Kvlıyamn büyüklerinden. Adı Ahmed bin îsâ’dır. Bağdadlıdır. Muhammed bin Mensûr Tûkî’nin talebesidir. Zünnûn-i Mısri, Ebû Âbid Busrî, Sırri-yi Sekâtî, Bişr-i Hafi gibi âlimler ile sohbet etmiştir. Dört kitap yazmış, 227 (m. 841) senesinde Bağdad’da vefât etmiştir. Ebû Sa’îd-i Harrâz vera’ ve riyâzette gâyet ileri idi. Hakîkat deryası bir zât idi. Onun kadar hakikatten bahseden olmadığı için ona “Tasavvufun lisânı” denilmiştir. ...

, Hadîs ve tefsir âlimi. Zamanının imâmı olup, “Şeyh-ül-islâm” diye bilinirdi. îmâm, hâliz lakâbları da verildi. El-Eşec lakâbı ve Ebû Sa’îd künyesi ile meşhûr oldu Aslen Küfeli olup, asıl ismi Abdullah bin Sa’îd bin Huseyn elKindî’dir. Kendisine el-Kmdî ve el-Kûfevî nisbet edilirdi Kûfe’de doğup orada yerleşen Ebû Sa’îd el-Eşec, asrının büyük âlimlerinden ders alıp, onların sohbetlerinde yetişti. Birçok talebe yetiştirip, ...

Meşhûr tasavvuf âlimlerinden. Künyesi Ebû Osman olup, adı Ebû Osman Sa’îd bin Ismâil Hayri’dir. Aslen Rey şehrinden olup, Nişâbûr’a gelip yerleşmiştir. Zamanın önderi ve bir tânesi idi. Önceleri Şah Şuca’ Kirmânî’nin talebesi idi. Hocasıyla birlikte Nişâbûr’a gidince orada kaldı ve Ebû Hafs’m talebesi oldu. Ebû Hafs’m kızı ile evlenmiştir. Kadri yüksek, himmeti yüce bir zât idi. Fıkıh ve tasavvuf ilminde ...

îsmi, Abdullah bin Muhammed erRâsibî olup, künyesi Ebû Muhammed’dir. Bağdad’da doğdu. 367 (m. 977) de orada vefât etti, ilim tahsil etmek için bir ara Şam’a gitti. Bir müddet sonra Bağdad’a döndü ve vefâtma kadar orada kaldı. Ibn-i Atâ Muhammed Cerîrî ve başka zâtlarla görüşüp sohbet etti. Buyurdu ki: “insan ile Allahü teâlâ arasındaki en büyük perde, insanın Allahü teâlâya değil ...

Evliyânın büyüklerinden. Allahü teâlânm aşkıyla yananların öncüsü, ibâdet ve tâatta, nefse düşmanlıkta, işlerinin güzelliğinde, konuşmasının tatlılığında, şaşılacak hâller, keskin görüşler ve doğru firâsetler sâhibi olup, ismi Ahmed bin Muhammed, künyesi Ebü’l-Hüseyin’dir. İbn-i Begâvî denilmekle tanınır. Babası, Herat ile Merv arasında bulunan Buğşur şehrinden olup, Ebü’l-Hüseyin (r.a.) Bağdad’da doğdu ve orada yetişti. Zünnûn-i Mısrî, Sırrî-yı Sekâtî, Ahmet bin Ebü’l-Havârî, Muhammed bin ...

Nişâbûr’un en eski âlim ve velîlerinden. Nişâbûr yakınlarında Bârus köyünden olduğu için el-Bârusî diye tanındı. Kendisine, Ebü’l-Hüseyin, Ebû Imrân ve Ebü’l-Hasan künyeleri verildi ve bunlardan sonuncusu ile meşhûr oldu. Asıl adı, Selem bin Hüseyin olan bu mübârek zât, Nişâbûr’daki âlim ve velîlerin ileri gelenlerindendi. Devrinde Nişâbûr’da yetişen âlim ve velîlerden birçoğu kendisinden ilim ve feyz aldı. 271 (m. 884) de ...

Çeşitli hâller ve kerâmetler sahibi velîlerden ve derin âlimlerden. Anadolu’ya gelen evliyânın ilklerindendir. Sıkıntılara ve belâlara sabrından dolayı kendisine “Hululî” nisbet edildi. Künyesi gibi kendisi de garîb olan bu mübârek zâtın ismi, doğum ve vefât tarihleri bilinmiyor. Yalnız îsfehan’ da doğduğu oraya nisbet edilmesinden ve Tarsus’ta vefât ettiği de duâsının kabûl olduğu bildirilmesinden anlaşılmaktadır. İlimde âlim, ahlâkta güzel, zâhid, cömert, ...

Haneli fıkıh âlimi. Bâyezîd-i Bistâmî hazretlerinin talebelerındendır Nahiv, lügat, matematik, astronomi, kozmografya, botanik, biyoloji, târih ve hadîs ilimlerinde zamanın bir tanesi idi. Ebû Hanîfe ve Ebû Mûsâ künyesi olup, asıl ismi, Ahmed bin Dâvud’dur Dînever’de doğmuş olduğundan Dîneverî denilmiştir. En-Nahvî, el-Lügavî nısbetleri de verilmiştir. Hicrî üçüncü asrın başlarında doğduğu tahmin edilen Ebû Hanîfe Ahmed bin I)âvud Dîneverî, Küfe ve Basra ...

Kelâm, fıkıh, tefsîr ve hadîs âlimlerinden. Adı Muhammed bin îbrâhim’dir. Bağdâd’lı olup, Bezzâr Lakâbı ile meşhûrdur. Hocası Hârisi Muhâsebî’dir. Ayrıca, Sırrî-yi Sekatî ve başka büyük zâtların sohbetlerinde bulunup, kendilerinden ilim öğrendi. Ebû Bekri Kettânî, Hayrun-Nessâc ve başka zâtlar kendisinden hadîs-i şerifler rivâyet etmiştir. Bir yere gideceği zaman Ebû Türâb Nahşebî ile berâber giderdi. Ebü’l-Hüseyin Nuri’nin akrânı idi. Defalarca Basra’ya gitti. ...

Hanefî fıkıh âlimlerinden. Adı* Ahmed bin Hafs’dır. “Ebû Hafs-ı Kebîr” künyesi * ile meşhûrdur. Buhâra’da yetişen Hanefî âlimlerinin büyüklerindendir. îmâm-ı Muhammed Şeybânî’den fıkıh ilmini öğrendi. Bu ilimde ictihad derecesine yükseldi. Buhâra’da İlmî reislik kendisine verildi. “Reîsül-ulemâ=âlimlerin reisi” ünvânına sâhip oldu. 264 (m. 877) senesi Ramazan ayında Buhâra’da iken vefât etti. Hanefî mezhebinde büyük bir âlimdir. İlimde yükselmesi şöyle oldu: Gençlik ...

(Âmr bin S elem e), Evliyânın büyüklerinden. İsmi, Ömer bin Seleme en-Nişâbûıî’ dir. “Ebû Hafs” künyesi ile meşhûrdur. Babasına “Selem” de denir. Demircilikle uğraştığı için “Haddâd” lakâbı ile anılmaktadır. Buhâra yolu üzerinde, Nişâbûr şehrinin girişine yakın bir yerde olan Körezba isimli köyde doğdu. 270 (m. 883) senesinde vefat etti. Vefâtı hakkında çeşitli târihler vardır. Ubeydullah bin Mehdi Ebî Verdî ve ...

Fıkıh âlimi ve muhaddis. İsmi Slileymân bin Dâvûd bin el-Oârûd et-Tayâlısî el-Basrî olup Zübeyr bin Avvâm’m (r a.) çocuklarının azâdlısıdır Annesi Iranhdır. Künyesi, Ebû Dâvûd et-Tayâlisî’dir. 133 (m. 750; de doğmuş olup, 204 (m 819) da vefât etmiştir. Aslen îranlıdır Ebû Dâvûd Tayâlisî; Ebân bin Yezîd el-Utâridî, îbrâhim bin Sa’d, Cerîr bin Hâzîm, Habîb bin Yezîd Harb bin Şeddâd, Hammâdeyn ...

Meşhûr altı hadîs kitabından biri olan Sünen-i Ebî Dâvûd’un sahibi. İsmi, Süleymân bin Eş’âs bin îshâk bin 1 4 0 İslâm âlimleri Ansiklopedisi Beşîr es-Sicistânfdir. Künyesi Ebû Dâvûd’ dur. 202 (m. 817) senesinde Hindistan’ın sınır komşusu Sicistan’da doğup, 275 (m. 889) târihinde Basra’da vefât etmiştir. Zamanının en büyük hadîs âlimlerindendi. Aynı zamanda tefsir ilminde de derin âlim idi. Hanbelî mezhebindendir. ...

Hadis âlimi. Ravîleriyle birlikte yiizbin hadîş-i şerifi ezberden bilirdi. Ebû Ca’fer künyesi olup, Hamdân ve el-Verrâk lakâblarıdır Asıl ismi, Muhammed bin Ali bin Abdul lah bin Mihrân’dır. Aslen Cürcânlı olan Ebû Ca’fer el-Verrâk, daha sonra Bağdad’ da yerleşerek Bağdâdî nisbetinı aldı. 272 (m. 885) yılında vefât etti. Hâfızlann meşhûrlanndan olan Hamdân bin Ali el-Verrâk, Ubeydullah bin Mûsâ, Ebû Gassân Mâlik ...

Dünyâya değer vermemesi ve ibâdete düşJEünlüğü ile tanınan büyük bir velî. Çok ibâdet edenlerin ve zâhidlerin reislerindendir. Cüneyd-i Bağdadî ve Ebû Türâb-ı Nâhşahî hazretleriyle sohbet etti. Aslen Bağdadlıdır. Şam, Mısır ve Mekke’de bulundu. Ömrünü ibâdet ve riyâzetle geçirdi, ibâdet ve cömertliği son derecede idi. Yanında dünyâ malı bulundurmazdı. Çarşıda demircilik yapar, günde bir dinâr on akçe kazanınca işi bırakırdı. Eline ...

Allahü teâlânm sevgili kullarının en büyüklerinden. Dünyâ ile ilgisi yoktu. Hep ibâdet eder, günahtan çök korkardı. Edebde bir tâne idi. Zamanında “Müeddib-i Evliyâ” (Velîlerin terbiyecisi) diye meşhûr oldu. Aslen Tirmizli olan bu mübârek zâtın ismi Muhammed bin Ömer olup, künyesi Ebû Bekr, lakâbı da el-Varrâk’tı. “Müsned” sâhibi Ebû Abbâs Tirmizî’nin dayısı idi. Ahmed bin Hadraveyh ve Muhammed bin Ali Hakîm ...

Hadis ve Hanefî mezhebi fıkıh âlimi. Künyesi, Ebû Bekir, nisbeti Mervezî olan bu âlimin asıl ismi, İbrâhim bin Rüstem’dir. Aslen Kirmânlı olup daha sonra Merv’e giderek orada yerleşti. 211 (m. 826) yılında hacca giderken Nişâbûr’da vefât etti. Hadîs-i şerifler üzerinde çok çalışan ve hadîs-i şerif öğrenebilmek için birçok şehre ziyâretlerde bulunup, ilim merkezlerinden bilgiler toplayan İbrâhim bin Rüstem, başta Mâlik ...

Evliyâ mn büyüklerinden. Kuhistan bölgesinin Irak tarafında bir köy olan Dinever’de doğdu ve oraya nisbetle Dineverî denildi. Diğer bir nisbeti de giydiği elbiseden dolayı verilen Kısâî’dir. Ebû Bekir, künyesi olup, kaynaklarda ismi bildirilmemektedir. Cüneyd-i Bağdâdî hazretleri zamanında yaşadı, arkadaşlıkları ve mektuplaşmaları oldu. 298 (m. 910) yılında vefât eden Cüneyd-i Bağdâdî hazretlerinden önce vefât etti. Ebû Bekr-i Kısâî (r.a.), ilim tahsil ...

Evliyanın büyüklerinden. Zühd ve takvâ kaynağı idi Aslen Merv şehrindendir. Bağdad’da doğdu ve orada yerleşti. Asıl ismi, Mus’ab 1 3 4 Islâm âlimleri Ansiklopedisi f EBU BEKR-I KISÂI DİNEVERÎ bin Ahmed bin Mus’ab’dır. El-Kalanisî, esSûfî, el-Bağdâdî nisbetleri verildi. Ebû Ahmed künyesi ve el-Kalanisî nisbetiyle meşhûr oldu. Zamanın büyüklerinin sohbetlerinde bulundu. Cüneyd-i Bağdâdî ve Rüveym bin Ahmed (r.a.) arkadaşlanndandır. Birçok evliyânın ...

Mekke’nin hadîs ve kırâat âlimlerinden ve Tebe-i tâbiînin büyüklerinden. Hadîs âlimleri sika (güvenilir) olduğunda ittifak ettiler. Ebû Abdurrahmân künyesi, el-Mukrî nisbetiyle meşhûr olan Abdullah bin Yezîd el-Adevî el-Kesîr el-Ömerî’nin aslen Basralı veya Ehvâz’dan olduğu rivâyetleri vardır. Hz. Ömer’in (r.a.) oğullarının azâtlı kölelerindendir. Tâbiînin büyüklerinden ders aldı. Basra v* Mekke’de yetmiş seneden fazla Kur’ân-ı kerîm okuttu. Birçok âlim ve muhaddis kendisinden ...