Offa, Nijerya’nın güneybatısında, Kwara eyaletinde kent. Lagos’tan gelen demiryolunun üzerinde, Ilorin, Lafiagi ve Ikirun’a uzanan karayollarının kavşak noktasında yer alır. Savan bölgesinde yaşayan Yorubaların geleneksel yerleşim merkezlerinden olan kent, günümüzde yam, manyok, mısır ve süpürgedarısı gibi tarım ürünlerinin toplandığı bir merkezdir. Pamuklu dokumacılık önemli bir ekonomik etkinliktir. Kentte bir hastane ve orta dereceli okullar vardır. Nüfus (1988 tah.) 161.400.

Offa (ö. Temmuz 796), 757-796 arasında Mercia kralı. İngiltere’nin güneyinde Anglosakson dönemin (İS 5-11. yy) en güçlü krallıklarından birini kurmuştur. Mercia’lı bir hükümdar ailesinden geliyordu. Kuzeni Kral Aethelbald’m (hd 716-757) öldürülmesi üzerine başlayan iç savaş sonunda iktidarı ele geçirdi. Mercia’nın içindeve çevresinde yer alan birçok küçük krallığı kendine bağlayarak İngiltere’nin bugünkü Yorkshire’ın güneyinde kalan kesimini tek bir yönetim altında birleştirdi. ...

Off-Broadway, ABD tiyatrosunda, New York kentindeki ticari yönelimli Broadway tiyatrolarına yıllarca bir seçenek oluşturan küçük bütçeli profesyonel yapımları anlatmak için kullanılan terim. Genellikle küçük salonlarda, ucuz bütçelerle gerçekleştirilen bu tür oyunların üslubu, yapımcıların ciddi ya da deneysel olmayan ama ticari başarı garantisi olduğu için yöneldiği yüksek maliyetli Broadway oyunlarına göre daha özgür ve yaratıcıdır. Maliyetin düşük olmasında, sektördeki personel sayısı ...

O’Faolain, Sean, asıl adı s e a n w h e l a n (d. 22 Şubat 1900, Cork, Cork ili, İrlanda), İrlandalI romancı, öykü ve yaşamöyküsü yazan. İrlanda’nın orta ve alt sınıfları üzerine, genellikle milliyetçi mücadelenin gerilemesini ve İrlanda Katoliklerinin başarısızlıklarını konu alan yapıtlar yazmıştır. Bu yapıtlar, 20. yüzyılın başındaki İrlanda rönesansının etkisiyle İrlanda kültürüne duyulan ilginin artışını yansıtır. ...

Of, Karadeniz Bölgesi’nin doğu kesiminde, Trabzon iline bağlı ilçe ve ilçe merkezi kent. Yüzölçümü 511 km2’dir. Doğuda Rize ili, güney ve güneybatıda Çaykara, batıda Sürmene ilçeleri, kuzeyde de Karadeniz ile çevrilidir. İlçe toprakları çok dar bir kıyı şeridinin hemen ardında yükselen dağlık alanlardan oluşur. Karadeniz kıyısından ilin iç kesimlerine kadar uzanan bu toprakları Doğu Karadeniz Sıradağlarının kıyı dağlan engebelendirir. Yüksek ...

Oeser, Adam Friedrich (d. 17 Şubat 1717, Pozsowy, Macaristan – ö. 18 Mart 1799, Leipzig), sanatta Maniyerizme karşı çıkan ressam, heykelci ve oymabaskı ustası. Johann Winckelmann’ın, sanatta reformun eski başyapıtların incelenmesiyle sağlanabileceği yolundaki görüşlerine katılıp onları savunmuştur. Ama kendi yapıtları Eski Yunan etkilerinden oldukça uzaktır. Heykelci Raphael Donner’ın yanında eğitim gördü. Daha sonra Viyana Akademisi’nde Anton Mengs’in öğrencisi oldu (1730- ...

Oerter, Al (d. 19 Eylül 1936, Astoria, New York kenti), ABD’li diskçi. Olimpiyat Oyunları’nda üst üste dört kez (1956, 1960, 1964 ve 1968) altın madalya kazanan teksporcudur. Spor yaşamı boyunca dört kez (1961, 1962-64) dünya rekoru kırdı. Diski 60 m’den uzağa fırlatan ilk sporcudur. Olimpiyat Oyunları’ndaki en iyi derecesi 1968’deki 64,78 m’lik atışıdır. Lawrence’taki Kansas Üniversitesi’nde bir atletizm bursuyla öğrenim ...

oersted, santimetre-gram-saniye (CGS) sisteminde, magnetik alan şiddeti birimi. Adını DanimarkalI fizikçi Hans Christian 0rsted’den alır. Bir oersted, boşlukta (vakum) alan doğrultusunda bir dinlik mekanik kuvvet uygulayan birim magnetik alanın (bir santimetre uzaklıktaki aynı türden bir kutbu bir dinlik bir kuvvetle iten magnetik alan) şiddeti olarak tanımlanır. 1932’den önce magnetik alan şiddeti gauss birimiyle belirtilirdi. Bugün gauss, magnetik indükleme birimi olarak ...

Oelsner, Gustav (d. 23 Şubat 1879, Posen [bugün Poznan, Polonya] – ö. 26 Nisan 1956, Hamburg, AFC), Türkiye’de de danışman ve öğretim görevlisi olarak bulunmuş Alman mimar ve kent tasarımcısı. Berlin Teknik Üniversitesi’nde mimarlık eğitimi gördü. 1901’de mimar olarak devlet görevine girdi. 1907-10 arasında Breslau belediyesinde çalıştı. 1911’de Kattowitz (bugün Katowice, Polonya) kentinin imar müdürlüğüne getirildi. I. Dünya Savaşı’ndan sonra ...

Oeland Dizisi, Baltık-İskandinavya bölgesinde Ordovisiyen Dönemde (y. 500-430 milyon yıl önce) oluşan kayaç katmanlarının en alt bölümü ve bu kayaçların çökeldiği zaman dilimi. Virju Dizisinin altında yer alan Oeland Dizisinin alt bölümleri çoğunlukla şeyllerden oluşur ve Certopyge cinsi trilobit fosil faunasıyla ayırt edilir. Graptoütlerin egemen olduğu fauna bölgelerine de rastlanır ve buralarda Dictyonema ve Bryograptus cinsleri ağırlıktadır. Dizinin üst bölümleri ...

Oekolampadius, Johannes, Almanca Jo h a n n e s h u s z g e n (d. 1482, Weinsberg, Württemberg – ö. 23 Kasım 1531, Basel, İsviçre), Hümanist, vaiz ve Kilise Babaları’ nın metinleri konusunda uzmanlaşmış bilgin. İsviçreli Reformcu Huldrych Zwingli’ nin yakın arkadaşı olarak Basel’deki Reform hareketine önderlik etmiştir. Heidelberg’de öğrenciyken 1506’da, Pfalz elektörünün oğullarına özel ders vermek ...

Oehlenschlâger, Adam Gottlob (d. 14 Kasım 1779, Vesterbro – ö. 20 Ocak 1850, Kopenhag, Danimarka), Danimarka’da Romantik hareketin önderlerinden şair ve oyun yazarı. Danimarka’nın en büyük ulusal şairi olarak kabul edilir. Kısa bir süre oyunculuk yaptıktan sonra hukuk öğrenimi görmek üzere Kopenhag Üniversitesi’ne girdiyse de, çok geçmeden yazarlığa başladı. Alman Romantizmini Danimarka’da yaymaya çalışan Norveçli bilim adamı ve filozof Henrik ...

Oedogonium, başka bitkilere tutunmuş ya da serbest halde, durgun sularda bulunan ipliksi yeşil alg cinsi. Tutunma işlevi gören dikdörtgen bir hücre ile ortasında büyük bir boşluk bulunan, yeşil pigmentli (kloroplast) silindirsi bir hücreden oluşur. Hareketli üreme organlarının ön ucu kilsi uzantılarla çevrilidir. Bu alglerde eşeyli ve eşeysiz, her iki tip üremeye de rastlanır. Eşeysiz üreme hareketli ve hareketsiz sporlarca gerçekleştirilir. ...

Oedemeridae, Coleoptera (kınkanatlılar) takımından yaklaşık 1.500 türü kapsayan böcek familyası. Geniş bir coğrafi dağılım gösteren bu familya üyeleri ince uzun ve yumuşak gövdeli, uzun duyargalı, genellikle soluk renkli böceklerdir. Bazı türlerinde mavi, sarı, turuncu ya da kırmızı lekeler vardır. Uzunlukları 5-20 mm arasında değişir. Erişkinler genellikle çiçeklerin çevresinde, larvalar ise çürüyen odunların içinde bulunur.

Oeben, Jean-François (d. y. 1715, Almanya – ö. 21 Ocak 1763, Paris, Fransa), Fransız mobilya ustası. Marketöri işlerindeki ustalığı ve icat ettiği mekanik düzeneklerle ün kazanmıştır. Fransa’ya ne zaman gittiği bilinmemektedir. 1751’de Andre-Charles Boulle’ün Louvre Sarayı’ndaki atölyesine girdi. Kısa süre sonra kralın gözdesi Madame de Pompadour’un koruması altına aldığı Oeben 1754’te kraliyet marangozluğuna getirildi. Yapıtlarının çoğunu kraliyet ailesi için gerçekleştirdi. ...

Oe Kenzaburo (d. 31 Ocak 1935, Ehime ili, Şikoku Adası, Japonya), Japon romancı. Zaman zaman Japoncanın doğal ritmini bozan pürüzlü üslubu, yapıtlarının konusunu oluşturan II. Dünya Savaşı sonrası kuşağın isyanını dile getirir. Tokyo Üniversitesi’ni 1959’da bitirdi. Daha öğrencilik yıllarında Mişima Yukio’dansonraki en yetenekli genç yazar olarak ün kazandı. 1960’ta Pekin’de yapılan bir toplantıda genç Japon yazarlarını temsil etti. Adını ilk ...

Odysseus, Homeros’un epik destanı Odysseia’nın kahramanı ve Batı edebiyatında en çok ele alınmış karakterlerden biri. Homeros onun ve Laertes’le Antikleia’nın (Parnossoslu kurnaz Kral Autolykos’un kızı) oğlu ve İthake (bugün İthâki) kralı olduğunu yazar. Karısı Penelope’den (Penelopeia) oğlu Telemakhos doğmuştu. Daha sonraki söylencelere göre ise Odysseus Sisyphos’un oğluydu; Kirke, Kalypso ve daha başkalarından da oğulları olmuştu. Homeros Odysseüs’u çok akıllı, güzel ...

odyon, 1906’da ABD’li mucit Lee De Forest’in(*) geliştirdiği vakum lambası. Daha sonraki radyo lambalarının ilkel bir türü olan odyon, katot ve anot elemanlarının yanı sıra bir denetim ızgarasının kullanıldığı ilk vakum lambası türüydü. 1920’lerde çokızgaralı lambaların geliştirilmesiyle odyon sözcüğü kullanılmaz oldu. Ayrıca bak. pentot, tetrot, triyot.

odunözü, l İ g n İ n olarak da bilinir, selülozla birlikte odunsu bitki hücrelerinin çeperlerini oluşturan karmaşık yapılı organik madde. Yapısı çok iyi bilinmeyen bir polimerik bileşikler karışımı olan odunözü hücre çeperleri arasında katman halinde birikerek çeperlerin su geçirgenliğini azaltır, buna karşın sağlamlık ve dayanıklılık kazandırır. Fırınlanarak kurutulmuş yumuşakodunların ağırlıkça yüzde 24-35’ini, sertodunların ise yüzde 17-25’ini oluşturur. Kâğıt üretiminde, ...

odungüvesi, o y u c u g ü v e olarak da bilinir, Lepidoptera (pulkanatlılar) takımının Cossidae familyasını oluşturan böceklerin ortak adı. Geniş bir coğrafi dağılım gösteren bu böceklerin erişkinlerinde vücut uzun ve kalın, ağız parçaları körelmiş, kanatlar genellikle kahverengi ya da boz ve genellikle lekeli ya da beneklidir. Ilıman bölgelerde yaşayan türlerin kanat açıklığı 2,5 cm’yigeçmezken Avustralya’da yaşayan Xyleutes ...