsilcilerinden oluşan ve Avrupa birliğini geliştirmeyi, insan haklarını korumayı, sosyal ve ekonomik kalkınmaya yardımcı olmayı amaçlayan örgüt. 5 Mayıs 1949’da 10 kurucu devlet (Belçika, İngiltere, Danimarka, Fransa, Hollanda, İrlanda, İsveç, İtalya, Lüksemburg ve Norveç) tarafından oluşturuldu. Sonradan Avusturya, AFC, İspanya, İsviçre, İzlanda, Kıbrıs Rum Kesimi, Liechtenstein, Malta, Portekiz, Türkiye ve Yunanistan’dan oluşan 11 ülke daha katıldı. ...

bazı komünist partiler içinde, Sovyetler Birliği Komünist Partisi (SBKP) çizgisinden bağımsızlaşma yönünde ortaya çıkan eğilim. Terim ilk kez 1970’lerin ortasında kullanıldı ve İspanyol Komünist Partisi önderi (1960-82) Santiago Carrillo’nun Eurocomurıismo y estado (1977; Avrupa Komünizmi ve Devlet) adlı kitabının yayımlanmasından sonra yaygın kullanım alanı buldu. II. Dünya Savaşı’n- dan kısa süre önce sosyalist siyaset alanında halk cephelerinin önem kazanması ile ...

Avrupa insan Hakları Sözleşmesi ile kurulmuş yan yargısal nitelikte organ. Komisyonun, sözleşmeye taraf olan devletlerin sayısı kadar üyesi vardır. Bu üyeler, Avrupa Konseyi’nin parlamenter organı olan Danışma Meclisi’nin hazırladığı listeye göre, Bakanlar Komitesi’nce altı yıllık bir dönem için seçilirler. Üyeler, komisyonda kişisel nitelikleriyle ve yurttaşı bulundukları devlete karşı da bağımsız olarak görev yaparlar. Komisyona hem sözleşmeye taraf devletler, hem de ...

(AET) (European Economic Community-EEC), o r t a k p a z a r olarak da bilinir, Batı Avrupa ülkelerinin 1957’de Roma Antlaşması ile kurduğu ekonomik birlik. Bu antlaşma 248 madde ile ekler ve protokollerden oluşmuştur. Kuruluşun amacı üye ülkeler arasında bir Ortak Pazar kurularak ekonomi politikalarının zaman içinde birbirlerine yaklaştı- nlması yoluyla pazar içinde ekonomik etkinliklerin uyumlu geliştirilmesi, istikrarlı ...